jautājums  |
atbilde |
W jaki sposób czynniki emocjonalne wpływają na poznanie naukowe? sākt mācīties
|
|
I. Zniekształcają je II. Napędzają poprzez motywację naukowców.
|
|
|
Czym jest nauka rozumiana funkcjonalne (czynnościowo)? sākt mācīties
|
|
Nauka w sensie funkcjonalnym jest zespołem poznawczych czynności. Te czynności są uporządkowane i metodyczne.
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
Na jakie cztery główne działy można podzielić naukę wg skryptu? sākt mācīties
|
|
Na I. Filozofię II. Nauki niefilozoficzne formalne III. Nauki niefilozoficzne przyrodnicze IV. Humanistyczne
|
|
|
Dzięki jakim czterem czynnikom można scharakteryzować każdą naukę (np. glacjologię)? sākt mācīties
|
|
Poprzez podanie jej: I. Przedmiotu II. Aspektu III. Celu IV. Metody
|
|
|
Jak można zdefinować naukę jako wytwór? (nie jako zespół czynności) sākt mācīties
|
|
uporządkowanych zdań dotyczących odpowiedniego przedmiotu. Te zdania są intersubiektywnie komunikowalne i sprawdzalne.
|
|
|
Co to znaczy intersubiektywnie komunikowalne? sākt mācīties
|
|
jeden człowiek może je przekazać drugiemu w sposób zrozumiały
|
|
|
Jakie nauki wg skryptu wchodzą w skład filozofii? (w podziale na 4 główne działy nauk) sākt mācīties
|
|
Filozofia bytu, poznania, kosmologia i etyka.
|
|
|
Jakie nauki wg skryptu wchodzą w skład nauk niefilozoficznych formalnych? (w podziale na 4 główne działy nauk) sākt mācīties
|
|
Logika formalna i matematyka.
|
|
|
Jakie nauki wg skryptu wchodzą w skład nauk niefilozoficznych przyrodniczych? (w podziale na 4 główne działy nauk) sākt mācīties
|
|
Fizyka, chemia, astrolomia, biologia.
|
|
|
Jakie nauki wg skryptu wchodzą w skład humanistycznych? (w podziale na 4 główne działy nauk) sākt mācīties
|
|
Psychologia, socjologia, ekonomia, historia.
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Filozof to ten, kto chce znaleźć ostateczną zasadę wszechrzeczy przy pomocy własnego rozumu, bez odwołania się do mitu czy religii.
|
|
|
Jak opisywali filozofię Platon i Sokrates? sākt mācīties
|
|
Mówią oni, że z jednej strony jest wiedza ogólna, powszechna, doskonała, pewna, dotycząca tego, co konieczne i istotne
|
|
|
Do którego wieku filozofia utrzymała tytuł królowej nauk? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Jakie nurty spowodowały utratę pozycji królowej nauk przez filozofię? sākt mācīties
|
|
Skrajny empiryzm i pozytywizm.
|
|
|
Czym charakteryzował się XVIII wieczny empiryzm? sākt mācīties
|
|
Liczy się jedynie doświadczenie zmysłowe.
|
|
|
Czym charakteryzował się XVIII pozytywizm? sākt mācīties
|
|
wszystkie twierdzenia muszą być sprawdzalne empirycznie
|
|
|
Jaki dział filozofii zaakceptowano podczas rozszerzania się pozytywizmu i nauk empirycznych? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Czy filozofia zajmuje się próbą odpowiedzi na pytania, na które nauki empiryczne nie są w stanie odpowiedzieć, szczególnie te ostateczne? sākt mācīties
|
|
Skąd się w ogóle wzięło, że rzeczy istnieją? Jak istnieją? Czy istnieje jakiś cel dla którego rzeczy istnieją? Czy ich istnienie jest sensowne?
|
|
|
Czy nauki opierają się na aksjomatach, których nie można udowodnić? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Czy założenie, że to co widzimy pod mikroskopem jest prawdziwą rzeczywistością da się sprawdzić? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Czy nauki empiryczne są w stanie odpowiedzieć na pytanie dlaczego istnieją wartości? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Czy nauki filozoficzne są w stanie odpowiedzieć na pytanie dlaczego istnieją wartości? sākt mācīties
|
|
Mogą podjąć próbę odpowiedzi. One się tym zajmują, w przeciwieństwie do nauk empirycznych.
|
|
|
Jakie są trzy główne problemy filozofii, powodujące przekonanie o rzekomej jej jałowości? sākt mācīties
|
|
I. Problematyka fil. jest trudna i subtelna, a autorzy nie zawsze dbali o precyzyjność wypowiadania się i zrozumiałość. II. W filozofii często posługujemy się intuicją, która jest nieprecyzyjna i trudno opisać jej wynik. III. Szkoły filozoficzne wytwarzały niezrozumiałe języki i systemy, które potem były często źle rozumiane i krytykowane.
|
|
|
Co oznacza łacińskie powiedzenie "scire propter ipsum scire"? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Czy w filozofii chodzi bardziej o znajdywanie odpowiedzi na pytania czy samo stawianie pytań? sākt mācīties
|
|
Bardziej w filozofii chodzi o stawianie pytań, na pełniejszym zdaniu sobie sprawy z założeń i konsekwencji określonych stanowisk, na odkrywaniu nowych punktów widzenia.
