jautājums  |
atbilde |
Kto to byli Fenicjanie i gdzie zamieszkiwali? sākt mācīties
|
|
Lud wywodzący się od Kananejczyków, zamieszkujący górzyste wybrzeża Morza Śródziemnego między Syrią a Palestyną
|
|
|
Czym wyróżniali się Fenicjanie? sākt mācīties
|
|
Byli ludem kupieckim i morskim, zakładali kolonie (np. Kartaginę) i rozwijali handel morski z powodu górzystej ojczyzny.
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Założona ok. 814 r. p.n.e. przez Fenicjan z Tyru. Najważniejsza kolonia w zachodnim basenie Morza Śródziemnego.
|
|
|
Z kim rywalizowali Fenicjanie i Kartagińczycy? sākt mācīties
|
|
Od VIII w. p.n.e. rywalizowali z Grekami o kontrolę szlaków handlowych i kolonii, w basenie Morza Śródziemnego.
|
|
|
Co wiesz o królu Dawidzie? sākt mācīties
|
|
Panował ok. 1000–960 r. p.n.e., zjednoczył plemiona izraelskie i ustanowił stolicę w Jerozolimie.
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Syn Dawida, wzniósł mury obronne Jerozolimy i innych miast, zbudował Świątynię Jerozolimską i rozbudował administrację państwową.
|
|
|
Dlaczego państwo żydowskie rozpadło się po Salomonie i kiedy to nastąpiło? sākt mācīties
|
|
Po śmierci Salomona ok. 932 r. p.n.e. państwo podzieliło się na północny Izrael i południową Judę z powodu obciążeń administracyjnych i niezadowolenia ludności.
|
|
|
Kiedy i przez kogo podbite zostały Izrael i Juda? sākt mācīties
|
|
Izrael w 722 r. p.n.e. przez Asyryjczyków, Juda w 586 r. p.n.e. przez Babilończyków
|
|
|
Czym była niewola babilońska i kiedy się zakończyła? sākt mācīties
|
|
Okres pobytu Żydów w Babilonie, zakończony w 538 r. p.n.e., gdy król Persji pozwolił im wrócić do ojczyzny.
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Religia monoteistyczna, ukształtowana w okresie Dawida i Salomona, wzmacniająca władzę króla i jedność narodu, uznająca Żydów za lud wybrany.
|
|
|
Kiedy powstało państwo Medów i kto nimi był? sākt mācīties
|
|
W VII w p.n.e. Medowie byli bliskimi krewnymi Persów, oba ludy indoeuropejskie, zamieszkiwały Wyżynę Irańską. Imperium istniało kilkadziesiąt lat.
|
|
|
Co zrobił Cyrus II Wielki? sākt mācīties
|
|
W VI w. p. n. e. zdobył władzę nad Persami, opanował Babilonię, Syrię, Palestynę i Fenicję oraz dotarł do wybrzeży Morza Śródziemnego, tworząc podstawy Imperium Perskiego
|
|
|
Co wiesz o Dariuszu I Wielkim i kiedy rządził? sākt mācīties
|
|
Rządził na przełomie VI i V wieku p.n.e. Przeprowadził reformę terytorialną, określił podatki dla satrapii, zbudował drogi królewskie i kontynuował ekspansję Persji.
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Prowincja w państwie perskim, zarządzana przez satrapę odpowiedzialnego za podatki, porządek i lojalność wobec władcy.
|
|
|
Kiedy upadło Imperium Perskie i przez kogo? sākt mācīties
|
|
W IV w. p.n.e. podboje Aleksandra Wielkiego zakończyły istnienie imperium perskiego.
|
|
|
Jaka była religia perska i jakie zmiany przeszła? sākt mācīties
|
|
Początkowo mazdaizm – walka dobra (Ahura Mazda) ze złem (Aryman). Później, dzięki Zarathustrze, przekształciła się w zarathustryzm z cechami monoteistycznymi.
|
|
|
Jakie były kluczowe nauki zarathustryzmu? sākt mācīties
|
|
Głosił przyjście Mesjasza narodzonego z dziewicy, sąd nad duszami: sprawiedliwi do raju, niegodziwi do piekła, dusze pośrednie do czyśćca.
|
|
|
