ABC maturalne wybrane zwroty

an einem Modegeschäft vorbei/kommen

wstąpić do sklepu z modą

eine große Auswahl an T-Shirts

duży wybór T-Shirts

ein breites angebot an D

szeroka oferta

etwas zum ermäßigten Preis bekommen

otrzymac coś w obniżonej cenie

günstiger für die Arbeit zu Hause sein

być korzystniejszym do pracy w domu

Dokumente erstellen

przygotowywać dokumenty

digitale Bücher am Bildschrim lesen

czytać na komputerze (monitorze) multimedialne książki

Computerzubehör brauchen

potrzebować zestaw głośnomówiący

auf Raten kaufen

kupowac na raty

verschide Zahlungsmöglichkeiten zur Verfügung haben

mieć do dyspozycji różne możliwości płacenia

eine Kiste tragen

nieść skrzynkę

die Preise verhandeln

negocjować ceny

Die Preise senken

opuscić, obniżyć ceny

Üppig

obfity

sich (D) alles leisten können

móc sobie na wszystko pozwolić

von Luxus umgeben sein

być otoczonym luksusem

in Wohlstand leben

żyć w dostatku

keine Wahl treffen

nie podjąć decyzji

gute Laune haben

mieć dobry humor

Bargeld am Geldautomaten ab/heben

pobierać gotówkę z bankomatu

zufriden mit sein

być zadowolonym z

sich vor Diebstahl schützen

chronić przed kradzieżą

die Werbindustrie

przemysł reklamowy

unterschiedliche Webetricks an/wenden

zastosować różne triki reklamowe

kostenlose Parkhäuser

darmowe, piętrowe parkingi

die Hauptstadt Deutschlands unbedingt sehen wollen

chcieć koniecznie zobaczyć stolicę Niemiec

die Unterkunft

zakwaterowanie

eine Stadtundfahr machen

jazda dookoła miasta

sehenwert/ empfehlenswert sein

warty zobaczenia/ polecenia

sich(D) etwas an/schauen

obejrzeć coś

das Dachgeschoss

poddasze

die Seife

mydło

mit einem Tisch ausgestattet sein

być wyposażonym w stół

ein Zimmer mit Blick auf A

pokój z widokiem na

für Telefonnutzung extra/ zusätzlich zahlen

płacić za extra/ dodatkowo za używanie telefonu

ein Geschäftsmann im mittleren Alten

biznesmen w średnim wieku

die Dienstreise

podróż służbowa

das Boarding

pokład

der Abflug

odlot

per Anhalter fahren

autostopem jeździć

trampen

jeździć autostopen

aus dem monotonen Allteg heraus/kommen

odbić sie od monotonii codziennego dnia

an der Küste

na wyprzedaży

Pauschalreisen veranstalten

organizowac podróże ryczałtowe

kostspielig

kosztowny

sein Wissen erweitern

poszerzać swoją wiedzę

verunglücken

mieć wypadek

in Betrieb sein

funkcjonować

den Zug verpassen/ den Zug nicht erreichen

nie zdążyć na pociąg/ nie osiągnąć pociągu

ich möchte nach (D) erkundigen

chciałbym dowiedzieć się o

Würden Sie mir bitte erklären...?

czy wyjaśniłby mi pan...?

Frag/ Fragen Sie bitte an der Auskunft!

Zapytaj/ niech pan zapyta w informacji!

ich weiß nicht genau, aber...

nie wiem dokładnie, ale...

Keine Ahnung! Frag/ fragen Sie bitte am besten

nie mam pojęcia! najlepiej będzie, jak zapytasz, pan zapyta

Könntest du/ könnten Sie mir einen Rat geben?

Czy mógłbyś/ czy mógłby pan mi udzielić rady?

Könntest du/ könnten Sie deine / ihre Meinung dazu sagen?

Czy mógłbyś/ czy mógłby pan wyrazić swoje zdanie na ten temat?

Ich wüsste gern deine/ihre Meinung dazu

Chciałbym poznac Twoje zdanie na ten temat

Was würdest du/ würden Sie an meiner Stelle tun?

co zrobiłbyś/zrobiłby pan na moim miejscu?