|
|
|
Jakie istnieją główne dwa podstawowe sposoby badania filozoficznego? sākt mācīties
|
|
I. Metoda fenomenologiczna II. Logiczno-lingwistyczna
|
|
|
Czym jest fenomenologiczne badanie filozoficzne? sākt mācīties
|
|
Jest to opis tego, co jest dane na różne sposoby. Podejmuje się też próby wyjaśnienia tego, co jest opisane.
|
|
|
Czym jest logiczno-lingwistyczne badanie filozoficzne? sākt mācīties
|
|
Jest to sposób opisu (ujawniania sensu i funkcji) lub konstrukcji języka. Tutaj analizuje się sam język filozoficzny, tzn. jakie znaczenie mają poszczególne wypowiedzi w kontekście danego języka. Nie jest ważne odniesienie przedmiotowe, tzn. do rzeczywistości, jedynie liczy się analiza treści językowych.
|
|
|
Jakie jest 5 koncepcji filozofii wg skryptu? sākt mācīties
|
|
I. Klasyczna KF II. Pozytywistyczna KF III. Neopozytywistyczna KF IV. Lingwistyczna KF V. Irracjonalna KF
|
|
|
Czym charakteryzuje się klasyczna koncepcja filozofii? sākt mācīties
|
|
I. Filozofia jest wiedzą autonomiczną. II. Posiada własny przedmiot i metodę. III. Ma charakter naukowy IV. Zmierza do odkrycia ostatecznych racji istnienia bytu. V. Bada poznanie.
|
|
|
Czym charakteryzuje się pozytywistyczna koncepcja filozofii? sākt mācīties
|
|
I. Filozofia nie stanowi odrębnego typu wiedzy (nauki przyrodnicze są doskonalsze). II. Filozofia jest encyklopedyzacją wyników tych nauk przyrodniczych.
|
|
|
Czym charakteryzuje się neopozytywistyczna koncepcja filozofii? sākt mācīties
|
|
I. Istnieją nauki formalne i realne II. Filozofia nie stanowi odrębnej wiedzy III. Jej rozważanai mają charakter pseudonaukowy. IV. Nauka ma tylko sens, gdy odpowiedź można dać doświadczeniem empirycznym. V. Na ostateczne pytania odpowiedź dają nauki empiryczne np. istotą kartki są atomy.VI. Głoszona przez przedstawicieli "koła wiedeńskiego".
|
|
|
Czym są nauki formalne w neopozytywistycznej koncepcji filozofii? sākt mācīties
|
|
M.in. logiką i matematyką
|
|
|
Czym są nauki realnew neopozytywistycznej koncepcji filozofii? sākt mācīties
|
|
Naukami empirycznymi i humanistycznymi, których wzorem jest fizyka.
|
|
|
Dlaczego w neopozytywistycznej koncepcji filozofii filozofia ma charakter pseudonaukowy? sākt mācīties
|
|
Do dotyczy ludzkich emocji, aspiracji, potrzeb. Filozofia staje się bliska sztuce i religii.
|
|
|
Czym charakteryzowało się "koło wiedeńskie"? sākt mācīties
|
|
Chcieli ewolucji ery empiryzmu, która ustrzegłaby świat naukowy przed błędami poprzednich epok. Istnieli od 1922.
|
|
|
Czym charakteryzuje się lingwistyczna koncepcja filozofii? sākt mācīties
|
|
I. Można się zająć jedynie SPOSOBEM mówienia o filozoficznych problemach, strukturą zdań, charakterem i językiem filozofii czy filozofów.II. Problemy metafizyczne dotyczą często samego języka. III. Problemy istnieją poprzez niesciłe wyrażanie się filozofów.IV. Możemy zastanawiać się co znaczą poszczególne słowa i w jaki sposób są od siebie zależne.
|
|
|
Czym charakteryzuje się irracjonalna koncepcja filozofii? sākt mācīties
|
|
Jest to subiektywne ujęcie podmiotu poznającego.II. Jest sposobem oswajania lub oswajania się ze światem. III. Odpowiedź na pytania o ostateczne elementy bytu będą zależne np. od chwilowego nastroju.
|
|
|
Jaką filozofię Kościół uznaje za najbardziej odpowiadającą potrzebom teologii? sākt mācīties
|
|
Filozofię Tomasza z Akwinu
|
|
|
Czy Objawienie, które zawiera pełnię prawdy, wyklucza możlwość znalezienia tej prawdy drogą racjonalną? sākt mācīties
|
|
Nie. Filozofia jest pomocna w zdobywaniu prawdy, gdyż jest racjonalnym sposobem dotarcia do tej prawdy.
|
|
|
Czym różnią się punkty wyjścia teologii i filozofii? sākt mācīties
|
|
Teologia wychodzi od Objawienia, a filozofia od doświadczenia albo jakiegoś faktu.
|
|
|
Czy nie ma sprzeczności pomiędzy teologią i filozofią wtedy, gdy wnioski filozoficzne są zgodne z Objawieniem? sākt mācīties
|
|
Tak, wtedy nie ma. Konflikt pomiędzy światem racjonalnym a teologicznym istnieje wtedy, gdy są ze sobą sprzeczne, a to oznacza, że któraś ze stron się pomyliła.
