jautājums |
atbilde |
próg absolutny (próg detekcji) sākt mācīties
|
|
minimalne natężenie bodźca, które zostanie zarejestrowane przez człowieka w 50% przypadków w korzystnych warunkach (np. najniższe stężenie światła)
|
|
|
sākt mācīties
|
|
najmniejsza fizyczna różnica między dwoma bodźcami, która zostanie zauważona przez 50% badanych (np. różnica między kolorem a i b)
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Im bardziej intensywny bodziec standardowy, tym mocniej musi zostać zmieniony bodziec porównawczy, by różnica została dostrzeżona (człowiek sie przyzwyczaja, z czasem potrzeba więcej, żeby otrzymać uczucie)
|
|
|
sākt mācīties
|
|
im słabszy jest kolejny bodziec, tym silniejsza reakcja (ktoś się przestaje starać, a ja się przez to coraz bardziej denerwuję) (do niektórych bodźców się nie habitujemy np. ból)
|
|
|
sākt mācīties
|
|
jest możliwy dzięki specjalnym komórkom w siatkówce oka, zwanych fotoreceptorami, a także skomplikowanym ścieżkom przetwarzania informacji w mózgu
|
|
|
zjawisko obrazu następczego (powidoku) sākt mācīties
|
|
po krótkotrwałym spojrzeniu na intensywny bodziec, kiedy ten zniknie, widzimy pozostały efekt lub obraz na tle innych bodźców (po długim patrzeniu na czerwony kolor, gdy spojrzymy na białą ściane zobaczymy zielony kolor)
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Tablice Ishihary to zestaw testów kolorów używanych do diagnozowania różnych form zaburzeń widzenia barw, zwłaszcza daltonizmu
|
|
|
Teorie analityczne spostrzegania (dół-góra) sākt mācīties
|
|
za spostrzeganie pojedynczych cech odpowiedzialne są komórki detektorowe
|
|
|
Teorie konstruktywistyczne (góra-dół) sākt mācīties
|
|
ostateczny produkt spostrzegania to wynik uwzględniania informacji płynących z kontekstu
|
|
|
Teoria afrodancji Jamesa Gibsona sākt mācīties
|
|
sposobności oddziaływania na obiekty, związane z ich charakterystykami oraz zdolnościami percepcyjnymi, doświadczeniem i ogólnymi umiejętnościami działania danej jednostki (bogate w afordancje – centrum miasta, ubogie w afordancje – mała wioska)
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Prawo dobrej figury znane także jako prawo dobrej kontynuacji jest związane z prostotą spostrzeganego przedmiotu. Poszczególne elementy, o ile znajdują się blisko siebie i tworzą łagodną linię, stanowią niezależne kształty.
|
|
|
przykłady z życia zastosowania teorii postaci sākt mācīties
|
|
zastosowanie a architekturze i urbanistyce
|
|
|
sākt mācīties
|
|
pomimo tego, że w różnym oświetleniu, pod różnym kątem, z różnych odległości na siatkówkę padają bardzo różne obrazy tego samego obiektu, mamy skłonność, żeby spostrzegać dany obiekt zawsze tak samo (stałość barwy, jasności, kształtu, wielkości)
|
|
|
czy jakieś znane złudzenie da się wyjaśnić prawem stałości percepcji sākt mācīties
|
|
złudzenie Ponzo (szyny, tendencji do spostrzegania stałej wielkości, obiekt dalszy musi być mniejszy), złudzenie Zollnera (tendencja do prostowania kątów), złudzenie Heringa-Helmholtza (tendencja do spostrzegania figury jako trójwymiarowej)
|
|
|
jakie wskaźniki pozwalają nam zobaczyć głębie? gdybyście chcieli namalować obraz, na którym pewne przedmioty są dalej niż inne to jakich sposobów byście użyli sākt mācīties
|
|
względa wielkość, wyrazistość, interpozycja, światłocień
|
|
|
spostrzeganinie przyczynowości sākt mācīties
|
|
procesy atrybucji - przypisywanie komuś, lub czemuś pewnych cech, spostrzeganie, wnioskowanie i przypisywanie przyczyn własnemu zachowaniu lub zachowaniu innych osób
|
|
|
nazwiska michotte'a i heidera - z czym wam się kojarzą? sākt mācīties
|
|
eksperyment z poruszającymi się kołem i trójkątami, ludzie mają potrzebe do nadawania sensu przyczynowo skutkowego wydarzeniom, teoria atrybucji - przyczyny wewnętrzne i zewnętrzne
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
głoębie (klatka skinnera - warunkowanie - za którymś dzobnięciem gołąb dostawał jedzenie - hazard - kiedyś sie uda)
|
|
|
sākt mācīties
|
|
koty (za każdym razem coraz mniej czasu żeby otworzyć box)
|
|
|
sākt mācīties
