uwarunkowania przyrodnicze gospodarczej działalności człowieka

ryż - jakiego potrzebuje klimatu

ryż uprawia się na terenach gdzie wsytępują wysokie temperatury powietrza oraz duża wilgotność - uprawiany więc w klimacie monsunowym

żyto - jaki klimat

ma dużą odporność na niską temperaturę - uprawiane w klimacie umiarkowanym (chłodnym)

ziemniaki - jaki klimat

nie wymagają wysokich temperatur - uprawia się je w strefie klimatów umiarkowanych i chłodniejszych zwrotnikowych i podzwrotnikowych

bataty i maniok - jaki klimat

wysoka temperatura powietrza i duża wilgotność (międzyzwrotnikowa)

najlepsze warunki do uprawy

tereny równinne, o małym nachyleniu stoków (duże nachylenie wymusza tworzenie tarasów) + gleby - czarnoziemy, mady, gleby płowe, brunatne i kasztanowe + dobre warunki wodne

tereny górskie i wyżynne

większe znaczenie ma chów bydła, owiec, kóz

rośliny odporne na okresowe niedobory wody

soja, sorgo

uprawy pszenicy, rzepaku i buraków cukrowych w Polsce

Wyżyna Lubelska, Żuławy Wiślane i Kujawy

chów bydła i owiec

tam gdzie gleby są mniej żyzne i uprawia się rośliny na paszę

rewolucja przemysłowa

na znaczeniu zyskały węgiel i rudy żelaza - do produkcji stali. później doszła do tego ropa naftowa i gaz ziemny wraz z rozwojem transportu

przyczyny zmniejszenia wydobywania węgla

wprowadzanie energooszczędnych technologii, zmieniające się potrzeby konsumentów i wzrost świadomości ekologicznej

zwiększenie roli miedzi i metali ziem rzadkich

te surowce umożliwiają funkcjonowanie nowoczesnych działu przemysłu - produkcji urządzeń elektronicznych

prognozowane odejście od ropy naftowej i gazu ziemnego

odchodzenie od pojazdów napędzanycg olejem napędowym i benzyną

przemysł oparty na tradycyjnych surowcach - zalety

tworzenie miejsc pracy, ich przetwórstwo i eksport, rozwój infrastruktury społecznej i transportowej

duże wydobycie ropy naftowej i gazu ziemnego

Norwegia, Rosja, USA (tam glownie zaspokaja potrzeby wewnętrzne, maly udzial w eksporcie)

miedź

Chile, Peru, Chiny, DRK, USA - szczególne znaczenie dla Chile I DRK - tam 50% eksportu

złoto

największe znaczenie w wymianie handlowej ma dla Ghany, Uzbekistanu czy Sudanu

diamenty

Rosja, Botswana, Kanada, RPA, Namibia, Lesotho

przekraczanie ograniczeń klimatycznych

doprowadzanie wody na naturalnie suche obszary, ogrzewanie zimnych obszarów - mało ludzi się na to decyduje, ponieważ wymaga to dużych nakładów finansowych

eksploatacja ropy naftowej

po rewolucji przemysłowej ropę naftową zaczęto wydobywać z głębszych złóż lądowych, potem odkryto zasoby na morzach szelfowych i oceanach - zbudowano platformy wiertnicze

Troll A

norweska platforma gazowa (472m) ktorej 300 m znajduje się pod wodą

Norylsk

położony 300 km od koła podbiegunowego północnego, zamieszkany przez prawie 200 tys. osób. Połączony z resztą Rosji jedną drogą. Występują tam bardzo trudne warunki do życia - krótkie lato, wieczna zmarzlina, skrajnie niskie temperatury.

norylsk zloza

odkryto tam zloza niklu, miedzi, kobaltu, platyny. Funkcjonuje tam wielki kompleks metalurgiczny zatrudniający ponad 20 tys. osób - zanieczyszczenia, nowotwory

Norwegia - złoża

w 1969 odkryto złoża ropy baftowej pod dnem morza północnego, zaczęto je eksploatować 2 lata później. Wkrótce Norwegia stała się jednym z największych producentów tego surowca, zaczela promowac ekologiczne rozwiazania

„Granice wzrostu”

Raport opublikowany w 1972 ostrzegający przed konsekwencjami nadmiernej eksploatacji zasobów. Zainspiował ideę zrównoważonego rozwoju