Łacina dla Kasi;*.

 0    418 speciālā zīme    sfjmuszynski
lejupielādēt mp3 Drukāt spēlēt pārbaudiet sevi
 
jautājums język polski atbilde język polski
Prawo do korzystania z rzeczy.
sākt mācīties
Ius utendi.
Forma czynności prawnej dla osiągnięcia pewnych skutków.
sākt mācīties
Ad eventum.
Prawo zużycia rzeczy.
sākt mācīties
Ius abutendi.
To co wzniesiono na gruncie należy do właściciela gruntu.
sākt mācīties
Superficies solo cedit.
Nikogo nie krzywdzi ten, kto korzysta ze swojego prawa.
sākt mācīties
Quo suo iure utitur, neminem laedit.
Elementy czynności prawnej wpisane w jej naturę.
sākt mācīties
Naturalia negotii.
Ktoś dokonuje czynności prawnej, ale myśli że jej nie dokonuje.
sākt mācīties
Reservatio mentalis.
Tak jak...
sākt mācīties
quasi (ex contractu).
Wymóg formy pisemnej dla celów dowodowych.
sākt mācīties
Ad probationem.
Elementy czynności prawnej.
sākt mācīties
Negotium.
Rzeczy wspólne dla wszystkich.
sākt mācīties
Res omnium communes.
Przez fakty dokonane (dorozumiane).
sākt mācīties
Per facta concludentia.
Zobowiązanie z czynu niedozwolonego.
sākt mācīties
Ex delicto.
Prawo posiadania.
sākt mācīties
Ius possidendi.
Wypowiedziane wyraźnie słowami.
sākt mācīties
Expressis verbis.
W sensie szerokim.
sākt mācīties
Sensu largo.
Najwyższe prawo - najwyższą krzywdą.
sākt mācīties
Summum ius - summa iniuria
Dodatkowe postanowienia czynności prawnej.
sākt mācīties
Accidentalia negotii.
Warunek, od którego zależy efekt.
sākt mācīties
Condicio.
Termin [Jeden z "dodatkowych postanowień czynności prawnej", tj. "Accidentalia negotii"].
sākt mācīties
Dies.
Polecenie [Jeden z "dodatkowych postanowień czynności prawnej", tj. "Accidentalia negotii"].
sākt mācīties
Modus.
Prawa na rzeczy cudzej.
sākt mācīties
Iura in re aliena.
Prawa służebności [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena].
sākt mācīties
Servitutes.
Zastaw [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena].
sākt mācīties
Hypotheka / pignus.
Dzierżawa wieczysta [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena].
sākt mācīties
Empitheusa.
Prawo do wzniesienia budynku na cudzym gruncie [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena].
sākt mācīties
Superficies.
Niewłaściwość sądu.
sākt mācīties
Praescriptio fori.
Komentarz od ustawy obowiązującej (!).
sākt mācīties
De lege lata.
W szerokim znaczeniu.
sākt mācīties
Sensu largo.
Z tytułu darowania.
sākt mācīties
Causa donandi.
Daj mi fakt, dam ci prawo.
sākt mācīties
Da mihi factum, dabo tibi ius.
Z różnych innych przyczyn.
sākt mācīties
Ex variis causarum figuris.
W stosunku do określonych osób.
sākt mācīties
Ad incertas personas.
Szkoda idzie za głową (sprawcą).
sākt mācīties
Noxa caput sequitur.
Od wtedy (czynność nie jest ważna od zawarcia, tylko od konkretnego wydarzenia).
sākt mācīties
Ex tunc.
Słowami ustawy.
sākt mācīties
Verba legis.
Sposób liczenia czasu (wliczamy dzień pierwszy danego okresu, nie liczymy dnia ostatniego).
sākt mācīties
Computatio civilis.
Coś ponad.
sākt mācīties
Superfluum.
Termin końcowy (skuteczność czynności prawnej ustaje po upływie tego terminu).
sākt mācīties
Dies ad quem.
Gatunek nie ginie.
sākt mācīties
Genus perire non censetur.
Wnioski związane z przyszłymi zmianami w ustawodawstwie (!).
sākt mācīties
De lege ferenda.
Umorzenie zobowiązania (długu).
sākt mācīties
Causa solvendi.
Norma pozbawiona jakichkolwiek sankcji.
sākt mācīties
Lex imperfecta.
Obok ustawy.
sākt mācīties
Praeter legem.
Domniemanie prawne wzruszalne.
sākt mācīties
Preasumptio iuris tantum.
Sprawy świeckie.
sākt mācīties
Causae saeculares.
Skarga skuteczna wobec wszystkich.
sākt mācīties
Actiones in rem.
Od zaraz (czynność prawna ważna natychmiast).
sākt mācīties
Ex nunc.
Prawo ustanowione później należy stosować przed prawem ustanowionym wcześniej.
sākt mācīties
Lex posterior derogat legi priori.
Testament tworzący zobowiązanie.
sākt mācīties
Legatum per damnationem.
W celu zobowiązania kogoś do czegoś.
sākt mācīties
Causa obligandi vel acquirendi.
Na wypadek śmierci.
sākt mācīties
Mortis causa.