|
|
|
Dlaczego w teologii kluczowe znaczenie ma wiara? sākt mācīties
|
|
Ponieważ pozwala przyjąć Objawienie za punkt wyjścia.
|
|
|
Czy można wszystko wytłumaczyć w teologii? sākt mācīties
|
|
Nie, teologia uwzględnia element tajemnicy, która jest objawiona, ale rozum nie jest w stanie do końca ją wyjaśnić. Przykładem takiej tajemnicy jest wiara w Trójcę św.
|
|
|
Co to znaczy ancilla theologiae? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Dlaczego filozofia to ancilla theologiae? sākt mācīties
|
|
Ponieważ dostarcza teologii pojęć i metod, które pomagają pełniej wyrazić prawdę objawioną.
|
|
|
Na jakie działy filozofii dzielono filozofię w szkole platońskiej? sākt mācīties
|
|
Na fizykę, etykę i teorię poznania.
|
|
|
Na jakie działy dzielił Arystoteles filozofię? sākt mācīties
|
|
Na filozofię teoretyczną i praktyczną.
|
|
|
Na jakie działy wg stopnia abstrakcji dzielił Arystoteles filozofię teoretyczną? sākt mācīties
|
|
Fizykę, matematykę i metafizykę.
|
|
|
Na jakie działy wg stopnia abstrakcji dzielił Arystoteles filozofię praktyczną? sākt mācīties
|
|
Etykę, politykę, ekonomikę i retorykę.
|
|
|
Jak podzielił Christian Wolff filozofię? sākt mācīties
|
|
Filozofię teoretyczną i praktyczną
|
|
|
Co wchodziło w skład filozofii teoretycznej wg Christiana Wolffa? sākt mācīties
|
|
Ontologia (metafizyka ogólna), metafizyka szczegółowa (teodycea, kosmologia, psychologia racjonalna)
|
|
|
Co wchodziło w skład filozofii praktycznej wg Christiana Wolffa? sākt mācīties
|
|
Etyka, polityka, ekonomika i logika.
|
|
|
Jakie dwa główne działy filozofii wyodrębnia skrypt? sākt mācīties
|
|
Filozofię bytu i poznania.
|
|
|
Jak filozofię bytu rozumie autor skryptu? sākt mācīties
|
|
Do bytu możemy podchodzić na dwa różne sposoby; 1) albo jako sam w sobie i pytać o jego ostateczne podstawy
|
|
|
Jak filozofię poznania rozumie autor skryptu? sākt mācīties
|
|
. Do bytu możemy podchodzić na dwa różne sposoby; 2) to, co ujmuje nasza świadomość nazwać bytem i pytać o jego strukturę i konieczne uwarunkowania.
|
|
|
Z filozofia bytu czy poznania można łączyć następujące działy filozofii? : kosmologię, antropologię, teodyceę, etykę i estetykę sākt mācīties
|
|
|
|
|
Z filozofia bytu czy poznania można łączyć następujące działy filozofii? logikę formalną, semiotykę, metodologię i filozofię nauk. sākt mācīties
|
|
Z teorią poznania (f. poznania)
|
|
|
Jak nazywa się nauka dotyczącą poznania i języka? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Jakie działy wyróżniamy dzieląc logikę? sākt mācīties
|
|
logikę formalną, semiotykę, metodologię i teorię nauk
|
|
|
Jak nazywa się nauka o poprawnym wnioskowaniu? sākt mācīties
|
|
Bada pewien rodzaj rozumowania, tu: wnioskowanie, od strony jego poprawności.
|
|
|
Jak nazywa się nauka o sprawności poznawczej języka? sākt mācīties
|
|
Bada język od strony jego komunikowalności. Na przykład jaka jest funkcja znaku w przekazywaniu informacji.
|
|
|
Jak nazywa się nauka o przebiegu i strukturze czynności poznawczych i ich rezultatach w naukach? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Jak nazywa się jednym słowem naukę o innych naukach? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Co wniosła flogika do filozofii na przestrzeni historii? sākt mācīties
|
|
I. Metodę aksjomatyczną. II. Teorię argumentacji i definicji. III. Analizę funkcji semiotycznych wyrażeń. IV. Rozwinęła logikę formalną.
|
|
|
Jak nazywa się nauka o formalnych relacjach w zdaniu? sākt mācīties
|
|
„Jeśli każde M jest P i każde S jest M, to każde S jest P”
|
|
|
Jakie 2 rodzaje zdań występują w logice? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Co oznacza "zdanie empiryczne" w logice? sākt mācīties
|
|
Zdanie, którego prawdziwość można sprawdzić odwołując się do doświadczenia. Nie wystarczy zrozumieć znaczenia pojęć.
|
|
|
Co o znacza zdanie analityczne w logice? sākt mācīties
|
|
Zdanie, którego prawdziwość można zbadać poprzez zrozumienie znaczenia poszczególnych wyrażeń. „Kawaler to mężczyzna nieżonaty”
|
|
|
Jak można nazwać słowa każdy, niektóry lub jedyny? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Czym jest system dedukcyjny w logice? sākt mācīties
|
|
Jest to system w którym mamy zdania przyjęte bez dowodu (aksjomaty) oraz zdania przyjęte na podstawie dowodu, które są przesłankami bądź twierdzeniami pierwotnymi, bądź ich konsekwencjami.
