jautājums  |
atbilde |
|
sākt mācīties
|
|
Substancja pochodzenia roślinnego lub suntetycznego, która wprowadzona do organizmu w określonej postaci, określoną drogą przyczynia sie do poprawy stanu zdrowotnego.
|
|
|
|
sākt mācīties
|
 |
ilość leku, którą wprowadzamy do org (w określonej postaci, określoną drogą), aby uzyskać efekt terapeutyczny.
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
dawka minimalna - najmniejsza ilość leku, która wywołuje efekt leczniczy.
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
dawka maksymalna - najwieksza ilość leku, która wywołuje efekt leczniczy, a nie wywołuje efektu toksycznego.
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
dawka toksyczna - najmniejsza ilość leku, która wywołuje działanie trujące
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
dawka uderzeniowa - ilość leku podana w celu uzyskania natychmiastowego dużego efektu, w celu zapewnienia max steż leku we krwi np. antybiotyko terapia. Jest wieksza od dawki podtrzymującej.
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
faza farmaceutyczna - uwolnienie substancji leczniczej z postaci leku poprzez rozpad leku na subs czynną i sub pomicznicze. FAZA 1 oddzielenie się; FAZA 2 : rozpuszczenie sie
|
|
|
Miejsce i sposób podania leku zależy od: sākt mācīties
|
|
1) fizycznych i chemicznych właściwości s leczniczego; 2) porządanego czasu wystepowania i utrzymywania sie działania; 3) miejsca zadziałąnia leku; 4) stanu chorego
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
faza farmakokinetyczna - celem jest przedostanie sie cząsteczek leku do krwioobiegu - zależy on od wielkości cząsteczek.
|
|
|
Stopień i szybkość wchłaniania zależy od: sākt mācīties
|
|
Stopień i szybkość wchłaniania zależy od: 1) drogi podania 2) właściwości fizykochemicznych 3) wielkości dawki 4) postaci leku 5) szybkości rozpuszczania sub czynnej 6) pH środowiska 7) powierzchni wchłaniania 8) integralności błony 9) ukrwienia narządów
|
|
|
Efekt pierwszego przejścia sākt mācīties
|
|
Efekt pierwszego przejścia - Biotransformacja leku przez dostaniem sie do krążenia ogólnego (metabolizowanie, unieczynnienie, zatrzymanie). Najczęściej zachodzi w wątrobie. Duży EPP: beta adrenolityki
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Mechanizmy dystrybucji - dyfuzja biena, dyfuzja ułatwiona, dyfucja czynna (aminokwasy, cukry, vit rozp w wodzie)
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
DYSTYBUCJA - przenikanie leków i ich metabolitów przez błony biologiczne na zasadzie biernego i czynnego transportu. Jest zależna od: bariery k-m, bariery łożyskowej
|
|
|
Dystrybucja - czynniki wpływające sākt mācīties
|
|
Dystrybucja - czynniki wpływające: ukrwienie, przepuszczajność przez błony, wartość ph krwi a osocza, rozpuszczalność, wiązanie z biwałkami osocza i tk.
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Biotransformacja - metabolizm leków - biochemiczny proces przemiany leków w organiźmie za pomocą mikrosomów wątroby; 1 FAZA - rozkład: utlenianie, redukcja hydroliza; 2 FAZA synteza: acetylacja, sprzęganie z aminokwasami
|
|
|
Czynniki wpływające na metabolizm sākt mācīties
|
|
Czynniki wpływające na metabolizm: 1) genetyczne 2) płeć 3) wiek 4) stany patologiczne 5) droga podania 6) interakcje
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
ELIMINACJA: jelitowo, wątrobowo, nerkowo, przez płuca
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
BIODOSTEPNOŚĆ - ilość leku przechodząca z miejsca podania do krążenia ogólnego. Zależy od: szybkości uwalniania, ilości sub czynnej, szybkości wchłaniania, wielkości efektu PP
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
OKRES Półtrwania - czas, w którym stężenie leku we krwi, osoczu zmniejszy sie do 1/2 wartości początkowej po zakończeniu fazy uwalniania, wchłaniania i dystrybucji.
|
|
|
mechanizm działania leków definicja sākt mācīties
|
|
mechanizm działania leków definicja - wfekt wpływu leku na żywy organizm w wyniku którego dochodzi do zmian czynnościowych komórek i tkanej, a w efekcie do powstawania określonego efektu farmakologicznego.
