PYTANIA NAUCZYCIELSKIE

Czym zajmuje się psychologia? Jakie jej działy mają szczególne zastosowanie w pracy nauczyciela i dlaczego?

Psychologia bada zachowania i procesy psychiczne, a w pracy nauczyciela szczególnie ważne są psychologia rozwojowa (śledzenie etapów rozwoju dziecka) i edukacyjna (zrozumienie procesów uczenia się).

Różnice pomiędzy magazynem pamięci krótkotrwałej a magazynem pamięci trwałej.

Pamięć krótkotrwała przechowuje informacje przez krótki czas (sekundy-minuty) i ma ograniczoną pojemność, podczas gdy pamięć trwała przechowuje dane na długi czas i ma niemal nieograniczoną pojemność.

Podstawowe rodzaje pamięci długotrwałej według Tulvinga.

Rodzaje pamięci długotrwałej według Tulvinga to pamięć epizodyczna (wydarzenia), semantyczna (wiedza) i proceduralna (umiejętności).

Pojęcie utworu oraz pojęcie plagiatu według prawa autorskiego – podaj definicję i przykłady.

Utwór to przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, a plagiat to przywłaszczenie cudzego utworu bez podania autora, np. kopiowanie fragmentów książki bez cytowania źródła.

Pojęcie własności intelektualnej oraz pojęcie dozwolonego użytku – podaj definicję i przykłady.

Własność intelektualna obejmuje prawa do dzieł twórczych (np. prawa autorskie, patenty), a dozwolony użytek pozwala na korzystanie z utworu w określonych przypadkach (np. cytowanie w pracy naukowej).

Różnice między autorskimi prawami majątkowymi a osobistymi.

Autorskie prawa majątkowe dotyczą zarobkowego wykorzystania utworu, a prawa osobiste odnoszą się do więzi twórcy z utworem i są niezbywalne.

Kryteria dojrzałości przedszkolnej i szkolnej.

Dojrzałość przedszkolna obejmuje gotowość emocjonalną i społeczną do nauki, a szkolna zdolność do podjęcia obowiązków szkolnych.

Profilaktyka, diagnoza i terapia niepowodzeń szkolnych.

Profilaktyka zapobiega trudnościom w nauce, diagnoza identyfikuje ich przyczyny, a terapia pomaga je przezwyciężyć.

Proces nauczania – uczenia się i jego ogniwa wg W. Okonia.

Proces obejmuje motywację, przyswajanie wiedzy, stosowanie jej w praktyce i kontrolę wyników.

Etapy rozwoju psychospołecznego wg teorii Eriksona.

Teoria obejmuje osiem faz, np. zaufanie vs. nieufność (niemowlęctwo), tożsamość vs. dezorientacja (adolescencja).

Społeczne funkcje edukacji: stratyfikacja, socjalizacja, selekcja.

Stratyfikacja to podział społeczny, socjalizacja przekazuje normy i wartości, a selekcja pozwala na dobór ról społecznych.

Klasyfikacja środków dydaktycznych i ich funkcje.

Środki dydaktyczne to np. podręczniki, multimedia, pomoce wizualne – wspierają proces nauczania.

Metody aktywizujące w dydaktyce a teoria kształcenia wielostronnego.

Metody aktywizujące angażują uczniów (np. dyskusje, gry dydaktyczne), zgodnie z teorią wielostronnego kształcenia uczą przez doświadczenie.

Metody wychowania wg Mieczysława Łobockiego.

Obejmują perswazję (tłumaczenie), nagradzanie i karanie oraz modelowanie (naśladowanie wzorców).

Kompetencje i kwalifikacje nauczyciela współczesnej szkoły.

Obejmują kompetencje dydaktyczne, wychowawcze, diagnostyczne i komunikacyjne.

Właściwości nowoczesnego modelu kształcenia wg Cz. Kupisiewicza.

Zakłada indywidualizację, integrację wiedzy i aktywizację ucznia.

Podstawowe środowiska socjalizacyjne człowieka.

To rodzina, szkoła, rówieśnicy i media, które kształtują rozwój jednostki.

Charakterystyka procesów motywacyjnych człowieka – czym jest motywacja i co motywuje człowieka do działania wg różnych teorii motywacji?

Motywacja to siła napędowa działania, może być wewnętrzna (np. ciekawość) lub zewnętrzna (np. nagrody).

Metody nauczania języka angielskiego w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej.

Stosuje się m.in. metodę TPR (Total Physical Response), podejście komunikacyjne i naukę przez zabawę.

Cele dydaktyczne: ogólne i operacyjne – omówienie i przykłady.

Cele ogólne określają długoterminowe efekty (np. rozwój kompetencji językowych), a operacyjne konkretne umiejętności (np. zapisanie 10 słów).

Techniki pracy i pomoce dydaktyczne w edukacji dziecka w wieku przedszkolnym i szkolnym.

To np. gry językowe, flashcards, historyjki obrazkowe.

Etapy zajęć języka angielskiego w edukacji wczesnoszkolnej.

Obejmują wprowadzenie tematu, ćwiczenia, utrwalenie i podsumowanie.

Metoda obserwacji i jej fazy.

Obejmuje przygotowanie, prowadzenie, rejestrację i analizę wyników.

Dobór metody nauczania w zależności od stylów uczenia się.

Styl wzrokowy, słuchowy, kinestetyczny wymaga różnych technik nauczania.

Przemoc i agresja jako specyficzna forma reakcji dziecka na stres.

Przemoc jest intencjonalnym krzywdzeniem, agresja to spontaniczna reakcja; zapobieganie obejmuje edukację i interwencję.

Teoria wielostronnego kształcenia i jej cztery drogi uczenia się.

Przyswajanie, odkrywanie, przeżywanie i działanie.

Zasady postępowania w pracy z dzieckiem z FAS.

Zapewnienie stabilności, dostosowanie metod nauczania, wsparcie terapeutyczne.

Wychowanie przez czytanie, czyli rola literatury w edukacji dziecka.

Rozwija wyobraźnię, empatię i umiejętności językowe.

Inteligencja emocjonalna jako kluczowa kompetencja współczesnego nauczyciela.

Obejmuje samoświadomość, samoregulację, motywację, empatię i kompetencje społeczne.

Podstawowe role nauczyciela wg J. Harmera.

Organizator, doradca, model językowy, motywator, kontroler.

Formy organizacyjne pracy wychowawczej z dziećmi w wieku przedszkolnym.

Zabawy tematyczne, zajęcia grupowe, projekty edukacyjne.

Główne założenia Podstawy programowej.

Określa cele i treści nauczania, np. w języku angielskim – rozwój kompetencji komunikacyjnych.

Indywidualizacja w procesie kształcenia dziecka.

Dostosowanie metod do potrzeb ucznia.

Specjalne potrzeby edukacyjne dziecka.

Np. dysleksja, ADHD, wsparcie terapeutyczne.

Ścieżka awansu zawodowego nauczyciela.

Stopnie: stażysta, kontraktowy, mianowany, dyplomowany.