mózgowie

z międzymózgowia powstaje

podwzgórze, niskowzgórze, wzgórze, nadwzgórze

ze śródmózgowia powstaja

konary mózgu i pokrywa śródmózgowia

z tyłomózgowia wtórnego powstaja

most i móżdżek

z rdzeniomózgowia powstaje

rdzeń przedłużony

pień mózgu tworzą

śródmózgowie, most, rdzeń przedłużony

gdzie płat limbiczny

na pow. przyśrodkowej i dolnej półkuli mózgu [otacza ciało modzelowate i szczelinę naczyniówkową]

I-rzedowa kora ruchowa znajduje się w

płacie czołowym - obejmuje większą część zakrętu przedśrodkowego i przednią cz. płacika okołośrodk. na pow. przyśrodk. {kieruje ruchami w przeciwległej połowie ciała!}

ośrodki ruchowe dla mięsni twarzy, języka, gardła i krtani

najniżej na pow. górno-bocznej I-rzedowej kory ruchowej [wyżej-cz. dystalne k. górnej; przyśrodkowo-cz. dystalne kończ. dolnej]

ośrodek ruchowy mowy [Broki]

w tylnej części zakrętu czołowego dolnego w półkuli dominującej(zwykle lewej) Uszkodzenie=AFAZJA RUCHOWA-pacjent nie mowi/mowi niepoprawnie

I-rzędowa kora czuciowa somatosensoryczna

w zakręcie zaśrodkowym i tylnej cz. płacika okołośrodkowego

kora słuchowa

na powierzchni zakrętów skroniowych poprzecznych {odbiera inf. z OBU uszu}

czuciowy ośrodek mowy (Wernickego)

w tylnej części zakrętu skroniowego górnego i sąsiednim obsz. płacika ciemieniowego dolnego w półkuli dominującej; Uszkodzenie= AFAZJA CZUCIOWA-chory nie rozumie mowy

kora wyspowa mózgu

zagłębiona w dnie bruzdy bocznej i przysłonięta fragmentami sąsiednich płatów tworzących wieczka; od kory wieczek oddziela ją bruzda okrężna wyspy

włókna ciała modzelowatego łączą

obszary korowe należące do przeciwległych półkul

do układu limbicznego w obrębie kresomózgowia zaliczamy

korę płata limbicznego, ciało migdałowate, cz. brzuszna gałki bladej, cz. brzuszna prążkowia(jądro półleżące), przegroda

płacik okołośrodkowy należy do

z przodu-płata czołowego, z tyłu-ciemieniowego [od przedklinka oddziela go gał. brzeżna bruzdy obręczy]

struktury kresomózgowia nieparzystego (zespalajace 2 półkule)

ciało modzelowate="spoidło wielkie", spoidło przednie, spoidło sklepienia="Hipokampa", blaszka krańcowa [spoidlo tylne należy do międzymozgowia!!!]

zrost międzywzgórzowy zbudowany jest z

istoty szarej

nadwzgórze składa się z

szyszynki, uzdeczek, spoidła uzdeczek

podwzgórze składa się z

skrzyżowania wzrokowego, guza popielatego, ciał suteczkowatych, lejka

śródmózgowie składa się z

pokrywy, nakrywki(konarów; pomiedzy nimi dół miedzykonarowy z istotą dziurkowana tylna), odnogi mózgu

móżdżek składa się z

2ch półkul i robaka(na przekroju "drzewo życia")

komora IV znajduje się

między móżdżkiem a mostem+rdzeniem przedłużonym

bruzda podstawna

rodziela WYNIOSŁOŚCI PIRAMIDOWE MOSTU

szczelina pośrodkowa

rodziela PIRAMIDY RDZENIA PRZEDŁUŻONEGO

wyjście nn. czaszkowych oddziela

konar środkowy móżdżku od wyniosłości piramidowej mostu

kleszcze mniejsze (czołowe) tworzą

kolano ciała modzelowatego+ przyległe promienistości istoty białej

kleszcze większe

połączenie 2ch płatów potylicznych przez płat ciała modzelowatego

nakrywka konarów zawiera

jądra czerwienne, istotę czarną, istotę szarą okołowodociągową, drogi nerwowe

twór siatkowaty

centralna część mostu; regulacja snu i czuwania

w rdzeniu przedłużonym jądra

CN VIII-XII + część V i "kompleks dolny oliwki"