Wenn ich du/ Sie wäre, würde ich

Gdybym był tobą/ panem

Mach doch lieber

zrób lepiej

ich schlage vor,

proponuję zebyś

Versuch, Versuchen Sie doch mal

Spróbuj, niech pan chociaż spróbuje

Davon kann ich dir/ ihnen nur abraten

naprawdę ci/ panu to odradzam

Davon kann ich nur warnen

naprawdę cię/ pana przed tym przedtrzegam

Das ist sehr nett von dir/ ihnen

to bardzo miło z twojej/ pana strony

das stehe ich auch so

też tak to widzę

ich bin derselben Meinung

jestem tego samego zdania

ich bin dagegen, dass

jestem przeciwko temu, że

Ganz im Gegenteil!

Wprost przeciwnie

Das stimmt überhaupt mich nicht

to wcale się nie zgadza

Das stehe ich ganz anders

widzę to zupełnie inaczej

da bin ich anderer Meinung

jestem innego zdania

Damit bin ich nicht einverstanden

z tym sie nie zgadzam

Das triff nicht zu

to sie nie zgadza

das überzeugt mich nicht

to nie przekonuje mnie

ich halte das für richtig

uważam to za słuszne

Das hängt davon ab, ob...

to zależy od tego, czy

Es kommt darauf an

to zależy

Ich habe den Vorschlag, dass

mam propozycje, abby

mein Vorschlag wäre

proponowałbym

Für wann könnten wir den Termin vereinbaren?

na kiedy moglibyśmy ustalić termin?

Welcher Tag würde dir/ ihnen am besten passen?

który dzien pasowałby ci/ panu najbardziej?

ich muss den Termin leider absagen

niestety, musze odwołac termin

also abgemacht

a wiec uzgodnione

das passt mir gar nicht, weil

to w ogóle mi nie pasuje ponieważ

an diesem Tag habe ich schon etwas vor

mam już inne plany na ten dzień

wir könnten auch darüber nachdenken, ob

moglibyśmy się tez zastanowić nad tym, czy

Selbstverständlich

oczywiście

ja, sicher! womit fragen wir an?

tak, pewnie! od czego zaczynamy

ich habe nichts dagegen

nie mam nic przeciwko (temu)

ich bin von (D) ... etwas enttäuscht

jestem trochę rozczarowany

ich bezweifle, dass

wątpie, że

Es besteht kein Zweifel, dass

nie ma wątpliwości co do tego, że

ich fürchte, dass

obawiam się, że

ich vermute, dass

przypuszczam, że

ein wichtiges/ weiteres Argument dafür/ dagegen ist

ważnym/ kolejnym argumentem przemawiającym za tym/ przeciwko temu jest

Ein Argument für (A)... ist...

argumentem za... jest...

dafür/ dagegen spricht

za tym/ przeciwko temu przemawia

... kann ein Argument für... sein

... może byc argumentem za

davon zeugt

o tym świadczy

ohne Zweifel= zweifellos

bez watpienia

sicherlich/ mit Sicherheit kann man sagen, dass

z pewnością można powiedzieć, że

Das Segeln

żeglarstwo

Das Rudern

wioślarstwo

Das Windsurfen

pływanie na desce windsurfingowej

Boot fahren ich fahre Boot

płynąć łodzią płynę łodzią

der Freistil Das Kraulen

styl dowolny Kraul

Das Brustschwimmen

styl klasyczny (żabka)