|
|
szczury (utajnione uczenie - szczury w 3 labiryntach)
|
|
|
sākt mācīties
|
|
proces uczenia się, w którym pewna reakcja na bodziec staje się związana z innym bodźcem, który pierwotnie nie wywoływał tej reakcji
|
|
|
warunkowanie instrumentalne sākt mācīties
|
|
określone zachowania są nagradzane lub karan, uczenie się reakcji, a nie bodźca
|
|
|
co to jest generalizacja bodźca, eksperyment sākt mācīties
|
|
uogólnienie reakcji na wszystko, co ma pewną ceche wspólną (eksperyment z małym albertem)
|
|
|
jakie są najskuteczniejsze schematy warunkowania klasycznego, a jakie najmniej skuteczne sākt mācīties
|
|
najskuteczniejsze schematy to warunkowanie odroczone (najpierw bodziec warunkowy potem bezwarunkowy), najmniej skuteczne jest warunkowanie wsteczne (najpierw bodziec bezwarunkowy, następnie warunkowy)
|
|
|
czy na wszystkie bodźce można wytworzyć reakcje warunkową? dlaczego? sākt mācīties
|
|
na bodźce sztuczne, stworzone przez człowieka o wiele ciężej jest wytworzyć reakcje strachu (latarka, kalkulator)
|
|
|
co to jest desentyzacja i do czego można ją wykorzystać sākt mācīties
|
|
systematyczne odwrażliwianie, stopniowe eksponowanie coraz bardziej lękotwórcze bodźce, można ją wykorzystać w terapii behawioralnej do leczenia fobii np. arachnofobii
|
|
|
co to jest metoda "prób i błędów"? sākt mācīties
|
|
stopniowa i automatyczna nauka związku bodziec-reakcja (koty thorndike'a)
|
|
|
co to jest "prawo efektu"? sākt mācīties
|
|
sytąpienie w przyszłości reakcji, po której następują satysfakcjonujące konsekwencje, staje się bardziej prawdopodobne, zaś reakcji, po której następują niezadowalające konsekwencje, mniej prawdopodobne
|
|
|
sākt mācīties
|
|
nagroda za jakieś zachowanie
|
|
|
sākt mācīties
|
|
brak kary za jakieś zachowanie
|
|
|
sākt mācīties
|
|
reakcja ulega wygaszeniu, gdy po bodźcu warunkowym przez dłuższy czas nie występuje bodziec bezwarunkowy
|
|
|
sākt mācīties
|
|
bodźce zmniejszające prawdopodobieństwo wystąpienia danego zachowania w przyszłości
|
|
|
sākt mācīties
|
|
nagrody związane z biologicznymi potrzebami organizmu (jedzenie, picie, sen)
|
|
|
sākt mācīties
|
|
nagrody skojarzone z nagrodami pierwotnymi (pieniądze, za które można kupić jedzenie)
|
|
|
co to jest wyuczona bezradność? kiedy występuje? sākt mācīties
|
|
utrwalenie przekonań o braku związku przyczynowo-skutkowego między własnym działaniem (reakcją) a jego konsekwencjami (wzmocnieniem), występuje często u osób zmarginalizowanych, bezrobotnych, niepełnosprawnych itp...
|
|
|
sākt mācīties
|
|
pierwsze badania procesów kodowania i odtwarzania informacji, badał "wkuwanie" dając badanym (w tym sobie) nic nie znaczące sylaby, składające się z 3 losowych liter
|
|
|
sākt mācīties
|
|
opisał program badawczy, mający na celu pokazanie, jak wcześniejsza wiedza wpływa na sposób zapamietywania (hitoryjka "wojna duchów" z indii, studenci upraszczali opowiadanie/podkreślali i nadmiernie akcentowali/zmieniali szczegóły na bardziej znajome)
|
|
|
sākt mācīties
|
|
udowodnił istnienie 4 elementów pamięci operacyjnej: pętla fonologiczna; szkicownik wzrokowo-przestrzenny; centralny mechanizm wykonawczy; bufor epizodyczny
|
|
|
sākt mācīties
|
|
cecha wydobywania z pamięci, polegająca na tym, że początkowe i końcowe elementy listy są często lepiej odtwarzane niż elementy środkowe
|
|
|
Jakie systemy pamięci można wyróżnić? sākt mācīties
|
|
Pamięć sensoryczna, pamięć krótkotrwała, pamięć długotrwała, pamięć semantyczna, pamięć epizodyczna, pamięć deklaratywna, pamięć niedeklaratywna, pamięć prospektywna, pamięć retrospektywna, pamięć autobiograficzna, pamięć proceduralna,
|
|
|
Co składa się na pamięć operacyjną (roboczą)? sākt mācīties
|
|
do 30sek, przechowuje info potrzbne do wykonanina bieżących zadań, ma ograniczoną pojemność, składa się z: centralny system wykonawczy; pętla fonologiczna; szkicownik wzrokowo przestrzenny; bufor epizodyczny
|
|
|
co to jest "magiczna liczba" george'a millera sākt mācīties
|
|
7 - maksymalna liczba informacji jaką człowiek jest w stanie rozróżnić bezpośrednio
|