Prawo szczególne należy stosować przed prawem ogólnym.
sākt mācīties
Lex specialis derogat legi generali.
Norma opatrzona sankcją karną.
sākt mācīties
Lex minus quam perfecta.
Obyczaj przodków.
sākt mācīties
Mos maiorum.
Skarga skuteczna tylko wobec konkretnej osoby.
sākt mācīties
Actiones in personam.
Określona liczba (liczba zamknieta).
sākt mācīties
Numerus clausus.
Domniemanie prawne niewzruszalne.
sākt mācīties
Preasumptio iuris ac de iure.
Testament tworzący prawo władcze.
sākt mācīties
Legatum per vindicationem.
Wobec wszystkich.
sākt mācīties
Erga omnes.
Rzeczy oznaczone co do tożsamości.
sākt mācīties
Species.
Z samego faktu.
sākt mācīties
Ipso facto.
Przepis ogólny późniejszy nie uchyla przepisu wcześniejszego szczególnego.
sākt mācīties
Lex posterior generalis non derogat legi priori speciali.
Na pierwszy rzut oka.
sākt mācīties
Prima facie.
Długi zwyczaj
sākt mācīties
Longa consuetudo.
Norma prawna opatrzona sankcją karną i sankcją nieważności.
sākt mācīties
Lex plus quam perfecta.
Przywilej czytania.
sākt mācīties
Veniam legendi.
Norma prawna opatrzona sankcją nieważności.
sākt mācīties
Lex perfecta.
Przywilej pisania.
sākt mācīties
Veniam scribendi.
Gdzie społeczeństwo, tam prawo.
sākt mācīties
Ubi societas, ibi ius.
Ustawa specjalna (przepis szczególny).
sākt mācīties
Lex specialis.
Jakim prawem.
sākt mācīties
Quo iure.
Domniemanie faktyczne (z wiedzy).
sākt mācīties
Praesumptio facti.
Glosa.
sākt mācīties
Glossa.
Glosa na marginesie.
sākt mācīties
Glossa marginalis.
Glosa między wierszami.
sākt mācīties
Glosa interlinealis.
Prawo książęce.
sākt mācīties
Ius ducale.
Nieznajomość faktu nie szkodzi.
sākt mācīties
Ignoranti facti non nocet.
Przez analogię.
sākt mācīties
Per analogiam.
Formuła procesu.
sākt mācīties
Formula processus.
Miejsce rynku / sądu.
sākt mācīties
Loca forensia.
Prawo względnie obowiazujące.
sākt mācīties
Ius dispositivum.
Wbrew ustawie.
sākt mācīties
Contra legem.
Nikogo nie uwięzimy, o ile prawem go nie pokonamy.
sākt mācīties
Neminem captivabimus nisi iure victum.
Między żyjącymi.
sākt mācīties
Inter vivos.
Sąd (urząd) zna prawo.
sākt mācīties
Iura novit curia.
Nieznajomość prawa nie uwalnia / nie tłumaczy.
sākt mācīties
Ignorantia iuris non exculpat.
Oboje praw (świeckie i kanoniczne).
sākt mācīties
Ultrisque iuris.
Prawo powszechne.
sākt mācīties
Ius universale.
Gdzie ten sam cel, tam także takie samo uregulowanie.
sākt mācīties
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem dispositio.
Kościół żyje prawem rzymskim.
sākt mācīties
Ecclesia vivit lege Romana.
Powód idzie na forum pozwanego.
sākt mācīties
Actor sequitur forum rei.
Glosa zgodna z prawem / Zbiór najważniejszych glos.
sākt mācīties
Glossa ordinaria (Accursiusa).
Sprawy duchowe.
sākt mācīties
Causae spirituales.
Prawo bezwzględnie obowiązujące.
sākt mācīties
Ius cogens.
Agora / Rynek.
sākt mācīties
Forum
Z przeciwieństwa.
sākt mācīties
A contrario.
Prawo partykularne (oddzielne).
sākt mācīties
Ius particulare.
Sąd, który można wybrać.
sākt mācīties
Forum liberum.
Cel ustawy.
sākt mācīties
Ratio legis.
Wnioskowanie z całego systemu prawa.
sākt mācīties
Analogia iuris.
Między stronami.
sākt mācīties
Inter partes.
Sprawiedliwość.
sākt mācīties
Iustitia.
Wódz / książę.
sākt mācīties
Dux
Spółka wszelkiego życia (tj. małżeństwo <3).
sākt mācīties
Consortium omnis vitae.
Nieznajomość prawa szkodzi.
sākt mācīties
Ignorantia iuris nocet.
Rzeczy oznaczone co do gatunku.
sākt mācīties
Genus.
Ustawa ogólna.
sākt mācīties
Lex generalis.
Z mocy prawa.
sākt mācīties
Ipso iure.
W ścisłym znaczeniu.
sākt mācīties
Sensu stricto.
Wnioskowanie z ustawy.
sākt mācīties
Analogia legis.
Przywilej skorzystania ze szczególnego sądu.
sākt mācīties
Privilegium fori.
Z definicji.
sākt mācīties
Ex definitione.
Jasne teksty nie podlegają wykładni.
sākt mācīties
Clara non sunt interpretanda.