skrzyżowanie piramid

w miejscu połącz. rdzenia przedłużonego i kręgowego

podział t. podstawnej na tt. tylne mózgu

na poziomie połącz. mostu ze śródmózgowiem

"potrójny strop komory III " tworzą

sklepienie, splot naczyniówkowy, ciało modzelowate

ograniczenie przednie komory III

blaszka krańcowa

do jądrer podstawnych należą

ciało prążkowane(j. soczewkowate i ogoniaste) j. niskowzgórzowe, istota czarna

włókna rzutowe=projekcyjne

łączą korę mózgu z innymi strukturami OUN (wiekszosc w torebce wewn.)

włókna kojarzeniowe=asocjacyjne

długie i krótkie;łączą pola korowe tej samej półkuli

przedmurze

cienka blaszka istoty szarej; od str. bocznej od wyspy oddziela je torebka ostatnia, przyśrodkowo od skorupy -torebka zewnetrzna + w cz. oczodołowej płata czołowego i w płacie skroniowym

torebka wewnętrzna

otacza j. soczewkowate(z wyjatkiem pow. bocznej i przedniej cz. pow. dolnej); zawiera włókna projekcyjne: korowo-wzgórzowe i piramidowe(korowo-jądrowe i korowo-rdzeniowe)

w przypadku uszkodzenia torebki wewn.

niedowłady/porażenia mięśni po stronie przeciwnej; mogą również występować przeciwstronne zaburzenia czucia i niedowidzenie połowicze

ciało migdałowate

w płacie skroniowym w ścianie rogu dolnego komory bocznej

hipokamp

ku tyłowi i bocznie od ciała migdałowatego, w ścianie dolnej rogu dolnego komory bocznej [3 czesci: zakręt zębaty, hpk właścicy=róg Amona, podkładka]

szczelina naczyniówkowa

w przyśrodkowej ścianie półkuli mózgu na pograniczu z miedzymozgowiem(miedzy sklepieniem a wzgórzem); wypełnia ją blaszka naczyniówkowo-nabłonkowa ze splotem naczyniowkowym kom. bocznej

prążek krańcowy

zawiera włókna łączace ciało migdałowate z podwzgórzem i przegrodą; biegnie w cz.środkowej komory bocznej miedzy j. ogoniastym a wzgórzem

sklepienie

grube pasmo włókien łączące hipokamp z podwzgórzem i przegrodą; początek w ścianie rogu dolnego jako strzępek hipokampa, dalej odnogi, trzon sklepienia i słupy sklepienia (miedzy odnogami=spoidło sklepienia)

jądro Meynerta (podstawne wielkokomórkowe)

poniżej gałki bladej; największy ośrodek cholinergiczny mózgowia

trójkąt komory bocznej łączy

cz. środkową z rogiem tylnym i dolnym

splot naczyniowkowy w kom. bocznej

tylko w cz.środkowej, trójkącie i rogu dolnym!!!

j. ogoniaste znajduje sie

w scianie bocznej rogu przedniego(głowa), cz.środk(trzon), rogu dolnego(ogon) komory bocznej

przegroda przezroczysta znajduje sie

miedzy trzonami sklepienia

ścianę dolną cz.środkowej komory bocznej tworzą

trzon sklepienia, splot naczyniówkowy, blaszka przytwierdzona, prążek krańcowyfs

niskowzgórze znajduje się

do tyłu od poduszki, na granicy międzymózgowia i śródmózgowia [warstwa niepewna i jądro niskowzgórzowe]

obicie (tapetum)

włókna ciała modzelowatego w górnej ścianie komory bocznej

położenie szyszynki

w płaszczyźnie pośrodkowej, w tylnej ścianie komory III, na trójkącie podszyszynkowym miedzy wzgórkami górnymi blaszki pokrywy

