Starożytność (polski)

Opisz czym był teatr dla mieszkańców starożytnych polis

Popularną rozrywką; pełnił też funkcję wychowawczą i religijną (uczestnictwo w obrzędzie religijnym)

Opisz początki teatru

Teatr wywodził się z uroczystości religijnych ku czci Dionizosa. Podczas odbywających się co wiosnę Wielkich Donizji organizowano procesje, w czasie których chór mężczyzn przebranych za satyrów wykonywał pieśni chwalące Dionizosa (dytyramby)

Czym były dytyramby?

rodzaj pieśni obrzędowej, śpiewanej podczas świąt dionizyjskich przez chór

Opisz teatr grecki

Aktorami byli wyłącznie mężczyźni. Występowali w kostiumach wzorowanych na strojach kapłanów. Poruszali się na koturnach, by ich było widać. Na twarzach aktorzy nosili maski. Na scenie mogły występować max. 3 osoby

Opisz budowę teatru (nazwy)

widownia, plac dla chóru (orchestra), scena (proskenion), kulisy (skene), wejście dla chóru (parados)

Wyjaśnij pojęcia: orchestra, proskenion, skene i parados

orchestra - plac dla chóru, proskenion - scena, skene - kulisy, wejście dla chóru - parados

Kto miał wstęp do teatru?

Wszyscy obywatele Aten, w tym kobiety (prócz komedii) i niewolnicy. Wspólny udział w przedstawieniu był dla Greków ważny

Czym było katharsis?

Oczyszczenie z trudnych emocji podczas oglądania tragedii.

Jaką funkcję pełnił teatr w Atenach?

Państwotwórcze. Przed rozpoczęciem przedstawienia (prócz religijnych obrzędów) odbywały się ceremonie propagujące ideologię miasta-państwa

Jakie mamy gatunki dramatyczne? Scharakteryzuj je

Tragedia (pieśń kozłów) - utrzymana w nastroju powagi historia; komedia (wesoły orszak) - w humorystycznym nastroju historia

Kim był Arystofanes?

Wybitny komediopisarz grecki. W swoich sztukach (np. w Chmurach) przedstawiał w satyryczny sposób obraz życia politycznego, apelował o powrót do dawnych ideałów

Czym była zasada trzech jedności?

Zasada miejsca, akcji, czasu. Akcja rozgrywała się w jednym miejscu, miała jeden wątek i była krótka

Czym była zasada decorum przestrzegana we wszystkich gatunkach dramatu?

Zakładała dostosowanie stylu utworu do jej tematyki

Jak wyglądał teatr w starożytnym RZYMIE?

Służył głównie rozrywce. Twórcy nawiązywali do wzorów greckich z małymi zmianami (ograniczyli rolę chóru, zwiększyli liczbę aktorów)

Kim był Ajschylos?

Tragik grecki; jego tragedie ukazywały uniwersalne problemy moralne. Najważniejszym tematem jego dzieł był problem winy i kary. Autor m.in. Orestei (Oresteja)

Kim był Sofokles?

Tragik grecki; w swoich sztukach przedstawiał tragiczne losy władców Teb, przekonując w ten sposób, że człowiek jest bezsilny wobec losu + wazna jest potrzeba moralnego wyboru

Kim był Eurypides?

Reformator teatru greckiego; wprowadził do tragedii wiele postaci kobiecych. Ograniczył rolę wątków religijnych, a bohaterowie używali normalnego języka

Wymień imiona rodziny Labdakidów

Ojciec - Lajos, matka - Jokasta, syn - Edyp. Potem dzieci Edypa: Antygona, Ismena, Polinik i Eteokles

Jak doszło do tego, że Polinik i Eteokles zginęli?

Bracia ustalili, że po wygnaniu Edypa władzę w mieście będą sprawować naprzemiennie. Eteokles jednak nie chciał oddać tronu bratu. Tak więc Polinik napadł na Teby, aby odebrać władzę Eteoklesowi (siedmiu przeciw Tebom)

Jak wygląda kompozycja Antygony?

Tragedia Sofoklesa ma budowę typową dla antycznej tragedii greckiej. Zaczyna się prologiem. Po nim chór śpiewa pierwszą pieśń (parodos)

Jak wyglądała grecka koncepcja człowieka i losu?

Istnieje naturalny porządek świata, którego człowiek nie powinien łamać

Czym jest tragizm?

nierozwiązywalny konflikt między dążeniami bohatera a siłami wyzszymi

Czym jest hybris?

pycha i pewność siebie bohatera ściągająca na niego karę

Czym jest hamartia?

błąd, przewinienie (wina tragiczna), którą popełnia bohater powodując tym samym katastrofę

Czym jest ironia tragiczna?

nieprzezwyciężona sprzeczność naznaczająca los bohatera tragedii, którego czyny wbrew jego woli i wiedzy prowadzą nieuchronnie do wypełnienia przeznaczenia

Kim był Horacy?

syn wyzwolonego niewolnika, poeta, słynny artysta grecki

Opisz pieśni Horacego

Odwołują się do filozofii epikurejskiej i stoicyzmu

Czego uczy Horacy?

Żyjmy zgodnie z zasadą złotego środka, zaakceptujmy kapryśność losu, obserwujmy naturę bo podlegamy jej prawom