Wygaśnięcie ustawy przez nieużywanie (zaprzestanie).
sākt mācīties
Desuetudo.
Pierwszy w czasie, lepszy w prawie.
sākt mācīties
Prior tempore, potior iure.
Zwyczaje miejscowe
sākt mācīties
Consuetudines loci.
Zwyczaje aprobowane.
sākt mācīties
Consuetudines approbatae.
Zwyczaje spisane.
sākt mācīties
Consuetudines in scriptis redactae.
Wykaz sądów / opłata targowa.
sākt mācīties
Cenzus fori.
Zgodnie z ustawą.
sākt mācīties
Iuxta legem.
Ustanawiać ustawę.
sākt mācīties
Legem ferre.
Wynika z kontraktu.
sākt mācīties
Ex contractu.
Źródła prawa.
sākt mācīties
Fontes iuris.
Źródła powstania prawa.
sākt mācīties
Fontes iuris oriundi.
Źródła poznania prawa.
sākt mācīties
Fontes iuris cognoscendi.
Rynek rzymski
sākt mācīties
Forum romanum.
Prawo nie działa wstecz.
sākt mācīties
Lex retro non agit.
Liczy się nie tylko bajceps, ale i...
sākt mācīties
Fryz.
Prawo do dysponowania rzeczą.
sākt mācīties
Ius disponendi.
Porozumienie.
sākt mācīties
Consensus.
Z pomocą samego porozumienia.
sākt mācīties
Solo consensus.
Prawo nieograniczone.
sākt mācīties
Ius infinitum.
W drodze zasiedzenia.
sākt mācīties
In statu usucapiendi.
Prawo do pobierania pożytków z rzeczy.
sākt mācīties
Ius fruendi.
Ustawa nie różnicuje.
sākt mācīties
Lege non distinguente.
Doliczenie czasu, przez który poprzednia osoba posiadała daną rzecz, by można było ją zasiedzieć.
sākt mācīties
Accessio possesionis (accessio temporis).
Nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw, niż sam posiada.
sākt mācīties
Nemu plus iuris ad transferre non potest, quam ipse haberet.
Własność.
sākt mācīties
Dominium.
Własność użytkowa (wasalna).
sākt mācīties
Dominium utile.
Własność zwierzchnia.
sākt mācīties
Dominium directum.
Współwłasność niepodzielna.
sākt mācīties
Condominium pro indiviso
Skarga o naruszenie posiadania.
sākt mācīties
Actio negatoria.
Skarga wydobywcza.
sākt mācīties
Rei vindicatio - cum omni causa.
Pomieszanie ("zlanie").
sākt mācīties
Confusio.
Przekazanie klucza.
sākt mācīties
Traditio clauium.
Czynić dobrze.
sākt mācīties
Beneficium.
Posiadanie nie wadliwe.
sākt mācīties
Possessio non vitiosa.
Posiadanie wadliwe. (Gdy ktoś nabył rzecz siłą, potajemnie lub trzeba na żądnie ją oddać.
sākt mācīties
Possessio vitiosa
Siłą
sākt mācīties
Vi
Potajemnie
sākt mācīties
Clam
Oddać na żądanie
sākt mācīties
Precario.
Nikt nie może sam dla siebie zmienić podstawy posiadania.
sākt mācīties
Nemo sibi ipse causa possesion mutare potest.
Przeniesienie własności bez faktycznego wręczenia rzeczy.
sākt mācīties
Traditio brevi manu.
Oddzielenie majątku własnego od spadkowego.
sākt mācīties
Beneficium separationis.
Dobrodziejstwo podziału (dług podzielony na kilku dłużników).
sākt mācīties
Beneficium divisionis.
Ciało, rzecz, faktyczne władztwo.
sākt mācīties
Corpus.
Zastaw ręczny, powstawał na podstawie kontraktu realnego, posiadanie rzeczy od razu przechodziło na wierzyciela.
sākt mācīties
Pignus.
Sukcesja uniwersalna. Przeniesienie na kogoś wszystkich swoich praw.
sākt mācīties
Successio per universitatem.
Służebność nie polega na działaniu.
sākt mācīties
Servitus in facere consistere nequit.
Przeniesienie własności bez faktycznego wydania rzeczy. Posiadacz zmienia się w detektora.
sākt mācīties
Constitutum possesorium.
Symbol kupna.
sākt mācīties
Symbolica, ficta.
Ojciec panny młodej wydaje ją przed kościołem panu młodemu.
sākt mācīties
Traditio puellae ante ostium ecclesiae.
Wydanie bez podstawy prawnej, bez słusznej przyczyny.
sākt mācīties
Traditio nuda sine causa.
Odpowiedzialność do wysokości majątku spadkowego.
sākt mācīties
Beneficium inventari.
Wola posiadania rzeczy dla kogoś.
sākt mācīties
Animus rem alieni habendi.
Wola posiadania rzeczy dla siebie.
sākt mācīties
Animus rem sibi habendi.
Wydanie dokumentu. Nabycie przez pisemne oświadczenie zbywcy.
sākt mācīties
Traditio instrumenti.
Wola posiadania rzeczy.
sākt mācīties
Animus.
Dziedziczenie z testamentu.
sākt mācīties
Successio ex testamento.