|
|
sākt mācīties
|
|
treści uświadomione, pamięć jawna, wiedza o faktach i zdarzeniach (wiedza, że)
|
|
|
sākt mācīties
|
|
treści najczęściej nieuświadomione, pamięć ukryta, pamięć proceduralna (wiedza jak), pamięć skojarzeń emocjonalnych (warunkowanie klasyczne), habilutacja (pamięć poprzednich bodźców)
|
|
|
sākt mācīties
|
|
abstrakcyjna wiedza o faktach, relacjach, pojęciach, np. tabliczka mnożenia, data bitwy pod Grunwaldem, kto napisał Pana Tadeusza, adres znajomego itd., świadomość “noetyczna” - poczucie wiedzy, znajomości faktów
|
|
|
sākt mācīties
|
|
pamięć konkretnych zdarzeń, które przytrafiły się człowiekowi, podstawa pamięci autobiograficznej, świadomość “autonoetyczna” - rodzaj samowiedzy (wiem, że to mi przytrafiło się to zdarzenie)
|
|
|
Wymień jakąś memotechnikę sākt mācīties
|
|
sposób na łatwe zapamiętanie - akronimy (skrótowce), rymy, układy skojarzeniowe
|
|
|
sākt mācīties
|
|
odtwarzanie z pamięci, rozpoznawanie, ponowne uczenie - miarą jest ilość zaoszczędzonego czasu – im większy procent zaoszczędzonego czasu w stosunku do pierwotnego, tym lepiej zapamiętany materiał
|
|
|
sākt mācīties
|
|
nakładanie się na siebie wiedzy lub informacji, a także wpływ wyrobionych już nawyków na powstawanie nowych
|
|
|
interferencja retroaktywna sākt mācīties
|
|
gdy nowy przyswajany materiał powoduje zapominanie starszego (uaktywnia się ten retro)
|
|
|
sākt mācīties
|
|
gdy materiał przyswojony wcześniej uniemożliwia przyswojenie nowego (blokuje się ten pro)
|
|
|
centralny system wykonawczy sākt mācīties
|
|
kieruje uwagą i zasobami poznawczymi, funkcjie nadrzędne w stosunku do pozostałych systemów
|
|
|
sākt mācīties
|
|
bezgłośne powtarzanie w pamięci, funkcja utrzymania informacji akustycznej
|
|
|
sākt mācīties
|
|
tymczasowa intergracja informacji z pętli fonologicznej, notesu wizualno-przestrzennego, pamięci długotrwałej
|
|
|
Jakim rodzajem pamięci jest pamięć autobiograficzna? sākt mācīties
|
|
pamięć deklaratywna odnosząca się do własnej przeszłości;
|
|
|
Zjawisko amnezji dziecięcej – jak wyjaśnić? sākt mācīties
|
|
Niedojrzałość mózgu, Brak języka i słownictwa, Zjawisko infantilnej amnezji (wspomnienia są mniej stabilne);
|
|
|
co to jest efekt lampy błyskowej w pamięci? sākt mācīties
|
|
zdarzenie budzące silne emocje, nieoczekiwane – o znaczeniu publicznym albo osobistym jest bardzo dobrze zapamiętane przez nas;
|
|
|
Badacze pamięci wyróżniają tzw. „okres krytyczny” w rozwoju, na jakie lata przypada i dlaczego większość wspomnień pochodzi z tego okresu? sākt mācīties
|
|
"reminiscencja" okres od 16 do 25 roku życia, spowodowany jest największą ilością "pierwszych doświadczeń", które budzą w nas wiele emocji, oraz w tym okresie budujemy naszą tożsamość;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
model podwójnego kodowania - werbalnego i wizualno-przestrzennego (lepiej się nauczymy czegoś ucząć się jednocześnie na dwa sposoby);
|
|
|
sākt mācīties
|
|
strategia konfirmacyjna - 2-4-6 - jednostka szuka/interpretuje/zapamiętuje informacje w taki sposób, który potwierdza jej przekonania;
|
|
|
Daniel Kahneman i Amos Tversky sākt mācīties
|
|
Ich prace przyczyniły się do rewolucji w dziedzinie ekonomii behawioralnej, zakwestionowały założenia ekonomiczne o racjonalności aktorów ekonomicznych i zwróciły uwagę na istnienie heurystyk i błędów poznawczych w procesie podejmowania decyzji;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
fiksacja funkcjonalna - trudność znalezienia nowego zastosowania dla znanego przedmiotu, którego naturalna funckja jest inna niż wymagana przez zadanie;
|
|
|
Argumenty za tym, że myślimy nie tylko słowami ale też wyobrażeniami sākt mācīties
|
|
Doświadczenia zmysłowe, Mimowolne wyobrażenia;
|
|
|
Jak definiowane jest pojęcie według klasycznej teorii pojęć sākt mācīties
|
|
pojęcia nie są sumaryczną reprezentacją jakiejś klasy, ale sumą egzemplarzy danej kategorii;
|
|
|
Podaj przykłady pojęć, które spełniają kryteria klasycznej teorii pojęć sākt mācīties
|
|
zbiór cech koniecznych i wystarczających do przynależności do danej kategorii (wszystkie definicje szkolne);
