jautājums |
atbilde |
sākt mācīties
|
|
dział mikrobiologii zajmujący się budową, sposobem życia i znaczeniem bakterii
|
|
|
sākt mācīties
|
|
1. mikroorganizm musi być obecny u wszystkich chorych na dana chorobę 2. mikroorganizm musi zostać wyizolowany w czystej kolonii od chorego 3. mikroorganizm wyodrębniony od chorego po wprowadzeniu do zdrowego musi wywołać tą samą chorobę 4. trzeba powtórzyć drugi punkt po zakażeniu następnej osoby w celu sprawdzenia 3 postulatu
|
|
|
sākt mācīties
|
|
dziedzina nauki zajmująca się problematyką chorób o charakterze zakaźnym oraz relacjami między drobnoustrojem i gospodarzem w rozwoju i przebiegu zakażeń
|
|
|
sākt mācīties
|
|
broń masowego rażenia, w której dochodzi do celowego użycia żywych organizmów (zwłaszcza chorobotwórczych) lub toksyn przez nie wytwarzanych, powodujących schorzenia u ludzi, zwierząt i roślin
|
|
|
Klasyfikacja broni biologicznej sākt mācīties
|
|
A - najgroźniejsze czynniki z wysoką wirulencją (wąglik, dżuma, tularemia, ospa prawdziwa, wirus Ebola, gorączka Lassa, jad kiełbasiany) B - mniejsza chorobotwórczość i śmiertelność (bruceloza, nosacizna, ornitoza, dur, salmonella, czerwonka, cholera) C - czynniki, które mogą być wykorzystane w przyszłości (hantavirusy, żółtej febry, kleszczowego zapalenia mózgu, prątki gruźlicy)
|
|
|
sākt mācīties
|
|
-postać skórna, płucna i trzewna -przetrwalniki są fagocytowane przez makrofagi i przekształcają się w formy wegetatywne -uwolnione bakterie wytwarzają toksynę obrzękową (hamuje cyklazę adenylanową) toksynę martwiczą (liza makrofagów)
|
|
|
Wirusy gorączek krwotocznych sākt mācīties
|
|
-wirus Filoviridae, wirus Ebola -grupa chorób zakaźnych o ciężkim przebiegu, z zaburzeniami pracy nerek, wątroby, krwotokami, obrzękami i podbiegnięciami krwawymi
|
|
|
Flora fizjologiczna człowieka sākt mācīties
|
|
-99% stanowią beztlenowce, z przewagą bakterii Gram-
|
|
|
sākt mācīties
|
|
-polega na traktowaniu utrwalonych nad palnikiem bakterii fioletem krystalicznym -> barwią się na fioletowo -następnie traktuje się je płynem Lugola (jod tworzy z fioletem kompleks), a później alkoholem -grube ściany Gram+ pozostają zabarwione, natomiast Gram- ulegają odbarwieniu -dodatkowy barwnik (fuksyna) zabarwia Gram- bez barwienia Gram+
|
|
|
sākt mācīties
|
|
-dwie warstwy: cienka ściana peptydoglikanu oraz gruba zewnętrzna błona lipoproteinowa z LPS
|
|
|
mechanizm działania penicyliny sākt mācīties
|
|
-zakłóca syntezę proteoglikanu prowadząc do powstania osłabionej ściany -najskuteczniej działa na Gram+
|
|
|
sākt mācīties
|
|
-czerń Sudanowa - wewnątrzkomórkowe lipidy -zieleń malachitowa - endospory -Alberta-Leybourne'a - ziarnistości metachromatyczne -Ziehl-Neelsena - bakterie kwasooporne
|
|
|
materiał genetyczny bakterii sākt mācīties
|
|
-genofor=nukleoid -plazmidy - niewielkie kuliste cząsteczki DNA poza genoforem kodujące cechy dodatkowe np. oporność na antybiotyki, zdolność syntezy enzymów itp.