|
|
|
Na czym polega konstruowanie systemu dedukcyjnego? sākt mācīties
|
|
Ustala się aksjomaty oraz zespół reguł dedukcyjnych (czyli jak z aksjomatów wyprowadzić następne tezy systemu).
|
|
|
Jaki jest cel tworzenia systemu dedukcyjnego i badania go? sākt mācīties
|
|
Celem takiego systemu jest zbadanie własności systemów, tzn. czy jest niesprzeczny (czy nie ma w nim ukrytych sprzeczności), rozstrzygalność (można sprawdzić każde wyrażenie systemu, czy jest twierdzeniem tej teorii).
|
|
|
Jak się nazywa nauka badająca język od strony jego poznawczych funkcji oraz poznawczej sprawności. sākt mācīties
|
|
Logika języka (semiotyka)
|
|
|
Jakie są trzy rodzaje logiki języka, czyli semiotyki? sākt mācīties
|
|
Syntaktyka, semantyka i pragmatyka.
|
|
|
Czym zajmuje się syntaktyka? sākt mācīties
|
|
Syntaktyka zajmuje się wyrażeniami językowymi od strony ich wzajemnych relacji.
|
|
|
Jaka część logiki języka, czyli semiotyki, będzie badała relację między wyrażeniem „kwiat” a wyrażeniem „roślina”. sākt mācīties
|
|
|
|
|
Czym zajmuje się semantyka? sākt mācīties
|
|
Bada relację między wyrażeniami, a przedmiotami.
|
|
|
Jaka część logiki języka, czyli semiotyki, będzie badała relację między wyrażeniem "miłość", a konkretną postawą ludzką? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Czym zajmuje się pragmatyka? sākt mācīties
|
|
Relacją między wyrażeniem a jego użytkownikiem.
|
|
|
Jaka część semiotyki, czyli logiki języka, będzie badać "co się przekazuje innej osobie mówiąc dzisiaj ładnie wyglądasz" sākt mācīties
|
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
Dlaczego teoria poznania bada ludzkie poznanie? sākt mācīties
|
|
Celem dotarcia do ostatecznych możliwości oceny wartości tego poznania i uzyskania kryteriów oceny jego rezultatów.
|
|
|
Jakie dwie rzeczy są źródłem problematyki teoriopoznawczej? sākt mācīties
|
|
Błędy i złudzenia w poznaniu.
|
|
|
Czy teoria poznania wartościuje ludzkie poznanie (tzn. czy poddaje ocenie)? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Jakie są koncepcje teorii poznania? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Czym charakteryzuje się koncepcja T. P traktująca ją jako część nauk psychologicznych, medycznych? sākt mācīties
|
|
T.P. jest częścią nauk psychologicznych, medycznych.
|
|
|
Czy koncepcja T.P. traktująca ją jako część nauk psychologicznych, medycznych rozróżnia genezę poznania (skąd się bierze? jak funkcjonuje?) i jego wartości (prawdziwości)? sākt mācīties
|
|
Nie, nie dokonuje rozróżnienia.
|
|
|
Czy koncepcja T.P. traktująca ją jako część nauk psychologicznych, medycznych, pyta o prawomocność poznania? sākt mācīties
|
|
Nie, ta koncepcja T.P. jest zależna od poznania które bada, co jest problemem w świecie naukowym.
|
|
|
Czym charakteryzuje się koncepcja T.P. uprawianej metodą dedukcyjną? sākt mācīties
|
|
wg tej koncepcji teorię poznania winno się uprawiać metodą dedukcyjną, na wzór nauk formalnych. Wychodząc od niesprzecznego układu aksjomatów postępując wg odpowiednich reguł myślenia dochodzi się do wniosków. Wnioski te odnoszą się do poznania.
|
|
|
Jaka jest problematyka koncepcji T.P. uprawianej metodą dedukcyjną? sākt mācīties
|
|
Uwzględnia tylko formalne związki między zdaniami teorii.
|
|
|
Dlaczego uwzględnianie tylko formalnych związków w koncepcji T.P. uprawianej metodą dedukcyjną jest problematyczna? sākt mācīties
|
|
W poznaniu, które powinna analizować teoria poznania, w grę wchodzą także intuicje pozaaksjomatyczne, stąd nie można ograniczyć teorii systemu tylko do związków formalnych. . Innymi słowy system dedukcyjny, którym miałaby być t.p. nie obejmowałby każdego rodzaju poznania a jedynie to, które jest podobne do poznania np. matematycznego.
|
|
|
Czym jest metoda dedukcyjna? sākt mācīties
|
|
Wychodząc od niesprzecznego układu aksjomatów postępując wg odpowiednich reguł myślenia dochodzi się do wniosków. Wnioski te odnoszą się do poznania.
|
|
|
Czym charakteryzuje się koncepcja T.P. sprowadzająca T.P. do problematyki językowej? sākt mācīties
|
|
. Zawęża zagadnienia t. p. do problematyki związków wyrażeń językowych: nazw, zdań. Badając język badamy samo poznanie.