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Mechanizm fizyczny - chlorek etylu - środek zniczulający mijscowo na skutek spadku temp, środki drażniące
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
mechanizm chemiczny - leki zobojętniające kwas żołądkowy np. tlenek magnezu
|
|
|
mechanizm fizykochemiczny sākt mācīties
|
|
mechanizm fizykochemiczny - środki ogólno znieczulające
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
mechanizm receptorowy - reakcja chemiczna z receptorem np fizostygmina chamuje acetylecholinesterazy
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
teoria receptorowa - warunkiem działania leku jest jego reakcja z receptorem w wyniku czego dochodzi do zmian jego czynności; ZAŁOŻENIA: 1) istnienei receptora farmakologicznego; 2) leki są ligandami dla receptorów 3) ligandy mogą być antagonistami lub a
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
leki wybiórcze przykłd - desloratadyna - działają na jeden typ receptora
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
leki nie wybiórcze - działanie na różne rodzaje receptora np. hydroksyzyna
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Działanie niepożadane - szkodliwy, niezamierzony skutek (lecz lekarz powinien sie go spodziewać) działania leku, obserwowany po zastosowaniu dawek służacych, diagnosie, zapobieganiu, leczeniu lub modyfikacji czynności terapełtycznych (dawka terapełtyczna)
|
|
|
Działanie nieporządane przewidywalne sākt mācīties
|
|
Działanie nieporządane przewidywalne - na podstawie własności farmakokinetycznych i fizykochemicznych leku np. leki metabolizowane w wątrobie - hepatotoksycznosć
|
|
|
Działanie nieporządane nieprzewidywalne sākt mācīties
|
|
Działanie nieporządane nieprzewidywalne - niezależne od dawki, mają podłoże gentyczne lub immunologiczne - alergie
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
wskaźnik terapeutyczny - zakres IT określa stosunek między dawką bezpieczną (działającą leczniczo) a dawką mogącą wywowłać działanie toksyczne. Im wyższy tym bezpieczniejszy lek.
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Interakcje leków - wzajemne oddziaływanie dwóch lub wiecj leków; Wyróżniamy: Farmaceutyczną, farmakokinetyczna, farmakodynamiczna
|
|
|
Interakcja Farmaceutyczna sākt mācīties
|
|
Interakcja FarmaceutycznaPodczas przygotowywania leku, przed podaniem, są to niezgodności fizyczne i chemiczne poza organizmem prowadzące do negatywnych zmian (niezgodnośi recepturowych)
|
|
|
Przykłady interakcji farmaceutycznych sākt mācīties
|
|
Przykłady interakcji farmaceutycznychpenicylina + streptomycyna = zmiana koloru na pomarańczowy; loperamid kontra węgiel
|
|
|
interakcja farmakokinetyczna sākt mācīties
|
|
interakcja farmakokinetyczna - dotyczy wpływu jenedo leku na procesy farmakokinetyczne drugiego leku - pobudzanie i hamowanie
|
|
|
Interakcje farmakodynamiczne sākt mācīties
|
|
Interakcje farmakodynamiczne - mogą wykazywać działanie lecznice niezaleznie od siebie lub działąnie lejnego może być modyfikowane przez drugi lek: Antagonizm farmaceutyczny, konkurencyjny, funkcjonalny, chemiczny
|
|
|
Antagonizm farmakologiczny sākt mācīties
|
|
leki działają przeciwmie - zniesienie lub zmniejszenie działania np. leczenie zatruć
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Antagonizm konkurencyjny - Kompetycyny - antagonista i agonista współzawodniczą o ten sa, punkt uchwytu, jest odwracalny nadmiarem agonisty
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Antagonizm funkcjonalny (czynnościowy) różne punkty uchwytu, wywołują przeciwny efekt drogą różnych mechanizmów działania
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Antagonizm chdwa związki reagują ze sobą tworząc związek o słabym lub niedzynnym działaniu np. heparyna a siarczan protaminy
|
|
|
Synergizm farmakologiczny sākt mācīties
|
|
Synergizm farmakologiczny - jednokierunkowe działanie leków, efekt jestt wynikiemsumowania sie efektów (s. addycyjny) lub ich potęgowania (s. hiperaddycyjny)
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
polipragmazja - negatywne i niepotrzebne podawanie zbyt dużej ilości leków
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
potencjalizacja - dostarczanie substancji, która lekiem nie jest, lecz ma wpływ na działanie leku np. alkochol
|
|
|
receptory jonotropowe przykłady sākt mācīties
|
|
receptory jonotropowe przykłady - nikotynowe, cholinergiczne, kinaza tyrozynowa, GABA
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Receptory metabotropowe - powiązane z enzymami, wywołują efekt przy udziale wtórnego przekaźnika - białka G prostaglandyn
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Siła działania - jest mierzona dawką lub steżeniem niezbednym do wywołania określonego efektu. wieksza siła im mniejsza dawka
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
Skuteczność - porównanie efektu dla tej samej dawki
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
tachyfilaksja - bardzo szybka tolerancja wynikająca z faktu uwalniania przez lek neuroprzekaźnika, którego organizm nie jest w stanie syntetyzować w tak szybkim czasie - kolejne podanie leku powoduje słabszy efekt farmakologiczny efedryna
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
tolerancja - w ciągu przyjmowania substacji, w celu tego samego efektu konieczne jest zwikszenie dawki. jest rozciągnieta w czasie. mechanizm down regilation
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
indosynkrazjaodmienna jakościowo reakcja na lek uwarunkowana genetycznie np. kofeina
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
regulacja down - ujemna - skutek powtarzającego się działania AGONISTY, zmniejsza się liczba lub wrażliwość receptorów.
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
regulacja up - dodatnia - skutek ciągłego podawania antagonisty wzrost wrażliwości lub liczby receptorów
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
prolek - prekursor leku, substancja o działaniu farmakologicznym, która w w pełni rozwija swoje działanie dopiero w chwili, gdy w ulegnie przemianom met w organiźmie, lecz sama nei jest aktywna np cyklezonid
|
|
|
