jautājums  |
atbilde |
Założenia pojęcia zmiany wsteczne: sākt mācīties
|
|
1. Były prawidłowo zbudowane, ale pod wpływem czynnika nastąpiło zakłocenie budowy/czynnośći 2. tk/narz nie osiągnęły dojrzałości i zdolności czynnościowej a już zadziałał na nie czynnik patologiczny
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
*zmiany morfologiczne prawoidlowo rozwinietych komórek, tk, n arządów * nieosiągnięcie prawidłowej budowy lub składu enzymatycznego
|
|
|
Zmiany wsteczne rodzaje – wymień sākt mācīties
|
|
*zanik – atropia *zwyrodnienie – degeneratko *martwica – necrosis
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
zmniejszenie się masy miąższu
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
dotyczy tworów istniejących tylko w życiu płodowym jest zjawiskiem fizjologicznym lac. physiologica, inaczej inwolucja łac. involutio
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
*przewody Wolda i Mullera, *przednercza, *moczownik, *zanik grasicy u dorosłych
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
zmniejszenie masy miąższu wskutek zmniejszenia wielkości lub liczby komórek miąższowych zwykle dotyczy życia pozapłodowego
|
|
|
Klasyfikacja morfologiczna zaniku sākt mācīties
|
|
z. komórek miąższowych, z. komórek zrębu, z. dotyczący macierzy zrębu (ECM – extracelular matrix)
|
|
|
Rodzaje zaniku komórek miąższowych – wymień sākt mācīties
|
|
*prosty *barwnikowy/brunatny *tłuszczakowaty *surowiczym obrzmieniem komórek
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
zanik barwnikowy/brunatny łac. sākt mācīties
|
|
|
|
|
zanik z surowiczym obrzmieniem komórek łac. sākt mācīties
|
|
|
|
|
zanik tłuszczakowaty łac. sākt mācīties
|
|
|
|
|
zanik prosty łac.a. simplex def. sākt mācīties
|
|
zmniejszenie komórek, a w nich organelli cytoplazmatycznych
|
|
|
zanik barwnikowy/brunatny łac.a. pigmentosa sākt mācīties
|
|
w hepatocytach, kardiomiocytach i adipocytach. Istotą jest wewnątrzkomórkowe gromadzenie lipofuscyny tzw. barwnika ze zużycia
|
|
|
zanik z surowiczym obrzmieniem komórek – łac.a. e vacuo sākt mācīties
|
|
dotyczy tk. tłuszczowej w org dotkniętym wyniszczeniem. Adipocyty tracą tłuszcz, którego miejsce zajmuje płyn, a tkanka staje się galaretowata np. wychudzenie, wyniszczenie, pod nasierdziem w okolicy naczyń wieńcowych serca, stres transportowy u zwierząt
|
|
|
zanik tłuszczakowaty – a. lipomatosa sākt mācīties
|
|
zastąpienie tkanki ulegającej zanikowi inną tkanką np. niedobór Wit E i Se u świń – zanik włókien mięśniowych i namnożenie inna nazwa atrophia s. pseudohypertrophia musculorum lipomatosa komórek tłuszczowych
|
|
|
Zmiany w macierzy zrębu – wymień sākt mācīties
|
|
*zrąb prawidłowy *zwiększona masa zrębu *z gromadzeniem limfocytów w zrębie
|
|
|
Zmiany w macierzy zrębu - zrąb prawidłowy – opisz sākt mācīties
|
|
cecha makroskopowa charakterystyczna dla a. simplex z. prostego – narząd mniejszy o gładkiej powierzchni
|
|
|
Zmiany w macierzy zrębu – zwiększona masa zrębu – opisz sākt mācīties
|
|
zanik prosty z rozbudową zrębu tzw. z. włóknisty łac.a. fibrosa... zmniejszone komórki miąższowe w obfitym zrębie. Narząd twardy z powierzchnią grubo lub drobnoziarnistą... uwaga! nazywamy łac. fibrosis/zwłóknienie, gdy trudno jest ustalić czy ma miejsce zanik!
|
|
|
Zmiany w macierzy zrębu – z gromadzeniem limfocytów w zrębie – opisz sākt mācīties
|
|
łac. a. lymphomatosa w chorobach autoimmunizacyjnych np. w tarczycy, nadnerczach, śliniankach i innych
|
|
|
Rodzaje zaniku ze względu na przyczynę – wymień sākt mācīties
|
|
*zanik z nieczynności *z. z niedożywienia *zanik z ucisku *zanik z odnerwienia *zanik hormonalny *zanik starczy/wiąd
|
|
|
zanik z nieczynności łac. sākt mācīties
|
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
atrophia s. marasmus senilis
|
|
|
zanik starczy/wiąd - postać ziarnista łac. sākt mācīties
|
|
atrophia fibrosa granularis
|
|
|
zanik starczy/wiąd - postać gładka łac. sākt mācīties
|
|
|
|
|
zanik z nieczynności łac.a. ex inactivitate –. PRZYKŁAD sākt mācīties
|
|
opatrunek gipsowy powoduje powolny zanik mięśni
|
|
|
z. z niedożywienia łac. a. ex inanitione, –. PRZYKŁAD sākt mācīties
|
|
kacheksja nowotworowa, choroby zakaźne przewlekłe, głodzenie in. charłactwo różna podatność na skutki niedożywienia/hierarchizacja wrażliwości (najmniej do najwięcej) ukł. nerwowy, serce, wątroba, nerki, mięśnie, tł tłuszczowa, kości
|
|
|
zanik z ucisku łac. a. e compressione, –. PRZYKŁAD sākt mācīties
|
|
ucisk powoduje niedokrwienie i niedożywinie np. zanik nerki w kamicy miedniczki, pasożyty, guzy, tętniaki
|
|
|
zanik z odnerwienia łac. a. tropho-neurotica, –. PRZYKŁAD sākt mācīties
|
|
uszkodzenie (przecięcie) nerwu, ucisk na ośrodki w rdzeniu lub mózgowiu (wylewy, zapalenia – nosówka psów)
|
|
|
zanik hormonalny – łac. atrophia hormonalis –. PRZYKŁAD sākt mācīties
|
|
. zanik kory nadnerczy w chorobach przysadki (brak ACTH) zanik endometrium w okresie anestrus np. u suk zanik gruczołu sutkowego po laktacji
|
|
|
Przewlekła rozedma pęcherzykowa płuc – łac. sākt mācīties
|
|
emphysema alveolare pulmonum
|
|
|
Przewlekła rodem pęcherzykowa płuc – opisz sākt mācīties
|
|
*nadmierne upowietrznienie płuc *zanik el spręż w pęch płuc. *zanik kom nabł pęch *zanik włośniczek *ścieńczenie i pękanie ścian pęch/ duże pęcherze *puszysta konsystencja płuc (pływają, nie toną)
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
*zanik dośrodkowy *zanik odśrodkowy
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Zmniejszenie wielkości narządu, na przekroju zachowuje charakterystyczny rysunek
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
narząd zachowuje swoją objętość lub kształt, ale traci wiele elementów składowych, np. posteoporosis może dojść nawet to zwiększenia wielkości narządu – np.: wodonercze, rozedma płuc, kamica nerki
|
|
|