|
|
|
Czy koncepcja T.P. sprowadzająca T.P. do problematyki językowej zakłada, że strukturze poznania odpowiada struktura języka? sākt mācīties
|
|
Tak, stąd badając język badamy samo poznanie.
|
|
|
Jaka jest problematyka koncepcji T.P. sprowadzająca T.P. do problematyki językowej? sākt mācīties
|
|
Nie można jednak przyjąć tak wąskiego rozumienia teorii poznania. Błędne wydaje się założenie, że nie ma dość wyraźnej różnicy między rezultatem poznania a językiem, czyli środkiem komunikowania efektów poznania.
|
|
|
Czy całe ludzkie poznanie można opisać lingwistycznie, tj. słowami? sākt mācīties
|
|
Nie. Skrypt podaje przykład mistyków mających problem z opisem przeżyć.
|
|
|
Czym charakteryzyje się koncepcja T.P. traktującą ją jako metafizykę poznania? sākt mācīties
|
|
I. Traktuje poznanie jako byt szczególnego rodzaju, ale... II... rzeczywistość (wg koncepcji) składa się z bytów różnego rodzaju, więc poznanie jest kolejnym bytem. III. Metafizyka poznania jest częścią metafizyki człowieka.
|
|
|
Jaka jest problematyka koncepcji T.P. traktującą T.P. jako metafizykę poznania? sākt mācīties
|
|
Nie poddaje ocenie własnych metod przyjętych przy badaniu poznania. Ta koncepcja nie jest w stanie usprawiedliwić słuszoności swoich twierdzeń. Ta koncepcja popełnia błąd PETITIO PRINCIPII.
|
|
|
Czym jest błąd PETITIO PRINCIPII? sākt mācīties
|
|
Jest to błąd logiczny polegający na przyjęciu za przesłankę tego, co będzie dopiero potem wywnioskowane lub tego, co jest niewystarczająco obecnie uzasadnione.
|
|
|
W jaki sposób koncepcja T.P. polegająca na uznawaniu ją za metafizykę poznania popełnia błąd PETITIO PRINCIPII? sākt mācīties
|
|
Nie poddaje ocenie własnych metod przyjętych przy badaniu poznania, bazuje na niepotwierdzonych aksjomatach. Innymi słowy, bada coś wg własnych kryteriów, których nie jest już w stanie ocenić jako metafizyka, bo nie ma możliwości ich ocenienia.
|
|
|
Czym charakteryzuje się piąta koncepcja T.P., która traktuje poznanie jako informatora? sākt mācīties
|
|
I. Jedynym założeniem (aksjomatem) jest to, że poznanie istnieje i ma miejsce.II. Nie ma znaczenia czy istnieje obiektywny przedmiot poznania. III. Nie ma znaczenia czy poznanie jest prawdziwe. IV. Nie wychodzi poza poznanie, bazuje na tym co dzieje się w poznaniu. V. T.P. jest metanauka, tj. bada poznanie, czyli jakas wiedze.VI. Jest to nauka o prawdziwosci ludzkiego poznania. VII. Po dojsciu do pewnych wnioskow ocenia ich prawomocnosc.
|
|
|
Czy piąta koncepcja T.P., traktująca poznanie jako informatora o czymś jest zależna od obiektywności istnienia przedmiotu poznania? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Czym jest system dedukcyjny? sākt mācīties
|
|
to taki system w którym mamy zdania przyjęte bez dowodu, zwane aksjomatami oraz zdania przyjęte na podstawie dowodu, które są przesłankami bądź twierdzeniami pierwotnymi, bądź ich konsekwencjami.
|
|
|
Czy piąta koncepcja T.P., traktująca poznanie jako informatora, sama ocenia prawomocność swoich wniosków? o czymś sākt mācīties
|
|
|
|
|
Czy piąta koncepcja T.P., traktująca poznanie jako informatora o czymś, oprócz czynności poznania bada również jej wytwory? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Co bada piąta koncepcja T.P., traktująca poznanie jako informatora o czymś, oprócz czynności poznania? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Jakiego błędu trzeba się ustrzec w metodzie T.P.? sākt mācīties
|
|
Zadania pytania z niemądrym założeniem. Dlaczego Troszczkub Jaszczyński jest gupi a guupiii?
|
|
|
Jakie muszą być pytania w metodzie T.P., aby były sensowne? sākt mācīties
|
|
I. Poprawnie sformułowane, II. prawdziwe, III. odpowiednio uzasadnione, IV. trafne (posiadające prawdziwe założenia), V. zasadne (posiada przynajmniej dwie sensowne odpowiedzi).
|
|
|
Dzieki jakim trzem założeniom T.P. ma sens jako nauka? sākt mācīties
|
|
(1) istnienie poznania, (2) istnienie poznania poznania, (3) istnienie podmiotu poznającego.
|
|
|
Czy dla ogólnie rozumianej T.P. na wstępie ważne jest obiektywne istnienie przedmiotu poznania? sākt mācīties
|
|
Nie, to dopiero ma być dowiedzione.
|
|
|
Jakie jest 8 elementów problematyki T.P.? sākt mācīties
|
|
I. Wybór przedmiotu t.p., celu t.p., punktu wyjścia dla t.p., jakie są źródła poznania (zmysły, rozum), granice poznania (czego nie jesteśmy w stanie poznać), podmiot poznania, rola znaków w poznaniu, kryteria prawdziwości poznania.