der Schmetterlingsstil

motylek

das Rückenschwimmen

styl grzbietowy

das Tauchen

nurkowanie

der Skilanglauf

bieg na nartach

das Snowboarding ich snowboarde

jazda na desce snowboardowej jeżdżę snowboardowej

Das Schlittenfahren

jazda na sankach

Das Rodeln

jazda na sankach

das Eislaufen

jazda na łyżwach

ich laufe Schlittschuh

ja jeżdżę na łyżwach

Kampfsportarten

sporty walki

ich mache Judo

uprawiam judo

Ballspiele

gry z piłka

das Fahrradfahren

jazda na rowerze

das Turnen

gimnastyka

der/das Triathlon

triatlon

das Schißen

strzelanie

Trendsportarten

modne dyscypliny sportowe

das BMX-Radfahren

jazda na rowerze BMX

das Inlineskaten

jazda na rolkach

das Skateboardfahren

jazda na desce skatenoardowej

Kraftsport

sporty siłowe

Das Gewichtheben

podnoszenie ciężarów

das Bodybuilding

kulturystyka

Ausrüstung

wyposażenie

die Inlineskates/ die Rollschuhe

rolki

Das Skateboard

deskorolka

das Schlauchboot

ponton

die Paddel

wiosło

die Skiausrüstung

sprzęt narciarski

das Snowboard

deska snowboardowa

der Stock

kijek

die Schlittschuhe der Schlitten

łyżwy sanki

die Laufhose

spodnie do biegania

die Freizeitschuhe

buty sportowe

das Trikot

koszulka sportowa

die Schorts

szorty

die Schwimmbrille

okulary pływackie

die Badehose

spodenki kąpielowe

die Skijacke

kurtka narciarska

Das Leichtathletikstadion

stadion lekkoatletycny

die Reithalle

kryta ujeżdżalnia

das Freibad

odkryty basen

Wettkampf

zawody

Nationalmeisterschaften

mistrzostwa krajowe

die Olympischen Witer- /Sommerspiele

zimowe/ letnie igrzyska olimpijskie

der Torwart

bramkarz

der Trainer

trener

der Coach

trener, selekcjoner

beibringen (D)

nauczyć (kogoś)

die Ausdauer

wytrzymałość

geschickt

sprawny

ausdauernd

wytrzymały

der Kader

kadra

Punkte erziehlen

zdobywać punkty

das Tor verteidigen

bronić w bramce (bramki)

in Führung gehen

wyjść na prowadzenie

im Spiel führen

prowadzić w grze

an der Reihe sein

byc następnym

du bist dran

twoja kolej

die Runde

kolejka

der Versuch

próba

sich qualifizieren

zakwalifikować się

das Halbfinale

półfinał

ins Finale kommen

wejść do finału

den Rekord brechen

pobić rekord

den Rekord aufstellen

ustanawiać rekord

die Bestleistung

najlepsze osiągnięcie (rekord życiowy)

um den Titel kämpfen

walczyc o tytuł

die Medaille gewinnen/ holen

zdobyć medal

den ersten Platz belegen

zająć pierwsze miejsce

im Spiel verlieren

przegrac w grze

im Stadion dem Spiel zuschauen

oglądać mecz na stadionie

über den Sieg jubeln

świętować zwycięstwo

die Niederlage

porażka

Wie steht das Spiel? Wie ist der Stand?