|
|
|
Różnica między pojęciem naturalnym a klasycznym sākt mācīties
|
|
zbiór naturalny - zbiór rozmyty, nieostre granice, istnieją gorsi i lepsi reprezentanci, pojęcia klasyczne - zbiór cech koniecznych;
|
|
|
Podaj przykłady pojęć naturalnych sākt mācīties
|
|
|
|
|
Co to jest prototyp pojęcia? sākt mācīties
|
|
zbiór cech wystarczających, lecz niekoniecznych, jeśli chodzi o przynależność do kategorii;
|
|
|
błąd Afirmacja następnika implikacji sākt mācīties
|
|
jeśli "x" to "q" to "q" zawsze jest "x"? - nie, pies ma cztery nogi coś co ma cztery nogi nie zawsze jest psem;
|
|
|
błąd Negacja poprzednika implikacji sākt mācīties
|
|
jeśli x to q to nie x to nie q? - nie, pies ma cztery łapy, coś co nie jest psem np. kot nie może mieć 4 łap?;
|
|
|
Co to jest błąd konfirmacji w testowaniu hipotez? sākt mācīties
|
|
naciąganie dodowód do hipotezy;
|
|
|
A co to jest konfirmacyjna strategia testowania hipotez sākt mācīties
|
|
sposób sprawdzania hipotezy w oparciu o przypadki jakie ta hipoteza obejmuje (koncentruję się tylko na przypadkach, które obejmuje moja hipoteza, ignoruję hipotezy konkurencyjne);
|
|
|
błąd konfitmacji przykłady sākt mācīties
|
|
polityczne przekonania, wierzenia religijne;
|
|
|
strategia konfirmacji przykłady sākt mācīties
|
|
poszukiwanie informacji zgodnych z przekonaniami;
|
|
|
Dlaczego ludzie mają kłopoty z rozumieniem prawdopodobieństwa? sākt mācīties
|
|
znaczna liczba błędów popełnianych przez ludzi w posługiwaniu się prawdopodobieństwem może wynikać z innego rozumienia prawdopodobieństwa przez przeciętnego człowieka w porównaniu z jego rozumieniem w teorii decyzji;
|
|
|
Błędy rozumowania probabilistycznego sākt mācīties
|
|
złudzenie gracza, rozumienie losowości jako nieregularności (co jest bardziej losowe), nieuwzględnianie prawdopodobieńsw bezwarunkowych, niedystrybucyjne rozumienie prawdopodobieństwa;
|
|
|
Różnica między aleatorycznym (dystrybucyjnym) i dyspozycyjnym (przyczynowym) rozumieniem prawdopodobieństwa sākt mācīties
|
|
które jest nam bliższe i dlaczego?;
|
|
|
rozumienie prawdopodobieństwa aleatoryczne (dystrybucyjne) sākt mācīties
|
|
matematyczne, 2 strony monety, 6 boków kostki do gry, 37 sektorów ruletki (%) (gdy problem dotyczy zdarzeń powtarzalnych i losowych);
|
|
|
rozumienie prawdopodobieństwa dyspozycyjne (przyczynowe) sākt mācīties
|
|
skłonność ludzi do trakotowania prawdopodobieństwa jako atrybutu konkretnego wyniku, a nie szans jego zaistnienia poprzez relatywizacje do serii wyników (jak łatwo dany wynik może zaistnieć) (gdy problem dotyczy indywidualnych osób);
|
|
|
sākt mācīties
|
|
bardziej prawdopodobne jest to, co aktualnie jest dostępne umysłowi (mimo że jest więcej wypadków samochodowych, bardziej boimy się latać samolotami);
|
|
|
heurystyka reprezentatywności sākt mācīties
|
|
prawdopodobieństwo przypisania do kategorii tym większe, im więcej cech wspólnych z tą kategorią (chudy, zgarbiony okularnik będzie prędzej profesorem literatury niż kierowcą tira);
|
|
|
heurystyka zakotwiczenia i dostosowania sākt mācīties
|
|
niedostateczne uwzględnienie czynnikow innych niż poczotkowo zakotwiczający sąd (przeceny w sklepach);
|
|
|
sākt mācīties
|
|
im łatwiej sobie wyobrazić ciąg zdarzeń prowadzący do danego zdarzenia, tym bardzien wydaje się nam ono prawdobodobne (nakręcanie się, że coś mogło się komuś stać, bo nie odbiera telefonu);
|
|
|
Co to jest efekt nastawienia w rozwiązywaniu problemów i z jakim nazwiskiem łączysz to pojęcie? sākt mācīties
|
|
Abraham Luchins pojawia się, gdy staramy się rozwiązać jakiś problem i gdy już go dogłębnie i ostrożnie przeanalizujemy, dochodzimy do wniosku, że jest nie do rozwiązania, mimo że rozwiązanie jest oczywiste, ale wymaga innego punktu widzenia;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
omów różnice - algorytmy - sekwencje kroków zawsze doprowadzających do rozwiązania(drzewo decyzyjne - gra misjonarze i kanibale), heurystyki - sekwencje zawodne, nie zawsze doprowadzające do rozwiązania;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