Prawo pobierania pożytków z rzeczy zużywalnej. (obowiązek zwrotu w takiej samej ilości)
sākt mācīties
Quasi usus fructus.
Prawo pobierania pożytków z możliwością pobierania wszystkich pożytków. (bez naruszenia rzeczy).
sākt mācīties
Usus fructus.
Pomieszanie, zlanie. (Np. Ruchomości z nieruchomościami)
sākt mācīties
Confusio.
Nikt, kto wystąpi z powództwem, nie zostanie odesłany.
sākt mācīties
Nemini deneganda.
Fizyczne wręczenie rzeczy.
sākt mācīties
Traditio corporalis.
Wydanie nieoznaczonej osobie.Np. gdy rozrzuca się pieniądze.
sākt mācīties
Traditio ad incertam personam.
Dobrodziejstwo wstrzymania się od przyjęcia spadku.
sākt mācīties
Beneficium abstinendi.
Przyjmuje się, że ktoś jest dojrzały. np przez małżeństwo.
sākt mācīties
Beneficium aetatis.
Środki do życia (pozostawione dłużnikowi w przypadku licytacji jego majątku).
sākt mācīties
Beneficium competentiae.
Dobrodziejstwo posiadania (posiadacz jest zawsze w lepszej sytuacji)
sākt mācīties
Beneficium possessionis.
Ten, który przyjmuje pożyczkę.
sākt mācīties
Mutuo accipiens.
Warunek niezbędny, bez którego coś nie może się odbyć.
sākt mācīties
Condicio sine qua non.
Dziedziczenie z ustawy.
sākt mācīties
Successio ex lege.
Wydanie dziewczyny/ kobiety.
sākt mācīties
Traditio puellae/mulieris.
Przeniesienie własności przez wskazanie bez fizycznego zetknięcia się.
sākt mācīties
Traditio longa manu.
Osoba, która daje coś w prekarium.
sākt mācīties
Precario dans.
Wola posiadania dla drugiego.
sākt mācīties
Animus possidendi pro alieno.
Własność użytkowa (wasala).
sākt mācīties
Dominium utile.
Własność niepodzielna.
sākt mācīties
Condominium pro indiviso.
Skarga wydobywcza, przysługująca właścicielowi, który utracił rzecz.
sākt mācīties
Rei vindicatio cum omni causa.
Prawo pobierania pożytku tylko na własne potrzeby.
sākt mācīties
Usus.
Wydanie przez kartę.
sākt mācīties
Traditio per chartam.
Zastaw antychretyczny. (Pożytki z rzeczy którą właściciel wziął w zastaw idę na spłatę kapitału)
sākt mācīties
Pignus antichreticum.
Obywatelski, staranny.
sākt mācīties
Civiliter.
Ten, który ma sie narodzić jest traktowany jak urodzony, wtedy kiedy chodzi o jego korzyści.
sākt mācīties
Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eins agitur.
Dziedziczenie beztestamentowe, według głów.
sākt mācīties
In capita.
Dziedziczenie beztestamentowe, według szczepów.
sākt mācīties
In stirpes.
Z myślą, że to testament.
sākt mācīties
Cum animo testandi.
W razie wątpliwości rozstrzyga się na korzyść testamentu.
sākt mācīties
Favor testamenti.
W razie wątpliwości małżeństwo uznaje się za ważne.
sākt mācīties
Favor matrimoni.
W razie wątpliwości, uważa się, że ktoś jest wolny.
sākt mācīties
Favor libertatis.
Przebłyski świadomości.
sākt mācīties
Lucidum intervallum.
Zapis w testamencie.
sākt mācīties
Legatum.
Zobowiązanie dziedzica do wydania rzeczy.
sākt mācīties
Legatum per damnationem.
Od razu po śmierci spadkodawcy, osoba wyznaczona staje sie właścicielem danej rzeczy.
sākt mācīties
Legatum per vindicationem.
Podział rzeczy.
sākt mācīties
Legatum per praecetionem.
Nakazywanie dziedzicowi pewnych zachowań.
sākt mācīties
Legatum per sinendi modo.
Zapisywanie wierzytelności. Wierzyciel może domagać się od spadkobiercy spłacenia długu.
sākt mācīties
Legatum per nominis.
Zwolnienie z długu.
sākt mācīties
Legatum per liberationis.
Odpowiedzialność ZA rzeczy do masy spadkowej.
sākt mācīties
Cum viribus hereditatis.
Odpowiedzialność DO wysokości masy spadkowej.
sākt mācīties
Pro viribus heredidatis.
Chcemy coś komuś zapisać i dajemy mu to wcześniej, ale odejmujemy to od wartości jego części. Dostaje to na poczet przyszłego spadku. Spadek wcześniej przyjęty.
sākt mācīties
Seccessio anticipata.
Wystąpienie o wydanie spadku.
sākt mācīties
Hereditatis petitio.
Małżeństwo.
sākt mācīties
Matrimonium (Numptiae)
Majątek należący do ojca rodziny.
sākt mācīties
Patrimonium.
Przeszkoda.
sākt mācīties
Impedimentum.
Przeszkoda zrywająca.
sākt mācīties
Impredimentum Dirimens.
Przymierze małżeństwa.
sākt mācīties
Foedus matrimoniale.