jaki jest wynik

Das Fußballspiel X gegen Y steht unentschieden

w meczu X z Y jest remis

die Verletzung

kontuzja

den Muskel zerren

zerwać miesień

den Fuß verstauchen

zwichnąć nogę

stürzen

spaść

ein Foul begehen

popełnić faul

die Schutzausrüstung

wyposażenie ochronne

Die Helmpflicht

obowiązek noszenia kasku

nicht foulen

nie faulować

die Pistenregeln/ die Spielregeln beachten

przestrzegać zasad kodeksu narciarskiego/ zasad gry

ausführen

wykonać

stärken

wzmacniać

dehnen

rozciągać

sich neigen

wykonywać skłony

sich aufrichten

wyprostować się

strecken

wyprostować się, wyciągnąć

bücken

schylać się

sich beugen

zgiąć się

sich stützen

oprzeć się

sich ab/spielen in

rozgrywać się w/ dziać się

handeln von

traktowac o

eine spannende/ langweilige/ monotone Handlung haben

mieć ciekawą/ nudną/ monotonną Akcję

unerwartete Wendungen

nieoczekiwany zwrot akcji

das Kampf des Guten gegen das Böse zeigen

pokazac wlkę dobra ze złem

märchenhafte Züge haben

mieć basniowy zarys

dem Mörder auf die Spur kommen

wpaść na trop mordercy

asußergewöhnliche Darstellung einer Schauspielerin in der Hauptrolle

nadzwyczajna interpretacja (gra, prezentowanie) aktorki w głównej roli

Gefühle/ Emotionen perfekt aus/drücken

perwekcyjnie wyażać uczucia i emocje

kitschig aus/sehen

wygladać kiczowato

melancholisch/ lebhaft sein

byc melancholijnym/ żywym

eine gute Stimmung schaffen

tworzyc dobry nastrój

unvergessliche Filmszenen

niezapomniane sceny filmowe

sich (D) das Leben ohne Kino (nicht) vor/stellen können

(nie) umieć sobie wyobrazić życia bez kina

gerne ins Kino gehen

chetnie do kina chodzić

sich in eine andere Welt versetzen lassen

przenieść sie w inny świat

ein umfangreiches Kulturprogramm an/bieten

oferować obszerny program kulturalny

Lesungen organiesieren

organizywać wykłady

in eine Ausstellung gehen

chodzić na wystawy

bis spät nachts auf/haben

miec otwarte do późna w nocy

ein vielfältiges Programm

róznorodny program

Kultur einem breiteren Publikum nahe/bringen

przyblizyć szerszej publiczności kulturę

seine Pforten öffnen

swoje bramy

Das Ziel, Menschen mit der Kultur vertraut zu machen

cel, zapoznać ludzi z kulturą

das Interesse für die kulturelle Vielfalt wecken

obudzić zainteresowanie kulturową róznorodnościa

der Berlinale

Palast- płac berlinski

eine Menge Leute

tłum ludzi

sich vor dem Theatergebäude versammeln

zbierać się (gromadzić) przed budynkiem teatru

Schlange stehen

stac w kolejce

noch nicht rein/gehen dürfen

nie moć jeszcze wejść

sich für ScienceFictionFilme interessieren

interesowac sie filmami ScienceFiction

spezialeffekte bewundern

podziwiać efekty specjalne

in einer erdachten/ virtuellen/ magischen Welt leben

żyć w zmyslonym/ wirtualnym/ magicznym swiecie

Angst ein/jagen

nastraszyć (napedzić strachu)

lachen über (A)