|
|
|
sākt mācīties
|
|
-uwypuklenia błony cytoplazmatycznej u procariotów -odpowiedniki mitochondriów, miejsca zakotwiczenia nukleoidu
|
|
|
sākt mācīties
|
|
=wtręty substancji zapasowych -u bakterii glikogen
|
|
|
sākt mācīties
|
|
-wzrost wykładniczy -faza C - replikacja chromosomu -faza G - zmienna -faza D - podział
|
|
|
sākt mācīties
|
|
-oporny na większość środków antyseptycznych i na mechanizmy odpornościowe organizmu
|
|
|
Najczęstsze zakażenia odcewnikowe sākt mācīties
|
|
-S. aureus, Enterococcus spp. Streptococcus spp.
|
|
|
sākt mācīties
|
|
-toksyczność (zdolnośc do niszczenia komórek gospodarza) -agresywność=inwazyjnośc (zdolność do przeżycia i namnażania się) -zakaźność=infekcyjność -adherencja -zróżnicowanie antygenowe
|
|
|
sākt mācīties
|
|
-termin określający migrację bakterii stanowiących florę fizjologiczną przez ścianę przewodu pokarmowego, czego następstwem są zakażenia narządowe/posocznica
|
|
|
sākt mācīties
|
|
-Gram- związany jest z laktonem N-acylo-L-homoseryny -Gram+ - porozumiewają się za pomocą oligopeptydów -skoordynowana reakcja mikroorganizmów na osiągnięcie określonego stężenia autoinduktorów polegająca na aktywacji/represji ekspresji genów
|
|
|
przyczyny mutacji u bakterii sākt mācīties
|
|
-mutageneza chemiczna -mutacje spontaniczne -mutageneza radiacyjna (promieniowanie UV - mutacje naprawiane przez fotoliazę)
|
|
|
Przekazywanie materiału genetycznego między komórkami sākt mācīties
|
|
-koniugacja - między komórką posiadającą czynnik płciowy F (koliste DNA kodujące niezbędne do koniugacji informacje np. fimbrię płciową) i nieposiadającą (przechodzi sąsiadujące z F DNA, ew. sam czynnik na końcu) -transformacja - wnikania DNA np. z nieżywych osobników -transdukcja - przeniesienie materiału między komórkami za pomocą faga
|
|
|
metody genotypowe w badaniach epidemiologicznych sākt mācīties
|
|
-rybotypowanie (analiza genów kodujących rybosomalne RNA) -elektroforeza pulsacyjna genomu ciętego enzymami restrykcyjnymi -PCR fingerprinting
|
|
|
Etapy zasiedlania organizmu drobnoustrojami sākt mācīties
|
|
-pierwsza zasiedlana jest skóra noworodka, następnie przednia część gardła, dalej przewód pokarmowy i pozostałe śluzówki
|
|
|
sākt mācīties
|
|
kolonizacja nie prowadzi do zaburzeń funkcji życiowych gospodarza
|
|
|
Drobnoustroje kolonizujące ciało człowieka - skóra sākt mācīties
|
|
-Acinetobacter -Aerococcus -Bacillus -Clostridium -Corynebacterium -Micrococcus -Peptostreptococcus -Propionibacterium -Staphylococcus -Streptococcus
|
|
|
Drobnoustroje kolonizujące ciało człowieka - jama ustna, przednia część gardła, nosogardziel sākt mācīties
|
|
-beztlenowe: Peptostreptococcus, Veilonella, Actinomyces, Fusobacterium -tlenowe: Streptococcus, Haemophilus, Niesseria
|
|
|
Drobnoustroje kolonizujące ciało człowieka - górne drogi oddechowe sākt mācīties
|
|
-Acinetobacter -Actinobacillus -Actinomyces -Cardiobacterium -Corynebacterium -Kingella -Haemophilus -Moraxella -Mycoplasma -Neisseria -Prevotella -Veillonella -itd.
