1.1 Konstytucja i inne źródła prawa konstytucyjnego - istota i pojęcie konstytucji

konstytucja - początkowo

akt gwarantujący ograniczenie władzy monarszej i organizujący organy państwa

spór o obecność praw człowieka w konstytucji

1 szkoła prawa natury uznała, że to zdeprecjonuje wagę człowieka 2 wygrała zasada umieszczania praw człowieka w konstytucji lub dołączonej do niej deklaracji

zasada konstytucjonalizmu

każde państwo demokratyczne powinno mieć konstytucje i zapewnione mechanizmy do obrony je poprawnego przestrzegania i stosowania

rodzaje konstytucji

1 pisane i niepisane, 2 sztywne i elastyczne 3 jednolite i złożone, kryterium historyczne - I, II i III generacja, 5 stabilne i niestabilne

konstytucja sztywna

wyższa moc od ustawy zwykłej i trudniejszy tryb zmiany

konstytucja elastyczna

tryb zmiany jak ustaw zwykłych

konstytucja jednolita

cała treść zawarta w jednym akcie

konstytucja złożona

kilka aktów do odrębnych kwestii - np. Izrael, Kanada, Czechy, Polska (1947-1952, 1989-1997)

konstytucje I generacji

najstarsze konstytucje - USA, Norwegia (1831), Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela (1789), Szwajcaria (1874)

konstytucje II generacji

konstytucja weimarska (1919), Czechosłowacja (1920), marcowa (1921)

konstytucje III generacji

po II wojnie światowej, Japonia 1946, Włochy 1947, Niemcy 1947, Francja IV i V republika - efekt porażki konstytucjonalizmu przedwojennego, próba budowy racjonalnego systemu, ochrony konstytucji i praw człowieka

konstytucje IV generacji

konstytucje okresu wychodzenia z totalitaryzmu - Grecja, Portugalia, kraje bloku wschodniego, ale też państwa demokratyczne - Finlandia i Szwajcaria 1999

konstytucja

akt prawny (względnie akty) o najwyższej mocy prawnej, regulujący podstawowe zagadnienia ustroju społecznego, politycznego i gospodarczego, różni się od innych aktów trybem uchwalania i zmiany, jest jedna dla państwa