śmiać się z

mit den Hauptfiguren mit/erleben/ leiden

przezywać/ cierpiec z głównymi bohaterami

eine Interessante Handlung

ciekawa akcja

hervorragend

doskonały

der Hauptdarsteller

główny wykonawca

ein Meisterwerk

arcydzielo

stimmungsvollen Musick

nastrojowa muzyka

ausgezeichnet weden

zostac wyróżniony

sich der Lektüre widmen

poswiecać sie lekturze

eine Zeitung auf dem Bildschirm lesen

czytać na ekranie gazetę

das Leben bereichern

wzbogacać życie

die Welt zu verstehen helfen

pomagac zrozumiec świat

sich (nicht) ersetzen lassen durch

nie móc zastąpić

überallhin mit/nehmem

wszędzie wziąć

Seiten im Buch leicht umblättern

łatwo przewracać strony w książce

Bücher verschlingen

połykać książki

eine richtige Leseratte sein

byc prawdziwym molem książkowym

Radgeber mögen

lubić poradniki

keine Lust zum Lesen haben

nie miec przyjemnosci z czytania

seine Freizeitnicht für das Lesen verschwenden wollen

nie marnować swojego wolnego czasu na czytanie

hohe Einschaltquoten haben

mieć wysokie recenzje

jmdm. die Welt näher/bringen

przyblizać komuś świat

Abwechslung bieten

oferowac odmianę

von den wesentlichen und wichtigen Dingen im Leben ab/lenken

odbic się od istotnych i ważnych rzeczy

Abwechslung vom Alltag finden

znaleść urozmaicenie od codzienności

seine Mannschaft unterstüzten/ an/feuern

wspierać/ zagrzewać swoją drużynę

die besten Spoltrer aus/zeichnen mit

najlepszych sportowców odzaczyć

über den Kasten springen

skakac przez skrzynię

seiner Liblinksmannschafft die Daumen drücken

trzymać za ulubiona druzyne kciuki

das torlose Unenschieden

bezbramkowe nierozstrzygnięcie

gegen Ende der ersten Halbzeit

blisko konca pierwszej połowy

seine Mannschaft unterstüzten/ an/frern

wspierać/ zagrzewać swoją drużynę

Pokale überreichen

wreczac puchary

T-Shirts erhalten

otrzymać koszulki

überreden

przekonać/ nakłaniac

ein Tor schießen

strzelić bramke

unter Aufsicht seines Trainers

pod nadzorem swojego trenera

einen Ausgleich zum beruflichen Alltag finden

znaleść wyrównanie do zawodowej codziennosci

sich zusammen/prallen

zderzyć się

Fallschirmspringen

skoki spadochronowe

Krankheiten vorbeugen

zapobiegać chorobom

von Stress befreien

uwolnic sie od stresu

keine Beschwerden haben

niemiec dolegliwosci

Glückhormone aus/stoßen

wydzielac hormony szczescia

sich mühelos bewegen können

moc poruszać sie bez wysilku

von Nackenverletzungen geplagt sein

byc narazonym na kontuzje karku

es blitzt

błyska się

es donnert

grzmi

es hagelt

pada grat

das Wetter klärt sich auf

wypogadza się

mild

łagodnie

wechselhaft

zmiennie

heiter

pogodnie

frisch

rześko

der Himmel ist klar

niebo jest przejrzyste

windstil

bezwietrznie

schwül

duszno

wolkenlos

bezchmurnie

es nieselt

mży

regnerisch

deszczowo

nass

mokro

feucht

wilgotno

bewölk

pochmurnie

neblig

mgliscie

windig

wietrznie

wolkig

pochmurnie

frostig

mroźnie

glatt

slisko

es gibt Eisglätte

jest gołoledź

der Donner

grzmot

der frost

mróz

das Gewitter

burza

der Hagel

grad

der Nebel

mgła

der Regenbogen

tęcza

der Sturm

nawałnica

der Wolkenbruch

oberwanie chmury

der Wetterbericht/ die Wettervorhersage

prognoza pogody (2)

es sind... Grad

jest ... stopni

die temperatur steigt auf 13 Grad

tmperatura wzrośnie do 13 stopni

es sieht nach Regen aus

zanosi się na deszcz

es fältt etwas Regen

spadnie trochę deszczu

örtliche Schauer

lokalne opady

es weht ein starker Wind

wieje mocny wiatr

heftige Gewitter

gwałtowne burze

sich aufheitern

rozjasnic sie

viel Sonnenschein

duzo słońca

überwiegend sonnig

w przeważającej części słoneczniej

es bleib trocken

bedzie sucho

das Biowetter

prognoza pogody z informacjami o jej wpływie na zdrowie

wetterfühlig

o skołonnosciach meteopatycznych

die Berglandschaft

krajobraz górski

die Seenplatte

pojezierze

der Bach

strumień

die Düne

wydma

die Ebene

niznina

der Felsen

skała

das Gebirge

góry

der Gipfel

szczyt

der Gletscher

lodowiec

die Höhle

jaskinia

der Hügel

pagorek

die Küste

wybrzeże

der Naturpark

rezerwat przyrody

die Quelle

źródło

der Sand

piasek

die See

morze

der See

jezioro

Das Tal

dolina

das Ufer

brzeg

der Wasserfall

wodospad

die Wiese

łąka

hügelige/ bergige Ladschaft

pagórkowaty/ górzysty krajobraz

meiner

mojego

deiner

twojego

seiner

jego

ihrer

jej, ich

Ihrer

państwa (G)

mir

mi

dir

ci, tobie

ihm

jemu

ihr

jej

mich

mnie

dich

ciebie

ihn

jego

sie

ją

es

je

unser

naszego

eurer

waszego

ihnen

im

Ihnen

państwu

uns

nas

uns

nam

sie

ich

Sie

panstwa

dessen

ktorego

deren

której

dem

któremu

der

której

denen

którym

den

którego

die

którą

das

które (A)

die

które (A)

Bild das, -er

obraz, ilustracja, zdjecie, fotografia

Foto das, -s

fotografia, zdjecie

Zeichnung die, -en

rysunek

Werbeplakat das, -e

plakat reklamowy

Zur Auswahl gibt es / habe ich drei Fotos.

Do wyboru mam trzy zdjecia.

Die Bilder stellen ... dar.

Ilustracje przedstawiają...

Die Plakate / Fotos zeigen / präsentieren...

Plakaty / Zdjecia pokazuią / prezentują...

Auf den Plakaten Fotos sind ... zu sehen.

plakatach / zdjeciach można zobaczyć...

Ich bevorzuge...

wybieram...

Ich wähle

wybieram...

Aus allen Möglichkeiten / Bildern / Plakaten würde ich ... wählen.

Ze wszystkich możliwości / obrazków / plakatów wybralbym...

Ich habe ... gewählt.

wybratem...

Ich finde ... am besten.

Uważam za najlepszy.

Am besten finde ich Plakat 1 / Foto 1. denn / weil...

