jautājums |
atbilde |
oznaczenie osoby w prawie rzymskim sākt mācīties
|
|
persona - istota wolna ale też niewolnik, po prostu osoba
|
|
|
kiedy rozpoczynała się zdolność prawna człowieka wolnego sākt mācīties
|
|
|
|
|
Kiedy dziecko uzyskiwało korzyści majątkowe sākt mācīties
|
|
jeśli urodziło się żywe, to prawo rozciągało się wstecz, do momentu poczęcia, tzn płód mógł być spadkobiercą ale otrzymywał te prawa dopiero po urodzeniu
|
|
|
kto miał zdolność prawną w Rzymie sākt mācīties
|
|
było to uzależnione od pozycji, w sytuacji prawnej danej osoby
|
|
|
Czym jest zdolność prawna (osobowość prawna) sākt mācīties
|
|
zdolność do tego aby być podmiotem praw i obowiązków, czyli ten kto może być właścicielm, może dziedziczyć, mieć długi
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
status osoby ze względu na na obywatelstwo
|
|
|
sākt mācīties
|
|
przez pozycje w rodzinie agnatycznej
|
|
|
sākt mācīties
|
|
osoby niepodległe władzy w rodzinie, jeśli był to mężyzna nosił miano pater familias
|
|
|
sākt mācīties
|
|
osoby podległe władzy w rodzinie
|
|
|
sākt mācīties
|
|
każda zmiana statusu człowieka
|
|
|
sākt mācīties
|
|
utrata osobowości prawnej w stopniu najwyższym - przez utrate wolności - niewolnictwo
|
|
|
sākt mācīties
|
|
konsekwencja kary wygnania, pozbawiała obywatelstwa i pozycji w rodzinie, ale zostawała wolność
|
|
|
sākt mācīties
|
|
utrata osobowości w stopniu najmniejszym, zerwanie więzór agnacyjnych w rodzinie np przez adopcje
|
|
|
co jeśli komuś udało się powrócić z niewoli sākt mācīties
|
|
odzyskiwał wszystkie swoje prawa, ale nie odżywały stosunki prawne np małżeństwo
|
|
|
sākt mācīties
|
|
istota ludzka której status został zredukowany do kategorii rzeczy
|
|
|
Czym jest odpowiedzialność noksalna sākt mācīties
|
|
za czyny niewolnika odpowiada właściciel
|
|
|
co się działo gdy niewolnik popełnił czyn zabroniony sākt mācīties
|
|
właściciel mógł albo wydać sprawcę deliktu osobie poszkodowanej albo zapłacić na jej rzecz kare prywatną
|
|
|
Jakie były sposoby wyzwolenia sākt mācīties
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
1. przed organem władzy państwowej 2. obrońca wolności dotykając laską niewolnika oświadcza że jest człowiekiem wolnym 3. właściciel uznawał roszczenie albo milczał
|
|
|
sākt mācīties
|
|
1. przez wpisanie na liste obywsteli rzymskich (co 5 lat)
|
|
|
sākt mācīties
|
|
1. nadanie zawarte w testamencie a) directa - nakazywał, niewolnik był wolny w chwili przejęcia spadku przez dziedzica b) fideicommissaria - testator zwraca się z prośbą do dziedzica
|
|
|
4. Manumissio in ecclesia sākt mācīties
|
|
1. przez oświadczenie złożone do biskupa w kościele
|
|
|
5. Manumissio inter amicos sākt mācīties
|
|
ustne oświadczenie o wolności w obecności przyjaciół jako świadków
|
|
|
sākt mācīties
|
|
przez dopuszczenie niewolnika do stołu
|
|
|
7. Manumissio per epistulam sākt mācīties
|
|
za pomocą listu wyzwoleńczego do niewolnika
|
|
|
jakie ograniczenia mieli wyzwoleńcy sākt mācīties
|
|
1. nie mogli sprawować urzędów państwowych 2. zabronione związki senatorów z wyzwoleńcami
|
|
|
Czym było prawo patronatu? sākt mācīties
|
|
1. szacunek i posłuszeństwo dla właściciela 2. nie mógł go pozwać 3. musi mu świadczyć oewne usługi 4. patron dziedziczył po nim 5. mógł za przyzwoleniem patrona na drodze przywileju cesarskiego uzyskać status urodzonego jako osoba wolna
|
|
|
sākt mācīties
|
|
według prawa były wolne Ale faktycznie doznawały ograniczenia w korzystaniu ze swojej Wolności
|
|
|
sākt mācīties
|
|