|
|
|
Drobnoustroje kolonizujące ciało człowieka - żołądek + jelita sākt mācīties
|
|
-Lactobacillus -Enterococcus -Staphylococcus -Enterobacteriaceae -drożdże -Bifidobacterium
|
|
|
Drobnoustroje kolonizujące ciało człowieka - układ moczowo-płciowy sākt mācīties
|
|
-Actinomyces -Bacteroides -Clostridium -Enterococcus -Enterobacteriaceae -Gardnerella -Haemophilus -Lactobacillus -Mycoplasma -Prevotella -Staphylococcus -Streptococcus -Treponema -Ureaplasma
|
|
|
sākt mācīties
|
|
czynniki mogące w niektórych przypadkach hamować odpowiedź immunologiczną
|
|
|
sākt mācīties
|
|
czynniki indukujące wytwarzanie cytokin (LPS, superantygeny itp.)
|
|
|
sākt mācīties
|
|
zgrupowania genów kodujących czynniki zjadliwości w chromosomie
|
|
|
sākt mācīties
|
|
zamienia fibrynogen w fibrynę
|
|
|
Staphylococcus epidermidis sākt mācīties
|
|
-koagulazoujemny -powoduje większość zakażeń związanych z obecnością ciała obcego (cewnika, endoprotezy itp.)
|
|
|
Staphylococcus saprophyticus sākt mācīties
|
|
-koagulazoujemny -zakażenia dróg moczowych u kobiet
|
|
|
sākt mācīties
|
|
-katalazoujemne -oportunistyczne -najpoważniejszym zakażeniem zapalenie wsierdzia
|
|
|
Peptococcus i Peptostreptococcus sākt mācīties
|
|
-Gram+ beztlenowce -przyczyna podostrych zakażeń ropnych i zakażeń wewnątrzbrzusznych
|
|
|
sākt mācīties
|
|
-listerioza pod postacią sepsy lub ZOMR -dotyczy alkoholików, wyniszczonych nowotworem, w immunosupresji -listeriolizyna - powoduje powstawanie porów w endosomach
|
|
|
sākt mācīties
|
|
-dwa gatunki: enterica i bongori -liczne typy serologiczne i grupy
|
|
|
atypowe formy krętka Borrelia burgdorferi sākt mācīties
|
|
-formy sferoplastyczne L - pozbawione ściany komórkowej -pęcherzyki pozakomórkowe blebs - nieaktywne metabolicznie, zawierające lipopeptydy stanowiące źródło stymulacji antygenowej -cysty
|
|
|
sākt mācīties
|
|
-pojawia się nie wcześniej niż 3 dni po ukąszeniu, zazwyczaj po 1-3 tygodniach, znika po ok. miesiącu
|
|
|
chłoniak limfocytowy skóry sākt mācīties
|
|
-niebolesny czerwono-niebieskawy guzek najczęściej na płatku ucha, brodawce sutkowej lub mosznie -w przebiegu boreliozy częściej u dzieci
|
|
|
przewlekłe zanikowe zapalenie skóry kończyn sākt mācīties
|
|
-czerwonosine, niesymetryczne zmiany skórne -początkowo obrzęk, później dominują cechy zaniku -objaw 3 stadium boreliozy
|
|
|
sākt mācīties
|
|
-zmiany w OUN pod postacią ZOMR niekiedy z porażeniem nerwów czaszkowych -zwykle w pierwszych miesiącach po zakażeniu -3 stadia: i - fibromialgia, bolesność mięśni II - limfocytarne ZOMR, zapalenie wielonerwowe III - stadium przewlekłe, zapalenie mózgu i rdzenia, otępienie, psychozy
|
|
|
sākt mācīties
|
|
-badania serologiczne ELISA, Western blot -genetyczne: real-time PCR -badanie pmr -badanie płynu stawowego -badanie histologiczne -badania obrazowe
|
|
|
AMP - peptydy przeciwdrobnoustrojowe sākt mācīties
|
|
-aktywnośc przeciwwirusowa, przeciwbakteryjna, przeciwgrzybicza i przeciwpasożytnicza -neutralizacja toksyn, aktywność chemotaktyczna, modulacja procesów odpornościowych -5 klas: 1. peptydy anionowe np. dermicydyna 2. kationowe peptydy np. cekropiny, magainina, andropina, katelicydyna