Uważam, że. plakat 1 / zdjecie 1 jest najiepszy / najlepsze, ponieważ...

Ich meine / finde / denke / glaube, dass...

Sądze / Uważam,

Meiner Meinung! Ansicht nach

Moim zdaniem...

Ich bin der Meinung / Ansicht, dass...

Jestem zdania, że...

Das lässt sich damit erklären, dass...

To da sie wytłumaczyć tym, że...

Die Ursache kann ... sein.

Przyczyna może być...

Der Grund dafür ist, dass...

Powodem tego jest, że...

Einer der Gründe für (Akk.) ... ist...

Jednym z powodów (czego)... jest...

Ich will / möchte das so begründen:...

Chcę / Chciałbym to tak uzasadnić:...

Das kann man so erklären:...

Można to tak wyjaśnić

Ein wichtiges / weiteres Argument für (Akk.) / gegen (Akk.) ... ist...

Ważnym / Kolejnym argumentem za... / przeciw... jest...

Mit Sicherheit würde ich ... nicht wählen.

Z pewnocia nie wybrałbym...

Foto 1! Plakat 1 würde ich dagegen ablehnen.

Odrzucitbym natomiast zdjęcie 1 / plakat 1.

Foto 1 / Plakat 1 gefällt mir überhaupt nicht, weil...

W ogóle nie podoba mi się zdjęcie 1 / plakat 1, ponieważ...

Einerseits fällt Plakat 2 auf, andererseits ist es nicht so themenbezogen wie Plakat 1.

Z jednej strony plakat 2 rzuca się w oczy, z drugiej nie odwołuje się do tematu / zagadnienia tak bezpośrednio jak plakat 1.

Zwar ist Foto 1 interessant, aber...

Zdjecie 1 jest wprawdzie interesujące, ale...

... finde ich weniger interessant / spannend als...

... uważam za mniej interesujący / ciekawy niż...

Im Gegensatz zu (Dat.) ... ist Foto 2 nicht so auffallend.

W przeciwienstwie do zdjecie 2 nie rzuca sie aż tak w oczy.

im Unterricht Internet nutzen

używać na lekcji Internetu

Online-Aufgaben lösen

rozwiązywać zadania online

Online-Wörterbücher/ -Enzyklopädien benutzen

używać internetowych słowników i encyklopedii

nach Informationen suchen

szukac informacji

authentische Texte im Internet lesen

czytac w internecie autentyczne taksty

Sprachspiele online spielen

grać w internecie w gry językowe

mit Videos / Radiosendungen arbeiten

pracować z wideo i audycjami radiowymi

mit anderen Schülern aus deutschsprachigen Ländern in Kontakt stehen

być w kontakcie z innymi uczniami z niemieckojęzycznych krajów

die Hausarbeit per E-Mail an den Lehrer schicken

wysyłać prace domowa nauczycielowi mailem

den Unterricht attraktiver machen

robić lekcję aktywniejszą

sofort Ergebnisse/ Lösungen zeigen

natyczmiast pozkazywać wyniki/ rozwiązania

eigene Materialien nicht tragen müssen

nie musieć nosić własnych materiałów

überall erhältlich sein

być wszędzie dostępnym

etwas schnell finden können

można coś szybko znaleść

gern Projekte (im Internet) durch/führen

chetnie przeprowadzać projekty (w Internecie)