blaszka przytwierdzona

przyśrodkowo od prążka krańcowego; w cz.środkowej komory bocznej. pokrywa powierzchnię grzbietową wzgórza

ostroga ptasia

wpuklenie bruzdy ostrogowej w ścianie przyśrodkowej rogu tylnego komory bocznej

wyniosłość poboczna

wywołana wpuklaniem bruzdy pobocznej do ściany dolnej rogu dolnego komory bocznej {jej przedłuż. w ścianie dolno-przyśrodk. przedsionka jest trójkąt poboczny}

stopa hipokampa

utworzona przez bruzdę hipokampa w scianie dolno-przyśrodkowej rogu dolnego komory bocznej, przyśrodkowo od wynioslosci pobocznej; ku przodowi się rozszerza=szpony hipopkampa

koryto hipokampa

istota biała pokrywająca stopę hipokampa; jej włokna ku górze tworzą pęczek=strzępek hipokampa, przechodzący z kolei w sklepienie

ścianę tylną komory III tworzą

od góry: spoidło uzdeczek+szyszynka, spoidło tylne,śródmózgowie z otworem do wodociągu

Rdzen przedłużony - część dolna -Nakrywka

pęczki: smukły, klinowaty, wstęga rdzeniowa,p. podłużny przyśrodk, grzbiet.,d. korowo-rdzeniowa boczna d. rdzeniowo-móżdżkowe jądraV, IX, X, XI, twór siatkowaty

rdzeń przedłużony-częsć dolna-cz. podstawna

skrzyżowanie piramid

rdzeń przedłużony-cz. środkowa- nakrywka

pęczki: smukły i klinowaty(z jadrami) skrzyżowanie wstęg, wstęga rdzeniowa, p-k podłużny przyśrodk. i grzbietowy, drogi rdzeniowo-móżdżkowe, jądra V, IX, X, XI, XII, twór siatkowaty

rdzeń przedłużony-cz. środkowa - cz. podstawna

piramida

rdzeń przedłużony, cz. górna, nakrywka

wstęga przyśrodkowa, wstęga rdzeniowa, konar dolny móżdżku, pęczek podłużny przyśrodkowy i grzbietowy, jądra nn. V, IX, X, XII, twór siatkowaty jądro dolne oliwki

rdzen przedłużony, cz. górna, cz. podstawna

piramida

most-nakrywka

wstęgi: przyśrodkowa, rdzeniowa, boczna, trójdzielna, pęczek podłużny przyśrodk. i grzbiet. jądra V, VI, ciało czworoboczne, twór siatkowaty, konar środk móżdżku

most-cz. podstawna

pęczki podłużne mostu

śródmózgowie-pokrywa

jądra wzgórków górnych i dolnych

śródmózgowie-nakrywka

wstęgi: przyśrodkowa, rdzeniowa, trójdzielna, boczna, istota czarna, jądro czerwienne, istota szara okołowodociąg., p-k podłużny przyśrodk., jądra III, V, twór siatkowaty

śródmozgowie-cz. podstawna

odnoga mózgu (droga korowo-rdzeniowa, korowo-jądrowa, korowo-mostowa, korowo-siatkowa)

jądra ruchowe

jądra słupa tylno-przyśrodk: jj. ruchowe dla mm prążk: n. III, IV, VI, XII + jj. słupa przednio-bocznego: unerw struktur łuków skrzelowych: nn. V, VII,(IX, X, XI;j. dwuznaczne)

jądra przywspółczulne

j. dodatkowe n. III (Westphala-Edingera),j.ślinowe górne n. VII,j.ślinowe dolne n. IX,j. grzbietowe n. X

jądra czucia somatycznego

j. rdzeniowe n. V, j. czuciowe główne n. V,j. śródmózgowiowe n. V

jadro czucia trzewnego

j. samotne (nn. VII, IX, X)

jądra czucia słuchu i rownowagi

jj. ślimakowe n. VIII (przednie i tylne), jj. przedsionkowe n. VII (górne, dolne, boczne, przyśrodkowe)