|
|
|
Czy smażenie kurczaków jest przedmiotem T.P.? sākt mācīties
|
|
Nie, ale już nasze postrzeganie smażenia kurczaków tak.
|
|
|
Jak nazywa się inaczej teoria bytu? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Jak nazywa się inaczej metafizyka? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Jak nazywa się przerośnięty lew? sākt mācīties
|
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Bada byt jako byt, czyli to, co istnieje.
|
|
|
Co jest celem metafizyki? sākt mācīties
|
|
Znalezienie ostatecznych racji (przyczyn) istnienia bytu, celem uchwycenia elementów, bez których byt nie byłby bytem.
|
|
|
Co jest przedmiotem metafizyki? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Jakimi pojęciami operuje metafizyka? sākt mācīties
|
|
Transcendentalno-analogicznymi
|
|
|
Co oznacza transcendentalno-analogiczny sposób ujmowania przedmiotu przez metafizykę? sākt mācīties
|
|
To znaczy że przedmiotem metafizyki jest wszystko, co istnieje (transcendentalność), a to wszystko co istnieje, przez fakt istnienia jest nieznacznie do siebie podobne (analogiczność).
|
|
|
Która nauka jest najważniejszą w tomiźmie? sākt mācīties
|
|
Metafizyka, ponieważ dotyczy wszelkiego bytu.
|
|
|
Na jakie dwa aspekty w tomiźmie dzieli się metafizykę? sākt mācīties
|
|
. Wyróżnia więc aspekt esencjalny (istota) i egzystencjalny (istnienie) każdego bytu. Ale pomija się podział na aspekt ilościowy i jakościowy.
|
|
|
Czym jest język w tomistycznej koncepcji filozofii? sākt mācīties
|
|
Jest odbiciem poznawanej rzeczywistości
|
|
|
Co to znaczy że poznanie metafizyczne w tomistycznej koncepcji metafizyki jest ogólne? sākt mācīties
|
|
Tzn. że dotyczy każdego bytu. Tylko wtedy jesteśmy w stanie znaleźć ostateczne i konieczne warunki istnienia bytu jako takiego. Nie jest to zatem podanie jakiś bliższych warunków bytu, ale właśnie ostatecznych.
|
|
|
Metafizyka szuka ****** każdego bytu. <--- uzupełnij gwiazdki sākt mācīties
|
|
|
|
|
Jakie musi być poznanie w tomistycznej koncepcji metafizyki? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Jakimi sposobami metafizyka w koncepcji tomistycznej chce uniknąć dogmatyzmu? sākt mācīties
|
|
stara się wyjść od neutralnego punktu, tak aby nie zakładać już czegoś wcześniej. wcześniej. W ten sposób metafizyka stara się uniknąć dogmatyzmu. Tym neutralnym punktem wyjścia jest doświadczenie bytu, a konkretniej sąd egzystencjalny: „lampa istnieje”. Jest w nim dane to, że jakaś treść jest.
|
|
|
Czy problematyka fizyczna jest taka sama dla każdej koncepcji metafizyki? sākt mācīties
|
|
Nie, istnieją jednak pewne problemy wspólne dla wielu metafizyk.
|
|
|
Jakie są problemy metafizyki? sākt mācīties
|
|
I. Pojęcie bytu II. Byt jest racjonalny czy irracjonalny? III. Jak istnieje byt? IV. Świat jest monistyczny czy pluralistyczny? V. Istnieje tylko materializm? VI. Czy istnieje byt pierwotny? VII. Jaką naturę ma Bóg?
|
|
|
Czym jest pierwszy problem metafizyki, a mianowicie pojęcie bytu? sākt mācīties
|
|
/ Jak dochodzimy do pojęcia bytu? Czy na drodze abstrakcji, czy separacji? Czy tak utworzone pojęcie bytu jest jednoznaczne, wieloznaczne czy analogiczne?
|
|
|
Czym jest drugi problem metafizyki, a mianowicie "byt jest racjonalny czy irracjonalny? sākt mācīties
|
|
I. Czy podlega zasadom tożsamości? II. Niesprzeczności? III. Racji dostatecznej
|
|
|
Na czym polega trzeci problem metafizyki, a mianowicie "jak istnieje byt"? sākt mācīties
|
|
Czy mamy do czynienia z realizmem czy idealizmem metafizycznym, tzn. jak istnieje byt? Jest on w świecie idei (Platon), czy też rzecz dana w doświadczeniu jest realnym bytem (Arystoteles)?
|
|
|
Na czym polega czwarty problem metafizyki, a mianowicie "świat jest monistyczny czy pluralistyczny"? sākt mācīties
|
|
Czy świat jest pluralistyczny (wielość bytów), czy monistyczny (istnieje tylko jeden byt)?
|
|
|
Na czym polega piąty problem metafizyki, a mianowicie "czy istnieje tylko materializm"? sākt mācīties
|
|
Czy wszystko, co istnieje ma naturę czysto materialną, czy też istnieje jakiś pierwiastek niematerialny w świecie?
|
|
|
Na czym polega szósty problem metafizyki, a mianowicie "Czy istnieje byt pierwotny"? sākt mācīties
|
|
Czy istnieje byt pierwotny? Tu mamy do czynienia z teizmem (Bóg jest różny od świata), panteizmem (świat i Bóg to to samo), ateizmem (nie ma Boga).