Plakate/ ein Interview machen

robic plakaty/ wywaidy

eine Internetseite für alle Schüler erstellen

wystawiać strony internetowe dla wszystkich uczniów

ausgerüstet

wyposażony

eingerichtet

umeblowany

Computerprogramme zum Fremdsprachenlernen

programy komputerowe do nauki jezyków obcych

elektronische / digitale Bücher auf USB-Stick

elektroniczne / multimedialne książki na pendrive

der USB-Stick statt Hefte / Kursbücher

pendrive zamiast zeszytów/ książek z kursu

Kopfhörer für jeden Schüler

słuchawki dla każdego ucznia

als die wichtigste Erfindung / Errungenschaft gelten

uchodzić za najwazniejsze wynalazki/ osiągnięcia

etwas als die größte / wichtigste Erfindung betrachten

uważać coś za największy/ najważniejszy wynalazek

neue Möglichkeiten eröffnen

otwierać nowe możliwości

eine große Auswirkung auf das tägliche Leben haben

mieć duże odziaływanie na codzienne życie

etwas ermöglichen

coś umozliwić

an erster Stelle stehen

stac na pierwszym miejscu

alle Lebensbereiche (Arbeitswelt, Schule, Gesundheitswesen) betreffen

dotyczyć wszystkich płaszczyzn życia (świat pracy, szkoła, służba zdrowia

das Leben erleichtern

ułatwić życie

sich (Dat.) das Leben ohne (Akk.) kaum vor stellen können

nie móc sobie wyobrazic życia bez

überall erreichbar sein

być wszedzie dostepnym

die Welt mobil-machen

robić świat mobilnym

eine Umfrage zur Wahl der wichtigsten Erfindung durch/führen

ankiete wyboru najwazniejszych wynalazków przeprowadzać

ein Treffen mit einem Erfinder organisieren

spotakanie z wynalzacą organizować

einen Roboter präsentieren

prezentować robota

etwas über die Geschichte des Rades / Computers erfahren

dowiedzieć się coś o historii roweru/ computera

vor allem junge Menschen mit dem Plakat an/ziehen wollen

chcieć przede wszystkim przyciagnać mlodych ludzi

daneben

obok

für (Akk.) kann es verschidene Gründe geben

można podac rózne przyczyny

Behinderte Menschen

Osoby niepełnosprawne

behindert

niepełnosprawny

die Behinderung, -en

niepetnosprawność

der / die Behinderte, -n

osoba niepełnosprawna

blind

niewidomy

geistig behindert

upośledzony umysłowo

gelähmt

sparaliżowany

stumm

niemy

taub

gluchy

der / die Gehbehinderte, -n

osoba z problemami w poruszaniu sie

der / die Sehbehinderte, -n

osoba niedowidząca

der / die Schwerhörige, -n

osoba niedosłysząca

der / die Gehörlose, -n

osoba niesłysząca

der / die Blinde, -n

osoba niewidoma

der Rollstuhl

wózek inwalidzki

der Rollstuhlfahrer, -

osoba jeżdżąca na wózku

die Prothese, -n

proteza

durch Unfall / Krankheit das Bein verlieren

stracić noge na skutek wypadku / choroby

ein normales Leben führen

prowadzić zwyczajne życie

von der Gesellschaft akzeptiert werden

akceptowanym przez spoleczenstwo

die Schule für Behinderte besuchen

uczeszczać do szkoły specjalnej

sich abwenden (von + D)

odvvracae sie (od)

ausgrenzen

wykluczać (z)

die Krankheit verschweigen

nie przyznawać się do choroby

anonym bleiben wollen

chcieć pozostać: anonimowym

Etwas für die Gesundheit tun

- W trosce o zdrowie

sich sorgen (um + A) / sorgen (für + A)

troszczy sie (o)

sich sehr um die Gesundheit sorgen

troszczye sie o zdrowie

einen Tipp haben

mieć pomysł

für ruhigen, entspannenden Schlaf sorgen

dbać o spokojny, zrelaksowany sen

Krankheiten mit Hausmitteln behandeln

leczyć choroby środkami domowymi

Krankheitssymptome nicht ignorieren

nie ignorować symptomów choroby

auf Körpersignale reagieren

reagować na sygnały organizmu

mit Fieber, Schnupfen, Husten (nicht) herum-laufen

(nie) chodzie z gorączką, katarem, kaszlem

sich an die Diät halten

przestrzegć diety

die Essgewohnheiten ändern

zmienie przyzwyczajenia żywieniowe

regelmäßig Sport treiben

uprawiać regularnie sport

Krank auf der Reise

Z choroba w podroiy

die Krankenversicherung, -en

ubezpieczenie zdrowotne

die Krankenversicherung abschließen

zawrzeć ubezpieczenie

die Krankenversicherungsbescheinigung mitnehmen

wziląć ze sobą polisę ubezpieczeniowa

notwendige Medikamente mitnehmen

zabrad niezbedne lekarstwa

Tabletten gegen Reisekrankheit mitnehmen

wziąć tabletki na chorobę lokomocyjna

die Sucht

nałóg

der Alkoholismus

alkoholizm

die Drogensucht

narkomania

die Zigarettensucht / Nikotinsucht

uzależnenie od nikotyny

die Medikamentensucht

lekomania

die Magersucht

anoreksja

die Spielsucht

hazard

die Arbeitssucht

pracoholizm

die Ess- und Brechsucht

bulimia

süchtig sein

być uzależnionym

abhängig sein (von + D)