1. osoby in mancipio - oddane dzieci np przez delikt 2. Koloni - dzierżwacy rolni, którzy zostali na stałe przypisani do ziemi albo przez zasiedzenie (30 lat) 3. addicti i nexi - niewypłacalni dłużnicy
|
|
|
Jak można było się stać wolnym sākt mācīties
|
|
przez urodzenie lub nadanie
|
|
|
jak i kto mógł nadać wolność sākt mācīties
|
|
W drodze ustawy ludowej a później za pomocą rozporządzenia cesarza
|
|
|
Jakie były najważniejsze uprawnienia prywatnoprawne obywatela rzymskiego sākt mācīties
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
prawo zawierania związków małżeńskich
|
|
|
sākt mācīties
|
|
prawo do udziału w obrocie gospodarczym
|
|
|
sākt mācīties
|
|
prawo występowania i roszczenia przed sądem
|
|
|
sākt mācīties
|
|
prawo sprawowania władzy ojca rodziny
|
|
|
5. testamenti factio activa oraz testameti factio passiva sākt mācīties
|
|
prawo do testamentu i możliwość zostania dziedzicem
|
|
|
jakie grupy dzielono Latynów sākt mācīties
|
|
1. dawni - mieszkańcy Lacjum 2. osiedleni (mieli ius commercium, legis actio, nie mieli ius honorum) 3. kolonialni - osiedleni w koloniach z prawem latyńskim 4. juniańscy - niewolnicy nieformalnie wyzwoleni (na początku nie mieli praw politycznych)
|
|
|
sākt mācīties
|
|
prawo zasiadania w urzędach
|
|
|
sākt mācīties
|
|
prawo zawierania małżeństw z Rzymianami
|
|
|
sākt mācīties
|
|
prawo wystepowania przed sądem
|
|
|
sākt mācīties
|
|
cudzoziemcy mieszkający na terenie w Rzymie lub poza
|
|
|
Jakie były dwa rodzaje peregrynów sākt mācīties
|
|
1. Peregrini certae civitas - cudzoziemny gmin, które uznały zwierzchnictwo Rzymu, zostawiono im sądownictwo i administracje (brak commercium) 2. Peregrini dediticii - włączono ich do Rzymu w wyniku podbojów (nie mieli praw)
|
|
|
co to infamia i na co sie dzieli sākt mācīties
|
|
to brak honoru 1. infamia immediata (bezpośrednia) - przez zawód lub czyn społecznie pogardzany 2. Infamia mediata (pośrednia) nie mogli sprawować urzedów
|
|
|
sākt mācīties
|
|
na początku żaden ale gdy chrześcijaństwo zostało religią państwową heretycy żydzi, poganie nie mogli sprawować urzędów i posiadać niewolników
|
|
|
Czym była osoba prawna (korporacje) w Rzymie sākt mācīties
|
|
1. zaczęto kształtować do odniesieniu do gmin miejskich 2. na ich wzór były też np stowarzyszenia, spółki, fundacje, kościoły 3. miały one swój majątek 4. korporacje reprezentował syndyk (przedstawiciel) 5. co najmniej 3 osoby w korporacji
|
|
|
Czym jest zdolność do czynności prawnych sākt mācīties
|
|
zdolność do samodzielnego dokonywania ważnych czynności prawnych
|
|
|
Czym jest zdolność prawna sākt mācīties
|
|
osoba fizyczna w nią wyposażona mogła być podmiotem praw i obowiązków ale nie mogła ich nabywać
|
|
|
sākt mācīties
|
|
1. brak zdolności do czynności prawnej - dzieci do 7 roku życia, chorzy 2. mieć ograniczoną zdolność do czynności prawnych - niedojrzali, kobiety, marnotrawcy 3. mieć pełną zdolność do czynności prawnych - dojrzali
|
|
|
Jakie były grupy osób przez wiek sākt mācīties
|
|
1. dzieci (do 7 lat) 2. niedojrzali - do 12, kobiety do 14 3. dojrzali poniżej 25 roku życia 4. dojrzali >25
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
Jak wyglądała zdolność do czynności prawnych chorych umysłowo sākt mācīties
|
|
1. nie mieli jej 2. jeśli chory był sui iuris przyznawano mu kuratora, który miał piecze nad jego kasą
|
|
|
Jak wyglądała sytuacja prawna osób marnotrawnych sākt mācīties
|
|
nie mogli oni samodzielnie dokonywać czynności prawnych pomniejszających lub obciążających ich majątek bez współdziałania kuratora Ale mogli zawierać takie czynności które polecały ich sytuację prawno-majątkową
|
|
|