Zgoda małżeńska.
sākt mācīties
Consensus matrimonalis.
Zgoda, która musiała być wyrażona przez cały czas trwania małżeństwa.
sākt mācīties
Affectio maritalis.
Małżeństwa powinny być wolne. Zgoda i rozwiązanie powinny zaistnieć z własnej woli.
sākt mācīties
Matrimonia libera esse debent.
Zaręczyny.
sākt mācīties
Sponsalia.
Przyrzeczenie zawarcia małżeństwa.
sākt mācīties
Matrimonii promisso.
Zwrot co do poniesionych kosztów (w przypadku zerwania zaręczyn)
sākt mācīties
Ad reparationem damnorum.
Nikt, kto powołuje się na własną niegodziwość, nie będzie wysłuchany.
sākt mācīties
Nemo turpitudinem suam allegans audiatur.
Małżeństwo zawarte i dopełnione.
sākt mācīties
Matrimonium ratum et consumatum.
Małżeństwo zawarte i nieskonsumowane.
sākt mācīties
Matrimonium ratum et non consumatum.
Żadna ludzka władza nie może rozwiązać małżeństwa.
sākt mācīties
Nulla humana potestas.
Oddzielenie.
sākt mācīties
Separatio.
Zdanie odrębne sędziego w sądzie kolegialnym.
sākt mācīties
Votum separatum.
Oddzielenie do co łoża i stołu.
sākt mācīties
Separatio quo ad torum et mensam.
Separacja stała.
sākt mācīties
Separatio perpetua.
Separacja czasowa.
sākt mācīties
Separatio temporanea.
Separacja w czasie trwania węzła małżeńskiego.
sākt mācīties
Separatio manente vinculo.
Matka zawsze jest pewna.
sākt mācīties
Mater semper certa est.
Ojcem jest ten, na którego wskazuje małżeństwo.
sākt mācīties
Pater est quem nuptiae demonstrant.
Niezdolność.
sākt mācīties
Impotentia.
Niemożność współżycia.
sākt mācīties
Impotentia coeundi (e- z kropkami nad.)
Bezpłodność.
sākt mācīties
Impotentia generandi.
Dzieci.
sākt mācīties
Liberi.
Dzieci pozamałżeńskie. Z nieprawego łoża.
sākt mācīties
Liberi vulgo concepti= liberi illegitimi.
Dzieci prawego pochodzenia.
sākt mācīties
Filii legitimi.
Przez zawarcie małżeństwa (dzieci stają się prawe)
sākt mācīties
Per subsequens matrimonium.
Zarzut wielu współżyjących. (Żaden z pozwanych nie będzie mógł być uznany za ojca.)
sākt mācīties
Exceptio plurium concubentium.
Małżeństwo mniemane. (wszyscy myślą, że jest ważne ale tak nie jest)
sākt mācīties
Matrimonium putativum.
Przysposobienie.
sākt mācīties
Adoptio.
Przyjęcie kogoś za dziecko z pełnymi skutkami.
sākt mācīties
Adoptio plena.
Niepełna adopcja. Dziecko zostaje pod władzą ojca w dotychczasowej rodzinie ale otrzymuje możliwość dziedziczenia beztestamentowego.
sākt mācīties
Adoptio minus plena.
Najpełniejsza adopcja ze wszystkimi skutkami. Dziecko uznane jako członek rodziny.
sākt mācīties
Adoptio plenissima.
Adopcja powinna odtwarzać naturę.
sākt mācīties
Adoptio naturam imitatur.
Zapłodnienie naturalne.
sākt mācīties
In vivo.
Zapłodnienie sztuczne.
sākt mācīties
In vitro.
W prawie podoba się bardziej prostota niż zawiłość. Ustawa powinna być pisana językiem prostym.
sākt mācīties
In legibus magis simplicitas quam difficultas placet
Tam gdzie taki sam powód ustawy tam takie samo rozstrzygnięcie.
sākt mācīties
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio.
Zwyczaj jest najlepszym interpretatorem ustaw (najlepszą wykładnią prawa).
sākt mācīties
Optima est legum interpres consuetudo.
Ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich.
sākt mācīties
Leges ab omnibus intellegi debent.
Dobre ustawy rodzą się ze złych obyczajów.
sākt mācīties
Leges bonae ex malis moribus procreantur.
Dobre prawo od złego możemy odróżnić miarą prawa natury.
sākt mācīties
Legem bonam a mala nulla a lia nisi naturae norma dividere possumus.
Znać ustawy (prawa) to nie znaczy trzymać się słów ustawy, ale jej treści i mocy działania.
sākt mācīties
Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem.
Nie należy dawać posłuchu czczym głosom tłumu - sędzia nie powinien ulegać naciskom.
sākt mācīties
Vanae voces populi non sunt audiendae.
Nie wszystko, co dozwolone, jest godziwe.
sākt mācīties
Non omne quod licet honestum est.
Wyrok tworzy prawo między stronami.
sākt mācīties
Sententia facit ius inter partes.
Wolność (/godność) jest rzeczą bezcenną.
sākt mācīties
Libertas (/dignitas) inaestimabilis res est.
Siłę wolno odeprzeć siłą.
sākt mācīties
Vim vi repellere licet.