Ośrodki pnia mózgowia związane z układem ruchowym

istota czarna (związana z jądrami podstawnymi) +jądro dolne oliwki, jądro czerwienne (związane z móżdżkiem)

Twór siatkowaty

• ku dołowi przechodzi w istotę szarą pośrednią rdzenia kręgowego • ku górze przechodzi w jądra śródblaszkowe wzgórza i warstwę niepewną

Twór siatkowaty - podział morfologiczny

część pośrodkowa – jądra szwu; część przyśrodkowa – jądra wielkokomórkowe; część boczna – jądra drobnokomórkowe

układ wstępujacy tworu siatkowatego

(śródmózgowie, górna część mostu) -świadomosć, sen i czuwanie, wstępujący siatkowaty układ aktywujący

układ zstępujący tworu siatkowatego

(dolna część mostu, rdzeń przedłużony)-kontrola układu wegetatywnego, regulacja czynności ruchowych, modulacja dopływu inf. bólowej

odruch źreniczny

ramię dośrodkowe-n. wzrokowy (I); ramię odśrodkowe - n. okoruchowy (III)

odruch rogówkowy

ramię dośrodkowe- n. oczny (V1), ramię odśrodkowe - n. twarzowy (VII)

strop komory IV tworzą

konary górne móżdżku, zasłona rdzeniowa górna, grudka robaka, zasłona rdzeniowa dolna, tkanka naczyniowkowa ze splotami

sciane przednia komory IV tworzy

dół równoległoboczny

zamknięcie t. przedniej mózgu prowadzi do

zaburzeń funkcji ruchowej i czuciowej (przede wszystkim przeciwległej kończyny dolnej!); uszk. t.łączącej przedniej (do podwzgórza) prowadzi do hipertermii i zaburzen gosp. wodno-elektrolitowej

następstwa zamknięcie t.środkowej mózgu

preciwstronne zaburzenia ruchowo-czuciowe, głównie okolicy twarzy i konczyny górnej; mogą byc zaburz. orientacji przestrzennej(afazja), a także zaburz. pola widzenia(niedowidzenie połowicze jednoimienne preciwstronne)

krwotoki mozgowe są powodowane

uszkodzeniem jednej bądź kilku gałęzi środkowych od t.środkowej mozgu [porażenie przeciwległej połowy ciała wskutek uszkodzenia torebki wewn.]

zamknięcie t. tylnej mózgu

niedowidzenie połowicze przeciwstronne

do ż. wewnętrznej mózgu uchodzą

żż. przegrody przezroczystej,ż. wzgórzowo-prążkowiowa górna,ż. naczyniówkowa górna (z ż. wewn.---->do ż. wielkiej mózgu-->zat prostej)

żyła podstawna (Rosenthala)

powstaje w okolicy istoty dziurkowanej przedniej z połącz.ż. przedniej mózgu,żż. wzgórzowo prążkowiowych dolnych,ż.środkowej głęb. mózgu,ż. naczyniowkowej dolnej [uchodzi do ż, wielkiej mózgu w okolicy blaszki pokrywy]

krew z mostu i górnej cz. rdzenia przedłużonego

do zatoki skalistej górnej

krew z cz. brzusznej pnia mózgowia

za poś. podłużnych żył stanowiacych przedłużenie naczyń żylnych rdzenia kręgowego

krew z móżdżku

do ż. wielkiej mózgu (dalej zat. prosta itd) z części przedniej móżdżku do zatoki skalistej górnej!!!

żż. wewnetrzne mozgu przebiegaja

w stropie komory III

komora 3 - ograniczenia

bok-wzgórze+podwzgórze dół-skrzyż. wzrok, guz popiel+lejek, ciała suteczk., góra-tk. naczyniówk, sklepienie, ciało modzelowate; tył-spoidło uzdeczek, tylne, szyszynka srdmozgowie, przod-blaszka kranc, spoidlo przednie, slupyskle

komora 4- ograniczenia

przód-dół równoległoboczny, tył-konary górne móżdżku+zasłona górna, grudka robaka+zasłona dolna, tkanka naczyniowkowa