pierwsze próby pomiaru inteligencji – badanie wieku umysłowego dzieci;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
iloraz inteligencji - wskaźnik rozwoju umysłowego;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
autor najbardziej znanego testu inteligencji - WAIS (skale słowne i bezsłowne, wersje dla dzieci i dorosłych);
|
|
|
sākt mācīties
|
|
matryce Ravena (znajdź wzór);
|
|
|
sākt mācīties
|
|
dwuczynnikowa teoria inteligencji (czynnik ogólny – G -> zdeterminowany genetycznie, czynnik specyficzny – S);
|
|
|
sākt mācīties
|
|
inteligencja - siedem podstawowych zdolności umysłowych: rozumienie werbalne; płynność słowa; rozumowanie indukcyjne; wizualizacja przestrzenna; pamięć; szybkość spostrzegania; zdolności liczbowe;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
wyróżnił siedem różnych typów inteligencji (językowa, logiczno-matematyczna, przestrzenna, muzyczna, cielesno-kinestetyczna, interpersonalna, intrapersonalna);
|
|
|
sākt mācīties
|
|
czytanie książek, pisanie tekstów prozą lub wierszem, rozumienie wypowiedzi słownych;
|
|
|
inteligencja logiczno-matematyczna sākt mācīties
|
|
rozwiązywanie problemów matematycznych, prowadzenie ksiąg rachunkowych, przeprowadzanie dowodów matematycznych, rozumowanie logiczne;
|
|
|
inteligencja przestrzenna sākt mācīties
|
|
przemieszczanie się, czytanie map, pakowanie rzeczy do bagażnika samochodu tak, żeby leżały jak najciaśniej koło siebie;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
śpiewanie piosenek, komponowanie sonat, gra na trąbce, ocenianie struktury utworu muzycznego;
|
|
|
inteligencja cielesno-kinestetyczna sākt mācīties
|
|
tańczenie, gra w koszykówkę, bieganie, doskonały refleks, świetnie rozwinięty zmysł równowagi;
|
|
|
inteligencja interpersonalna sākt mācīties
|
|
kontakty z innymi ludźmi, np. wtedy, gdy próbujemy zrozumieć czyjeś zachowanie, motywy lub emocje;
|
|
|
inteligencja intrapersonalna sākt mācīties
|
|
rozumienie samego siebie, podstawa rozumienia tego, kim jesteśmy, co daje nam napęd i jak możemy się zmienić w ramach ograniczeń narzucanych przez nasze zdolności i zainteresowania;
|
|
|
Co to jest iloraz inteligencji sākt mācīties
|
|
wartość liczbowa wyniku testu inteligencji;
|
|
|
Co mierzą testy inteligencji? sākt mācīties
|
|
funkcje poznawcze - różnice indywidualne w spostrzeganiu, myśleniu i uczeniu się, w organizowaniu i przetwarzaniu informacji;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
wzrost ilorazu inteligencji od początku XXw. na zachodzie ok. 0,3 punktu rocznie (wzrost w obszarach abstrakcyjnego myślenia - podobieństwa łączące obiekty ze zbioru lub powiązania figur geometrycznych, niezmienne są wyniki zadań językowych i ogólnych)
|
|
|
sākt mācīties
|
|
ocena afektywna (dobry-zły) jako zasadnicza komponenta znaczenia słowa, denotacja vs konotacja, dyferencjał semantyczny jako narzędzie do pomiaru znaczenia (skala o przeciwnych cechach pasujących do wybranego wyrazu);
|
|
|
William James i Carl Lange sākt mācīties
|
|
emocja – informacja zwrotna z doznań płynących z ciała -> boimy się dlatego, że nam bije serce;
|
|
|
Walter Cannon i Philip Bard sākt mācīties
|
|
bodźce emocjonalne docierają do podwzgórza, informacje płynące z podwzgórza wpływają równolegle na zmiany fizjologiczne i subiektywne odczucia emocji;
|
|
|
Stanley Schachter i Jerome Singer sākt mācīties
|
|
treść emocji - niespecyficzne pobudzenie + interpretacja kontekstu sytuacyjnego;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
afekt - podstawowa forma poznania, rodzaje orientacji w otoczneniu: 1. ocena/afekt i preferenum, 2 poznanie i discriminanda reakcja emocjonalna nie wymaga poznawczej interpretacji bodźca, ludzie preferują znane sobie bodźce, nawet gdy ich nie rozpoznają
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Teoria potrójnego mózgu: mózg gadzi (pień mózgu i móżdżek kontroluje podstawowe funkcje fizjologiczne i motoryczne, reakcje agresji), mózg limbiczny (mózg pierwszych ssaków, zawiaduje podstawowymi reakcjami emocjonalnymi, pamięcią emocjonalną, podstawowe struktury: hipokamp, ciało migdałowate, podwzgórze) nowa kora (początki u naczelnych, rozwinięta u człowieka, odpowiada: język, zdolność abstrakcji, wyobraźnię, świadomość)