być uzależnionym (od)

von Drogen / Alkohol / Medikamenten abhängig werden

uzależnić sie od narkotyków / alkoholu / leków

mit Drogen experimentieren

eksperymentowanie z na narkotykami

Drogen ausprobieren

wyprobówywać narkotyki

Drogen nehmen

brać narkotyki

das Rauchen reduzieren

ograniczać palenie

aufhören (mit + D)

rzucić (nałóg)

der Kettenraucher,

nałogowy palacz

der Passivraucher

bierny palacz

loswerden (A)

uwolnie sie (od)

das Rauchen aufgeben

uwolnie sie od nalogu palenia

sich (D) selbst schaden

szkodzie samemu sobie

die Folge, -n

skutek

das Risiko, Risiken

ryzyko

gefährliche Folgen haben

mieć niebezpieczne skutki

Drogen bei bestimmten Gelegenheiten konsumieren

zażywać narkotyki przy określonych okazjach

über Drogen und ihre Risiken Bescheid wissen

wiedziec o narkotykach i ryzyku z nimi związanym

die Suchtvorbeugung

zapobieganie uzależnieniu

nach der Lösung suchen

szukae rozwiazania

Risikofaktoren nennen

nazwać czynniki ryzyka

über Gefahren sprechen

rozmawiać o niebezpieczenstwach

notwendige Impfungen machen lassen

zrobić konieczne szczepienia

Entspannungsübungen machen

wykonywać ćwiczenia relaksacyjne

ein fürchterlicher Regen

okropny deszcz

ununterbrochen / ohne Pausen regnen

nieprzerwalnie/ bez przerwy padać

zusammen/brechen

załamać się

•obdachlos werden

stać się bezdomnym

in den hochwassergefährdeten Gebieten keine Wohnhäuser errichten

nie wznosić domów mieszkalnych na obszarach zagrożonych powodzią

Recyclingpapier benutzen

uzywać recyklingu papieru

eine Ausstellung mit Plakaten und Inföständen machen

robic wystawę z plakatami i stoiskami informacyjnymi

zur Teilnahme an (Dat.) ein laden / überreden / auf /fordern

zapraszać/ przekonywać/ wzwać do udziału

seit mehreren Tagen

od wielu dni

starke Regenfälle

silne opady

das Licht aus/machen

wyłączać światło

Müll in der Umgebung sammeln

zbierać smieci z otoczenia

Mehrwegverpackungen benutzen

używać opakowań wielokrotnego użytku

viel zum Umweltschutz bei/tragen

wiele przyczyniac się do ochrony srodowiska

sich ehrenamtlich/ unentgeltlich engagieren

angazować się honorowo/ bezpłatne

keine vernünftige Beschäftigung

żadne rozsądne zajęcie

den Kindern nicht genug Zeit widmen

nie poświęcić dziecku wystarczająco czasu

der Raubüberfall

napad rabunkowy

jmdn. Zu einer Gefängnisstrafe von... Jahren verurteilen

skazać kogoś na ... lat więzenia

Stubenarrest haben

mieć areszt domowy

jmdn. Streng bestrafen

mocno kogoś ukarać

ein Warnstreik

strajk ostrzegawczy

eine Lohnerhöhung forden

penje podwyzszyć

einen Eid ab/legen

składać przysięgę

Sicherheitskräfte

siły porzadkowe\

in Strömen gießen

lac jak z cebra

stark wehen

mocno wiać

übers Ufer treten

wystapić z brzegu

die ganze Gegend / Stadt überfluten / überschwemmen

całą okolicę/ miasto zalać

sinken/ unter/gehen

zatonąć

das Dach über dem Kopf verlieren

stracić dach nad głową

Strom-/ Telefonleitungen zerstören

zniszczyć przewody z pradem/ przewody telefoniczne

Flüssen mAr Raurn geben

dać rfzeką więcej miejsca

über den Regenwald / die Bedrohung / die Ausbeutung informieren

informować o lasach deszczowych/ zagrożeniu/ karczowaniu

die letzten Urwälder schützen

chronic ostatnie pralasy