|
|
|
drobnoustroje wytwarzające antybiotyki sākt mācīties
|
|
-promieniowce -streptomyces -micromonospora -nocardia -bacillus -pseudomonas -penicillium -aspergillus
|
|
|
antybiotyki przeciwbakteryjne sākt mācīties
|
|
-o szerokim spektrum: cefalosporyny, tetracykliny, streptomycyna itp. -działające a Gram+: penicyliny, cykloseryna, bacytracyna, wankomycyna -działające na Gram-: kolistyna, polimykysna B
|
|
|
antybiotyki przeciwgrzybicze sākt mācīties
|
|
nystatyna, gryzeofulwina, fumigalina
|
|
|
antybiotyki przeciwnowotworowe sākt mācīties
|
|
aktynomycyna, bleomycyna, mitomycyna
|
|
|
struktura cząsteczki wirusa sākt mācīties
|
|
-kapsyd - płaszcz białkowy otaczający materiał genetyczny wirusa -glikoprotroteiny - adsorpcja do kom. gospodarza, transport materiału do kom. gospodarza -kwas nukleinowy
|
|
|
klasyfikacja wirusów Baltimore sākt mācīties
|
|
Grupa I: dsDNA virusy Grupa II: ssDNA virusy Grupa III: ds RNA virusy Grupa IV: ssRNA”+” virusy Grupa V: ssRNA”-”virusy Grupa VI: RT-RNA virusy Grupa VII: RT-DNA virusy
|
|
|
sākt mācīties
|
|
1. adhezja do komórek gospodarza 2. penetracja na drodze fuzji, wiropeksji (wykorzystanie naturalnych mechanizmów transportowych komórki) lub endocytozy 3. odpłaszczenie 4. produkcja białek wczesnych niezbędnych do replikacji 5. replikacja genomu 6. produkcja białek późnych (strukturalnych i umożliwiających złożenie kapsydu) 7. składanie wirionów 8. uwolnienie wirionów z komórki
|
|
|
sākt mācīties
|
|
-nie kończy się śmiercią komórki gospodarza -wirus przyłącza swój DNA do materiału gospodarza i jest powielany w czasie podziałów -prowirus nie wywołuje objawów
|
|
|
grupy ryzyka narażenia na wirus H5N1 sākt mācīties
|
|
1. niskie, ale rzeczywiste ryzyko - ludzie mający bliski kontakt z drobiem 2. bardzo niskie ryzyko 3. ryzyko hipotetyczne
|
|
|
sākt mācīties
|
|
białkopodobne cząsteczki zakaźne, występujące powszechnie w każdym organizmie i całkowicie niegroźne. Dopiero w sytuacji, gdy zmieniają one swoją naturalną konformację, stają się białkiem prionowym infekcyjnym -mogą samopowielać się w organizmie -mogą wywoływać zwyrodnienia mózgu tzw. encefalopatie gąbczaste -choroby prionowe związane są z odkładaniem się włókien amyloidowych
|
|
|
sākt mācīties
|
|
-bezkomórkowe czynniki zakaźne, zbudowane wyłącznie z materiału genetycznego (pojedyncze, koliste RNA) -dwie rodziny: Pospiviroidae i Avsunviroidae -powodują choroby roślin wyższych
|
|
|
sākt mācīties
|
|
-zmiany mikrotorbielkowate lub zlewające się wakuole w neuropilu -głównie w strukturach korowych i podkorowych -w móżdżku utrata neuronów
|
|
|
sākt mācīties
|
|
-choroba neurodegeneracyjna -dotyczyła członków jednego plemienia z Papua Nowej Gwinei, głównie kobiet i dzieci -szerzyła się poprzez obrzędy endokabalistyczne -śmiertelna ataksja móżdżkowa z drżeniem, ruchami mimowolnymi oraz nietrzymaniem moczu i kału -3 fazy: 1. chory jeszcze chodzi, ale niepewnie, delikatne drżenie tułowia, może pojawić się poziomy oczopląs, klonus rzepki 2. chory może siedzieć 3. terminalna - pacjent całkowicie unieruchomiony, nie trzyma moczu i kału, brak otępienia!