|
|
|
sākt mācīties
|
|
model biologicznych ścieżek emocjonalnych w mózgu: krótka droga (bodziec emocjonalny -> ciało migdałowate -> reakcja emocjonalna, odpowiedzialna za emocje - nieświadoma), długa droga (bodziec -> kora -> hipokamp -> ciało migdałowate -> reakcja, odpowiedzialna za świadome uczucia);
|
|
|
sākt mācīties
|
|
sześć emocji pierwotnych (szczęście, wstręt, zaskoczenie, smutek, gniew, strach), badanie ludzkich twarzy i ich ekspresji - przyporządkowywanie twarzy do emocji;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
siedem emocji pierwotnych (gniew, strach, radość, wstręt, antycypacja, zaskoczenie, akceptacja), trójwymiarowy model emocji (stożek emocji): barwa - treść emocji (strach, wstręt, radość itd.), nasycenie - intensywność emocji (lęk, strach, terror itd.) barwy ciepłe-zimne (kierunek emocji – ku vs. od), podstawowe barwy – emocje podstawowe, barwy mieszane – emocje drugiego, trzeciego rzędu;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
kołowa teoria emocji - (pionowo - intensywne/słabe, poziomo - nieprzyjemne/przyjemne);
|
|
|
sākt mācīties
|
|
atrybucyjna teoria emocji - nasza pierwsza reakcja na dany bodziec jest pierwotna (szczęście, smutek, agresja itp), dalej mogą wystąpić emocje zależne od atrybucji (wdzięczność, poczucie winy, duma itp), czyli są dwie drogi: 1. wynik -> ocena wyniku -> ogólna emocja pozytywna lub negatywna, 2. wynik -> ocena wyniku -> atrybucje przyczynowe -> emocje szczegółowe;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Dwa rodzaje motywacji: 1. Motywacja teliczna - aktywność celowana, uruchamiana przez nieprzyjemne napięcie, celem jest zrelaksowanie, przyjemność przy niskim pobudzeniu. 2. Motywacja parateliczna - aktywność kierowana na tworzenie nowych stanów, uruchamiana przez brak pobudzenia (nuda), celem jest podniecenie, przyjemność przy wysokim pobudzeniu. Oba rodzaje motywacji wpływają na wybór środowiska.
|
|
|
sākt mācīties
|
|
eksperyment - afekt jako informacja, ocena szczęścia i satysfakcji z życia (pogoda);
|
|
|
Emocje pierwotne i wtórne sākt mācīties
|
|
pierwotne: uniwersalne kulturowo, dzielone ze świate zwierząt, rozpoznawalne na podstawie mimiki, szybka droga powstawania emocji; wtórne - kombinacje emocji pierwotnych, specyficznie ludzkie, silna komponenta poznawcza, dłuższa droga poprzez korę i interpretację świadomą bodźca;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
piramida maslowa (fizjologia, bezpieczeństwo, przynależność i miłość, pozytywna samoocena, poznanie, estetyka, samoaktualizacja), potrzeby deficytu: potrzeby fizjologiczne (jedzenie i picie), potrzeby bezpieczeństwa (bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne) potrzeby przynależności i miłości (affiliacja, akceptacja, miłość), potrzeby szacunku (aprobata, uzanie); potrzeby wzrostu: potrzeby poznawcze (wiedza, rozumienie), potrzeby estetyczne (piękno, symetria), potrzeby samoaktualizacji;
|
|
|
Edward Deci i Richard Ryan sākt mācīties
|
|
motywacja zewnętrzna (instrumentalna)- wzmacniana przez nagrody zewnętrzne; motywacja wewnętrzna - wzmacniana przez ciekawość, wygaszana przez zewnętrzne nagrody (pieniądze, stopnie);
|
|
|
Homeostatyczne modele motywacji (model TOTE) sākt mācīties
|
|
task -> operation -> test -> exit;
|
|
|
Motywy negatywne (od) i motywy pozytywne (do) sākt mācīties
|
|
motywy negatywne (od) - likwidacja deficytu, uniknięcie nieprzyjemnego uczucia, zaspokojenie popędu wywołanego deficytem; motywy pozytywne (do) - aby otrzymać nagrode, aby zrealizować cel, aby zmaksymalizować zadowolenie;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
teoria 3 wymiarów osobowości - 1. ekstrawersja - introwersja 2. neurotyzm - stabilność emocjonalna 3. psychotyzm;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