Nie powinniśmy źle korzystać z przysługującego nam prawa.
sākt mācīties
Male nostro iure uti non debemus.
Nikt nie może być wiarygodnym świadkiem we własnej sprawie.
sākt mācīties
Nullus idoneus testis in re sua intellegitur.
Chcącemu i wiedzącemu nie dzieje się krzywda.
sākt mācīties
Volenti et scienti non fit iniuria.
Nieznajomość prawa nikogo nie uwalnia od skutków prawnych.
sākt mācīties
Ignorantia legis neminem excusat.
Co prawa bez obyczaju niewiele znaczą - Horacy. Cóż warte są prawa bez prawnych obyczajów.
sākt mācīties
Quid leges sine moribus, vanae proficiunt.
Najbardziej skorumpowana rzeczpospolita wieloma ustawami. Najwięcej praw w skorumpowanym państwie.
sākt mācīties
Corruptissima re publica plurimae leges.
Węzeł prawa.
sākt mācīties
Vinculum iuris.
Wierzyciel.
sākt mācīties
Creditor.
Dłużnik.
sākt mācīties
Debitor.
Zobowiązywać.
sākt mācīties
Obligare.
Zobowiązanie.
sākt mācīties
Obligatio.
Świadczenie w naturze.
sākt mācīties
In natura.
Zobowiązanie, które może byc dochodzone w drodze sądowej.
sākt mācīties
Obligatio civilis.
Zobowiązanie, które istnieje ale nie rodzi powództwa.
sākt mācīties
Obligatio naturalis.
Przeniesienie prawa własności
sākt mācīties
dare.
Uczynić.
sākt mācīties
Facere.
Zaniechać.
sākt mācīties
Non facere.
Znosić.
sākt mācīties
Pati.
Być zobowiazanym do...
sākt mācīties
Praestare.
Świadczenie jest niemożliwe do wykonania. (wtedy nie powstaje zobowiązanie.)
sākt mācīties
Impossibilium nulla obligatio est.
Możliwość wybory świadczeń spośród różnych.
sākt mācīties
Ius variandi.
Upoważnienie przemienne.
sākt mācīties
Fatultas alternativa.
Zobowiązanie przemienne.
sākt mācīties
Obligatio alternativa.
Żąda się za dużo.
sākt mācīties
Plus patitio.
Rzecz oznaczona indywidualnie ginie temu, komu powinna być świadczona.
sākt mācīties
Species perit ei cui debetur.
Szkoda poniesiona, wyrządzona.
sākt mācīties
Damnorum emergens.
Nieuzyskane korzyści. osoba osiągnęła by je gdyby ktoś wykonał zobowiązanie.
sākt mācīties
Lucrum cessans.
cena
sākt mācīties
PRETIUM
cena rynkowa
sākt mācīties
pretium commune
cena jednostkowa
sākt mācīties
pretium singulare
cena związana z przywiązaniem do rzeczy (np. pamiątka rodzinna)
sākt mācīties
pretium affectionis
prawo miarkowania
sākt mācīties
ius moderandi
kompensacja zysku i szkody (obliczanie różnicy między stratą a zyskiem)
sākt mācīties
compensatio lucri cum damno
prawo zatrzymania rzeczy
sākt mācīties
ius retentionis
nakłady zbytkowe, mogły być zabrane przez pozwanego, jeśli to było możliwe bez uszkodzenia rzeczy (np. zabranie drogich szat niewolnika)
sākt mācīties
ius tollendi
spełnienie świadczenia w celu uwolnienia się od zobowiązania
sākt mācīties
datio in solutum
drogą faktów dokonanych
sākt mācīties
via facti
umowa na korzyść osoby trzeciej
sākt mācīties
pactum in favorem tertii
czynność prawna pomieszana z zamiarem darowizny; czynność zawiązania pomieszanej z nieformalną umową darowizny
sākt mācīties
negotium mix tum cum donatione
klauzula przepadku (gdy dajemy coś w zastaw i nie wykupimy tego w odpowiednim terminie, rzecz ta staje się własnością wierzyciela)
sākt mācīties
lex commissoria
kontrakt nienazwany (do ut des- zamiana)
sākt mācīties
contractus innominatus
umowa o zawarcie zobowiązania (umowa przedwstępna)
sākt mācīties
pactum de contrahendo
umów należy dochowywać
sākt mācīties
pacta sunt servanda
, w jakich umowa została zawarta (jeżeli zawiera się umowę musimy uwzględnić okoliczności, jakie mają miejsce; umowa obowiązuje, jeśli okoliczności się nie zmienią)
sākt mācīties
rebus sic stantibus
zarzut niewykonania umowy
sākt mācīties
exceptio non adimpleti contractus
umyślna, podstęp
sākt mācīties
dolus
wina nieumyślna (lata- zbliżona do umyślnej, levis, levissima)
sākt mācīties
culpa
wina w wyborze
sākt mācīties
culpa in eligendo
wina strzeżenia
sākt mācīties
culpa custodiendo
siła wyższa
sākt mācīties
vis maior
ludzka słabość nie może się oprzeć
sākt mācīties
cui humana infirmitas resistere
odnowienie
sākt mācīties
novatio
przekazanie dóbr
sākt mācīties
cessio
umowa o nieodstępowanie/ niealienowanie rzeczy
sākt mācīties
pactum de non cedendo vel non aliendo
odstąpienie upoważnienia
sākt mācīties
cessio legis
Nikt nie jest sędzią we własnej sprawie.
sākt mācīties
Nemo iudex in sua causa.