|
|
|
Choroba Creutfelda-Jakoba sākt mācīties
|
|
-sporadyczna sCJD -przepasażowana jCJD -rodzinna fCJD -wariant CJd vCJD (przepasażowanie encefalopatii gąbczastej bydła na człowieka) -zmiany gąbczaste w głębokich warstwach kory, zanik neuronów -otępienie, mioklonie, zmieniony zapis EEG -postępujący deficyt neurologiczny
|
|
|
sākt mācīties
|
|
1. ostra choroba retrowirusowa 2. okres zakażenia bezobjawowego 3. zespół limfadenopatyczny 4. AIDS
|
|
|
sākt mācīties
|
|
-pierwotniakowe: toksoplazmoza mózgu, kryptosporidioza -grzybicze: kandidioza, kryptokokoza, histoplazmoza -wirusowe: cytomegalia, opryszczka -bakteryjne: gruźlica, zakażenia ropne -nowotworowe: mięsak Kaposiego, chłoniaki
|
|
|
sākt mācīties
|
|
zakażenie, które wystąpiło w związku z udzieleniem świadczeń zdrowotnych, w przypadku gdy choroba: nie pozostawała w momencie udzielania świadczeń zdrowotnych w okresie wylęgania albo wystąpiła po udzieleniu świadczeń zdrowotnych, w okresie nie dłuższym niż najdłuższy okres jej wylęgania
|
|
|
podział zakażeń szpitalnych sākt mācīties
|
|
-endogenne - spowodowane flora własną pacjenta -egzogenne - przez drobnoustroje ze środowiska szpitalnego -nieklasyfikowane
|
|
|
czas wystąpienia zakażenia szpitalnego sākt mācīties
|
|
-wczesne - do 5-7 doby pobytu w szpitalu -późne - po 7 dobie
|
|
|
postacie zakażeń szpitalnych sākt mācīties
|
|
-miejscowe -układowe -uogólnione
|
|
|
postacie zakażeń szpitalnych sākt mācīties
|
|
-zakażenia ukł. moczowego -zakażenia ukł. oddechowego -zakażenia ukł. przewodu pokarmowego -posocznica -zakażenia związane z wenflonami, przetoczeniem krwi -zakażenia związane z implantacją itd.
|
|
|
czynniki ryzyka zakażeń szpitalnych sākt mācīties
|
|
-jatrogenne - procedury inwazyjne, leczenie immunosupresyjne, łamanie zasad higieny -organizacyjne - przeludnione sale, niedostatek personelu -zależne od pacjenta - choroba podstawowa, skrajne grupy wiekowe (zwiększone ryzyko u pacjentów powyżej 60 roku życia)
|
|
|
drogi przenoszenia zakażeń szpitalnych sākt mācīties
|
|
-bezpośredni kontakt personelu z chorymi -kontakt chory-chory -systemy wentylacyjne -wyposażenie pomieszczeń -sprzęt medyczny
|
|
|
infekcyjne zapalenie wsierdzia sākt mācīties
|
|
-bakteryjne: S. aureus, S. epidermidis, paciorkowce, enterokoki, pneumokoki, gonokoki -grzybicze: Candida albicans, Aspergillus, Histoplasma -inne: chlamydie, riketsje, mykoplazmy
|
|
|
formy kliniczne zakażeń szpitalnych sākt mācīties
|
|
-ZMO - zakażenia miejsca operowanego -ZUM -zakażenia układu moczowego -ZUN - zakażenia krwi -PNEU - szpitalne zapalenie płuc -inne
|
|
|