|
|
|
Na czym polega siódmy problem metafizyki, a mianowicie "jaką naturę ma Bóg"? sākt mācīties
|
|
Na znalezieniu odpowiedzi na pytanie "jaką naturę ma Bóg"?
|
|
|
Jak inaczej nazywana jest kosmologia? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Jak inaczej nazywana jest filozofia przyrody? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Na czym polega filozofia przyrody? sākt mācīties
|
|
Jest to filozofia bytu cielesnego lub inaczej, bytu podlegającego ruchowi.
|
|
|
Jakie są cztery koncepcje filozofii przyrody? sākt mācīties
|
|
F.P. jako synsteza wyników nauk szczegółowych.II. F.P. bada podstawowe założenia i metody nauk przyrodniczych. III. Zajmuje się bytem materialnym ustalając jego szczegóły. IV. Bada byt materialny jako szczególną kategorię bytu.
|
|
|
Czym charakteryzuje się pierwsza koncepcja T.P. traktująca ją jako syntezę wyników nauk szczegółowych? sākt mācīties
|
|
Jest to ogólny pogląd na przyrodę, jej strukturę i prawidłowości. Jednak, aby uprawiać f.p. w ten sposób trzeba przekroczyć 12 epistemologię nauk szczegółowych, więc można mówić o jakiejś niekonsekwencji w takim pojęciu f.p.
|
|
|
Czym charakteryzuje się druga koncepcja F.P.? (patrz dół) II. F.P. bada podstawowe założenia i metody nauk przyrodniczych. sākt mācīties
|
|
F.p. bada podstawowe założenia i metody nauk przyrodniczych. Lecz w tym wypadku jest tylko metanauką i nie jest f.p.
|
|
|
Czym charakteryzuje się trzecia koncepcja F.P.? sākt mācīties
|
|
Zajmuje się bytem materialnym ustalając jego istotę, strukturę, sposób istnienia, przyczyny. W tym wypadku jest to metafizyka szczegółowa.
|
|
|
Czym charakteryzuje się czwarta koncepcja F.P.? sākt mācīties
|
|
Bada byt materialny, jako szczególną kategorię bytu, od strony jego struktury, uwarunkowań i kategorii bytowych. Tutaj f.p. jest względnie samodzielną nauką.
|
|
|
Czym jest metoda aksjomatyczna? sākt mācīties
|
|
rozumowanie wywodzące twierdzenia ze zbioru aksjomatów.
|
|
|
Co bada syntaktyka, semantyka i pragmatyka? sākt mācīties
|
|
Syntaktyka = wyrażenia językowe Semantyka = wyrażenia a przedmioty Pragmatyka: wyrażenia a użytkownicy
|
|
|
Co oznacza pytanie "czy byt podlega zasadom tożsamości"? sākt mācīties
|
|
To pytanie oznacza: "czy byt jest tym, czym jest?"
|
|
|
Co oznacza pytanie "czy byt podlega zasadom niesprzeczności?" sākt mācīties
|
|
"Czy byt nie jest sprzeczny w sobie?"
|
|
|
Co oznacza pytanie "czy byt podlega racji ostatecznej"? sākt mācīties
|
|
"Czy można podać jego przyczynę?"
|
|
|
Co pozwala wyodrębnić kosmologię od metafizyki? sākt mācīties
|
|
Należy uwzględnić wyniki nauk szczegółowych w kosmologii
|
|
|
Co jest przedmiotem kosmologii? sākt mācīties
|
|
Przedmiotem F.P. jest świat jako całość.
|
|
|
Czy można uważać kosmologię za część metafizyki? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Czym jest metafizyka ciał, układów ciał, wszechświata? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Jakie elementy są problematyką F.P./kosmologii? sākt mācīties
|
|
Czy bytów jest wiele, czy jeden? Jaka jest struktura bytu materialnego? Czy ciała mają tylko charakter ilościowy, czy także jakościowy? Jak istnieje czas? Zasada jednostkowienia ciał tego samego gatunku. Determinizm. Kauzalizm. Finalizm Czy świat jest bytem czy zbiorem bytów? Jak powstał świat?
|
|
|
Jakie pytanie zadaje determinizm w problematyce kosmologii? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Jakie pytanie zadaje kauzalizm w kosmologii? sākt mācīties
|
|
Czy istnieją przyczyny w świecie?
|
|
|
Co to znaczy, że w metafizyce tomistycznej nie chodzi o zagadnienie językowe, tylko przedmiotowe? sākt mācīties
|
|
. To znaczy, że metafizyka zajmuje się rzeczami, które istnieją obiektywnie, czyli niezależnie od poznającego podmiotu.
|
|
|
Co jest neutralnym punktem wyjścia w metafizyce tomistycznej? sākt mācīties
|
|
Doświadczenie bytu, a konkretniej sąd egzystencjalny: „lampa istnieje”. Jest w nim dane to, że jakaś treść jest.
|
|
|
Czym charakteryzuje się filozofia człowieka? sākt mācīties
|
|
Jest to dział metafizyki zajmujący się człowiekiem jako bytem szczególnego bytu.