Świadek ze słyszenia.
sākt mācīties
Testis ex auditu.
Słowa ulatują pisma zostają.
sākt mācīties
Verba volant, scripta menent.
Czego nie ma w aktach to nie istnieje na świecie.
sākt mācīties
Quod non est in actis, non est in mundo.
Pozwany podnosząc zarzut, występuje w charakterze powoda.
sākt mācīties
Reus in exceptione actor est.
Przestępstwa rodziców niech dzieciom nie szkodzą.
sākt mācīties
Delicta parentum, liberis non nocent.
Złego zamiaru się nie domniemuje.
sākt mācīties
Dolus non praesumitur.
W razie wątpliwości rozstrzygamy na korzyść oskarżonego.
sākt mācīties
in dubio pro reo.
Nikt, nie karze za t żę popełniono przestępstwo, ale dlatego aby nie popełniano przestępstw.
sākt mācīties
Nemo prudens punit, quia peccatum est, sed ne peccetur.
Przestępstwo mniemane, którego nie było.
sākt mācīties
Delictum putativum.
Ścieżka przestępstwa...
sākt mācīties
Inter delicti.
Zły zamiar niezamierzony. ktoś chce napaść na bank i zabija przy tym kasjerkę.
sākt mācīties
Dolus eventualis.
pRZESTĘPSTWO PRAWA publicznego.
sākt mācīties
Crimen
przestępstwo prawa prywatnego.
sākt mācīties
delict.
Przestępstwo, także grzech.
sākt mācīties
peccatum.
przestępstwo, bezprawie.
sākt mācīties
Iniuria.
Przestępstwa prawa narodów. Zbrodnie przeciwko ludzkości.
sākt mācīties
Delicta iuris gentium.
Ofiara.
sākt mācīties
Victima.
Nie ma przestępstwa bez ustawy (wcześniej uchwalonej)
sākt mācīties
Nullum crimen sine lege.
Nie ma kary bez ustawy (ustawa powinna przewidywać sankcję)
sākt mācīties
Nulla poena sine lege.
Nie ma kary bez ustawy pewnej.
sākt mācīties
Nulla poena sine lege certa.
Nie ma kary bez pisemnej ustawy.
sākt mācīties
Nulla poena sine lege scripta.
Nie ma kary bez ustawy wcześniej ogłoszonej.
sākt mācīties
Nulla poena sine lege praevia.
Sprawa osądzona.
sākt mācīties
Res iudicate.
Siła, której nie można się oprzeć.
sākt mācīties
Vis absoluta.
Siła nagła.
sākt mācīties
Vis compulsiva.
Zły zamiar bezpośredni.
sākt mācīties
Dolus directus.
Zły zamiar bezpośredni nagły.
sākt mācīties
Dolus directus repentimus.
Zły zamiar bezpośredni przemyślany.
sākt mācīties
Dolus directus praemeditatus.
Obyczaje międzynarodowe.
sākt mācīties
Comitas gentium.
Prawo powrotu z niewoli u wrogów. Odzyskanie wcześniej posiadanych praw z wyjątkiem małżeństwa i posiadania.
sākt mācīties
Lex postliminii.
Rzecz osądzona wiążąca.
sākt mācīties
Res iudicata inter partes.
Rzecz, która miała miejsce między innymi osobami. Wyrok ma skutki dla osób trzecich.
sākt mācīties
Res inter alios gesta.
Przedłużenie jurysdykcji.
sākt mācīties
Prorogatio iuridictionis.
Przedłużenie kompetencji sądu.
sākt mācīties
Prorogatio fori.
Zarzuty.
sākt mācīties
Exceptiones.
Zarzut peremptoryjny. Miał na celu zniweczenie roszczeń powoda. np przedawnienie.
sākt mācīties
Exceptiones peremptioriae.
Zarzut dylatowyjny, który powodował chwilowe odroczenie sprawy. Np zwłoka.
sākt mācīties
Exceptiones dilatoriae.
Zarzut deklinatoryjny, który zwalniał od wdania się w spór. zawarcie ugody.
sākt mācīties
Exceptiones declinatoriae.
Odpowiedź.
sākt mācīties
Replicatio.
Odpowiedź na odpowiedź. Kolejna odp.
sākt mācīties
Duplicatio. Triplicatio.
Obowiązek przedstawienia środków dowodowych. np gdy ktos przechowuje testment.
sākt mācīties
Onus proferendi.
Obowiązek udowodnienai winy, ciążcy na oskarżycielu. Udowodnienie tezy.
sākt mācīties
Onus probandi.
ciężar dowodowy (onus probandi) spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym kto zaprzecza
sākt mācīties
Ei incumbit probatio qui dicit, non qui negat
Nie wchodzi się dwa razy do tej samej rzeki.
sākt mācīties
ne biss in idem.
Wyrok tworzy prawo miedzy stronami. `
sākt mācīties
Sententia facit ius inter partes.