regulacyjna teoria temperamentu, temperament - formalna charakterystyka zachowania, pełni funkcję regulacyjną - modyfikuje wartość stymulacyjną i temporalną zachowań i reakcji, rola ujawnia się przede wszystkim w sytuacjach trudnych lub w zachowaniach ekstremalnych;
|
|
|
Paul Costa i Robert McCrae sākt mācīties
|
|
model wielkiej piątki (ekstrawersja - rozmowny, ugodowość - życzliwy, sumienność - zorganizowany, neurotyczność - lękliwy, otwartość na doświadczenie - twórczy);
|
|
|
sākt mācīties
|
|
podejście psychodynamiczne - osobowość jest kształtowana, a zachowanie motywowane przez siły wewnętrzne, pierwszy raz użył określenia libido;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
rozwijała teorię psychoanalityczną swego ojca, koncentrując się na psychologii ego i mechanizmach obronnych osobowości, wniosła twórczy wkład w teorię relacji z obiektem poprzez dyskusję nad rozwojem dziecka z Margaret Mahler;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
głównym motywem jest dążenie do mocy, podstawowym mechanizmem obronnym jest kompensacja, polskim odpowiednikiem Adlera – teoria kratyzmu Władysława Witwickiego, twierdził, że życie człowieka jest zdominowane przez poszukiwanie sposobu na przezwyciężenie poczucia niższości, ludzie kompensują to uczucie, aby osiągnąć balans, ludzie nadkompensują to uczucie, aby osiągnąć poczucie wyższości;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
analiza neurotycznych strategii w relacjach interpersonalnych (do ludzi, od ludzi i przeciw ludziom), przypomina trochę różne style przywiązania;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
rozszerzenie pojęcia nieświadomości, wyróżnienie nieświadomości zbiorowej;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
analiza sposobów radzenia sobie z wolnością poprzez autorytarne podporządkowanie, konwencjonalizm i agresję wobec innych, rozwinięcie w postaci teorii osobowości autorytarnej Adorno i Frenkel-Brunswik, teoria psychospołeczna;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
teoria osobowości autorytarnej: konwencjonalizm, autorytarne podporządkowanie, autorytarna agresja, antyintracepcja, przesądy i stereotypy, siła i władza, destruktywność i cynizm, projekcyjność, wyparcie seksualne
|
|
|
sākt mācīties
|
|
teoria tożsamości, nacisk na rozwiązywanie kryzysów rozwojowych pojawiających się w życiu każdego człowieka, człowiek przeżywa osiem kryzysów rozwojowych od dzieciństwa do późnej starości; ich rozwiązanie decyduje o konstrukcji osobowości człowieka
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Teoria konstruktów osobistych opisuje osobowość jako zindywidualizowany sposób konstruowania rzeczywistości. Konstrukty osobiste to dwubiegunowe schematy, a problemy psychologiczne wynikają z nieadekwatnych konstruktów. RepTest diagnozuje treść konstruktów, a terapia polega na przestawieniu pacjenta na inny sposób widzenia świata. Późniejsze prace skupiają się na analizie wzajemnej struktury konstruktów, wprowadzając pojęcie złożoności - prostoty poznawczej
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Teoria generatywności to aktywne tworzenie, podtrzymywanie i dawanie. Obejmuje narracje autobiograficzne, tworzenie nowych pomysłów, wspieranie tradycji, udzielanie wsparcia finansowego czy wiedzy innym. Kontakt z kolejnymi pokoleniami zapewnia symboliczną nieśmiertelność poprzez wpływ na przyszłość.
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Nowatorskie podejście do psychoterapii kładzie nacisk na klienta, który doświadcza konfliktu między pragnieniem pozytywnego obrazu siebie a krytyką zewnętrzną i samokrytyką. podejście do psychoterapii kładzie nacisk na klienta, który doświadcza konfliktu między pragnieniem pozytywnego obrazu siebie a krytyką zewnętrzną i samokrytyką. Terapia skupia się na tworzeniu przyjaznego środowiska, stosując odzwierciedlenie uczuć, aby klient mógł lepiej zrozumieć i akceptować swoje emocje.
|
|
|
osobowość jako zbiór cech sākt mācīties
|
|
zbiór cech człowieka, które odróżniają człowieka od innych ludzi (różnice indywidualne), cechy osobowości opisują trwały sposób zachowania i myślenia.