|
|
|
Co wchodzi w skład filozofii człowieka? sākt mācīties
|
|
Filozofia prawa, religii, społeczeństwa, kultury. Zahacza też etyka i estetyka.
|
|
|
W jaki sposób antropologia filozoficzna ujmuje człowieka? sākt mācīties
|
|
Ze strony jak najbardziej ogólnej, uniwersalnej i całościowej, w przeciwieństwie do np. psychologii czy teologii, które ujmują człowieka szczegółowo.
|
|
|
Od kogo wg skryptu zaczęło się zainteresowanie człowiekiem w historii dziejów? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Po kim wg skryptu nadszedł renesans z antropocentryzmem? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Kto (4 osoby) zajmował się człowiekiem od strony kulturowej, moralności i introspekcji, a nie bytowej (jak to wcześniej miało miejsce) i zaczpoczątkował nowe prądy myślowe, tj. antropocentryzm? sākt mācīties
|
|
B. Pascal, F. Bacon, F. Rochefouceuld, M. de Montaigne
|
|
|
Od jakiej strony myśliciele tacy jak jak M. de Montaigne, F. Rochefouceuld, B. Pascal, F. Bacon zajmowali się człowiekim? sākt mācīties
|
|
Od strony moralności i ntrospekcji.
|
|
|
Jakich dwóch ludzi zajmowało się człowiekiem analizojąc go od strony poznania? sākt mācīties
|
|
Descardes (Kartezjusz) i Locke
|
|
|
Kto powiedział, że człowiek to res cogitans? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Co to znaczy res cogitans? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Co to znaczy res extensa? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Kim byli Fichte, Schellingi Hegel? sākt mācīties
|
|
Byli idealistami niemieckimi
|
|
|
Jak idealiści niemieccy, tacy jak Fichte, Schelling i Hegel, traktowali człowieka? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Jakich mamy przedstawicieli filozofii egzystencjalnej? sākt mācīties
|
|
Kierkegaard, Jaspers, Nietzsche, Bergson, Camus, Sartre, Heidegger, Marcel
|
|
|
Która filozofia interesowała się pojedyńczą egzystencją ludzką od strony świadomościowej? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Czym interesuje się filozofia egzystencjalna? sākt mācīties
|
|
Pojedynczą egzystencją ludzką od strony świadomościowej.
|
|
|
Jaki jest cel filozofii egzystencjalnej? sākt mācīties
|
|
Wskazanie na czym ma polegać byt autentyczny. Tę autentyczną egzystencję osiąga się poprzez odpowiednie nastawienie świadomości.
|
|
|
Kto jest twórcą antropologii filozoficznej? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Co wg Schelera bada antropologia filozoficzna? sākt mācīties
|
|
Bada ontyczną naturę człowieka
|
|
|
Czego wg Schelera nie robi filozofia antropologiczna? sākt mācīties
|
|
. Wg niego nauka ta ani nie syntetyzuje wyników nauk szczegółowych, ani ich filozoficznie nie interpretuje.
|
|
|
Antropologia jest dziedziną jakiej filozofii? sākt mācīties
|
|
|
|
|
Skoro człowiek jest jednym z bytów, to antropologia jest częścią... sākt mācīties
|
|
|
|
|
Z jakimi trzema naukami filozoficznymi powiązana jest antropologia? sākt mācīties
|
|
Z etyką, kosmologią i teodyceą.
|
|
|
Dlaczego nauki szczegółowe nie nadają się do orzekania na ich podstawie o całościowym obrazie człowieka? sākt mācīties
|
|
Ponieważ każda nauka szczegółowa bada pewien aspekt człowieka, którego ekstrapolacja powodowałaby wąskie myślenie i nie dotarłoby się do natury całego bytu, tylko jego części.
|
|
|
Jaki problem miałaby antropologia filozoficzna, która byłaby tylko sumą wyników nauk szczegółowych o człowieku? sākt mācīties
|
|
Wtedy nie byłaby niczym innym jak sumą wyników nauk, która by poza te wyniki istotnie nie wykraczała. Przyjmuje się niemożność takie podejścia do antropologii filozoficznej. Dodatkowo taka antropologia filozoficzna nie mogłaby tłumaczyć już wcześniej wytłumaczonych wyników tych nauk wg własnej metody.
|
|
|
Czym jest antropologia filozoficzna wg tomizmu? sākt mācīties
|
|
, to dziedzina wiedzy filozoficznej starająca się badać człowieka w aspekcie bytowości oraz wskazująca na ostateczne dla niego racje w jego ontycznej strukturze. Ontyczny - bytowy, odnoszący się do bytu, w jakiś sposób związany z bytem.
|
|
|
Jakie są główne problemy antropologii filozoficznej? (poroblematyka) sākt mācīties
|
|
Zajmuje się głównymi elementami struktury ludzkiej: I. Świadomość II. Samowiedza (dotarcie do własnego ja - introspekcja). III. Wolność człowieka (czy jest wolny? na czym ta wolność ma polegać?) IV. Czy człowiek jest tylko materialny? Czy ma duszę? Introspekcja (łac. introspectio czyli wglądanie do wnętrza) - w psych. - obserwacja oraz analiza własnych subiektywnych stanów psychicznych, myśli i przemyśleń
|
|
|