Zakaz zmiany wyroku na gorszy przy apelacji.
sākt mācīties
Reformatio in peius.
Rzeczami drobnymi nie zajmuje się pretor czyli urząd czy sąd.
sākt mācīties
De minimis non curat praetor.
Błąd w podstawie prawnej wydania wyroku. w prawie materialnym. Naruszenie przepisów dot orzekania. między treścią a uzasadnieniem.
sākt mācīties
Error in iudicando.
Naruszenie prawa formalnego, niezachowanie odpowiedniej procedury.
sākt mācīties
Error in procedendo.
Sędzia wyłączony ze sprawy z mocą ustawy. (np. ze względu na więzy krwi)!!!
sākt mācīties
Iudex inhabilis!!!
Sędzia wyłączony ze sprawy na wniosek stron. może byc podejrzany.!!!
sākt mācīties
Iudex suspectus.!!!
Wyzbanie prawa. stwierdzenia wg jakiego prawa sie żyje.
sākt mācīties
professio iuris.
To co konieczne do przeprowadzenia procesu.
sākt mācīties
Ad litis ordinationem.
To co konieczne do rozstrzygnięcia sporu, procesu.
sākt mācīties
Ad litis decidendam.
działanie dłużnika na szkodę wierzyciela przez darowanie długu osobom trzecim. powództwo
sākt mācīties
actio Pauliana
kupno różnych rzeczy
sākt mācīties
emptio rei
kupno na pniu (rzeczy przyszłej)
sākt mācīties
emptio speratae
kupić szansę (np. los na loterii)
sākt mācīties
emptio spei
rzeczy będące w obrocie
sākt mācīties
res in commercio
wyjęte z obrotu (poświęcone bóstwom, kultom)
sākt mācīties
res extra commercium
korzyści, jakie rzecz przynosi należą do kupującego
sākt mācīties
cuius commodum eius periculum
rzeczy przyrzeczone
sākt mācīties
dicta et promissa
umowa zatrzymania własności (ten, kto sprzedaje zachowuje dla siebie własność)
sākt mācīties
pactum reservati dominii
sprzedawca daje możliwość zwrotu rzeczy
sākt mācīties
pactum displicentiae
będzie ważna, kiedy się rzecz spodoba się nabywcy (prawo zwrotu towaru w określonym czasie)
sākt mācīties
emptio ad gustum
umowa o odkupienie rzeczy
sākt mācīties
pactum de retroemendo
kontrakt najmu
sākt mācīties
LOCATIO CONDUCTIO
najem rzeczy
sākt mācīties
rei
dzieła (płaci się za efekty)
sākt mācīties
operis
pracy (liczy się gotowość do pracy)
sākt mācīties
operarum
daje rzeczy w najem
sākt mācīties
locator
bierze w posiadanie
sākt mācīties
conductor
czynsz
sākt mācīties
merx
kontrakt przechowania
sākt mācīties
depositum
depozyt nieprawidłowy, przy przechowywaniu rzeczy oznaczonych co do gatunku
sākt mācīties
depositum irregulare
przedmiotem pożyczki są rzeczy oznaczone indywidualnie
sākt mācīties
contractus mohatre
prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia
sākt mācīties
negotiorum gestio
kontrakt zlecenia
sākt mācīties
mandatum
powództwo z tytułu dochodzenia należności
sākt mācīties
conditionum
wola pozostawania w spółce
sākt mācīties
affectio societatis
do zastanowienia się, podjęcia decyzji
sākt mācīties
tempus deliberali
odpowiedzialność do wysokości majątku rodziny
sākt mācīties
pro viribus patrimonii
strony oddają sprawę do rozstrzygnięcia wybranemu sądowi
sākt mācīties
iurisdictio voluntaria
obowiązujące prawo zależy od tego, na jakim terenie leży sąd
sākt mācīties
lex fori processualis
sąd- działanie trzech osób
sākt mācīties
iudicium- actus trium personarum
powód (osoba)
sākt mācīties
actor
sędzia
sākt mācīties
iudex
pozwany
sākt mācīties
reus
Niech będzie wysłuchana i druga strona
sākt mācīties
Audiatur et altera pars
panowie sporu, strony procesu, powód i pozwany
sākt mācīties
domini litis
żaden sędzia bez powoda, nie ma sędziego bez powoda
sākt mācīties
nemo iudex sine actore
prawa spisane są dla osób czuwających
sākt mācīties
vigilantibus iura sunt scripta
sędzia jest zobowiązany z jednej strony powództwem a z drugiej żądaniami stron/ sędziemu nie wolna wyjść poza żądania stron
sākt mācīties
ne eat iudex ultra petita partium
zanim zrodził się spór/ przed wszczęciem procesu
sākt mācīties
ante litem natam!!!
po zrodzeniu się sporu/ po wszczęciu procesu
sākt mācīties
post litem natam!!!
uwiecznienie sądu
sākt mācīties
perpetuatio fori
uprawnienia do przeprowadzenia jakiejś sprawy
sākt mācīties
legitimatio ad causam
uprawnienia do przeprowadzenia całego procesu
sākt mācīties
legitimatio ad processum

Lai ievietotu komentāru, jums jāpiesakās.