|
|
|
osobowość jako mechanizm adaptacji sākt mācīties
|
|
psychoanalityczna/psychodynamiczna - człowiek jako ofiara wewnętrznych konfliktów, humanistyczna i psychologia pozytywna - człowiek jako samorealizujący się podmiot, poznawcza - człowiek jako odbiorca informacji, narracyjna - człowiek jako twórca sensów, aktor na scenie swojego życia (schematy autonarracji, kompetencji i wspólnotowości;
|
|
|
Co to jest cecha osobowości? sākt mācīties
|
|
zbiór cech człowieka, które odróżniają go od innych ludzi (różnice indywidualne) -> nacisk na cechy i wymiary różnicujące ludzi/mechanizm regulujący relacje człowieka z otoczeniem (przede wszystkim społecznym) nacisk na procesy i dynamikę oraz uniwersalność prawidłowości/cech;
|
|
|
Czy historyczne typologie osobowości znajdują odbicie we współczesnych teoriach temperamentu i teoriach osobowości? sākt mācīties
|
|
typologia Hipokratesa, typ osobowości zależy od przewagi określonego pływnu: sangwinik(krew) - serdeczność i pogoda ducha, choleryk(żółć) - popędliwość, melancholik(czarna żółć) - smutek i refleksyjność, flegmatyk(flegma) - powolność i opanowanie
|
|
|
Struktura osobowości w ujęciu psychoanalitycznym – co to jest id, ego i superego? sākt mācīties
|
|
id (magazyn podstawowych popędów, kieruje się zasadą przyjemności, procesy pierwotne - wyobrażenia, fantazje), ego (pośredniczy, zasada rzeczywistości, kontrola popędów) superego (można = sumienie, zawiera wartości jednostki i wyuczone postawy moralne)
|
|
|
sākt mācīties
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
to, co jest doświadczane bezpośrednio;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
fakty pozostające w nieświadomości, lecz mogące łatwo zostać z niej wydobyte, jeśli tylko skupimy na nich uwagę;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
wszystkie treści nieakceptowane lub zagrażające, powstałe wskutek wyparcia;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
granica między przedświadomością, a nieświadomością;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
człowiek reaguje na swój obraz rzeczywistości, procesy poznawcze i interpretacje, sposoby wyjaśniania zachowań wyznaczają nasze sposoby reagowania, motywację i zachowania. emocje mają charakter wtórny - wynik zaangażowania poznawczego i jego efektów.
|
|
|
sākt mācīties
|
|
środowisko jako czynnik, który kontroluje zachowania organizmów, indywidualna historia uczenia się poprzez konsekwencje (historia wzmocnień), zachowanie jest odpowiedzią na stymulację środowiska, a przyczyną zachowania są jego przeszłe konsekwencje
|
|
|
terapie oparte na wglądzie sākt mācīties
|
|
zmienianie ludzi “od wewnątrz”, tego jak myślą i czują, pacjenci powinni zrozumieć swoje zaburzone myśli, uczucia i motywy, rozmowy z pacjentem;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
terapie modyfikujące zachowania, nie emocji, oparte na warunkowaniu klasycznym, desensytyzacja, terapia awersyjna, terapie oparte na warunkowaniu instrumentalnym, program zarządzania wzmocnieniami, ekonomia żetonowa, terapie oparte na modelowaniu zachowań
|
|
|
sākt mācīties
|
|
problemy człowieka wynikają z błędnego myślenia o sobie, terapia polega na zmianie nieracjonalnych przekonań na swój własny temat i na temat świata społecznego;
|
|
|
sākt mācīties
|
|
dosłowne znaczenie słowam, pies - czteronożny ssak domowy,
|
|
|
podstawowa forma poznania 1. ocena/afekt i preferendum sākt mācīties
|
|
ocena/afekt - dążenie lub unikanie (dobry lub zły) i preferendum czyli wskazówki, co mamy czuć
|
|
|
podstawowa forma poznania 2. poznanie i discriminanda sākt mācīties
|
|
poznanie - prawda lub fałsz, discriminanda czyli wskazówki odnośnie różnic między obiektami
|
|
|
sākt mācīties
|
|
oduczanie nieadaptacyjnych zachowań np. nałogów
|
|
|
terapie oparte na modelowaniu zachowań sākt mācīties
|
|
uczenie się przez obserwację, np. nowych czynności, przezwyciężania fobii
|
|
|
zarządzanie wzmocnieniami sākt mācīties
|
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
system zmiennych i procesów, które pozwalają uchwycić różnice międzyludzkie,
|
|
|
sākt mācīties
|
|
skupia się na różnicach indywidualnych i akcentuje stałość tendencji behawioralnych,
|
|
|
sākt mācīties
|
|
sztywne przestrzeganie wartości klasy średniej
|
|
|
autorytarne podporządkowanie sākt mācīties
|
|
bezkrytyczna, podporządkowująca się postawa wobec wyidealizowanych autorytetów własnej grupy
|
|
|
sākt mācīties
|
|
skłonność do wyszukiwania, odrzucania i karania ludzi, którzy sprzeniewierzają się konwencjonalnym wartościom mieszczańskim
|
|
|
sākt mācīties
|
|
przeciwstawianie się emocjom, niechęć do wglądu we własną psychikę
|
|
|
sākt mācīties
|
|
wiara w mistyczne determinanty ludzkich losów, skłonność do myślenia w sztywnych kategoriach
|
|
|
sākt mācīties
|
|
nadmierne zainteresowanie sprawami seksualnymi innych ludzi
|
|
|