|
jautājums |
atbilde |
|
sākt mācīties
|
|
ius
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
fas
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
lex
|
|
|
z mocy samego prawa (jeśli prawo nie wymagało oświadczenia stron zainteresowanych) sākt mācīties
|
|
ipso iure
|
|
|
tam gdzie społeczeństwo, tam prawo (żadna wspólnota nie może egzystować bez praw) sākt mācīties
|
|
ubi societas, ibi ius
|
|
|
źródła powstania prawa (w znaczeniu materialnym) sākt mācīties
|
|
fontes iuris oriundi
|
|
|
źródła poznania prawa (w znaczeniu poznawczym) sākt mācīties
|
|
fontes iuris cognoscendi
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
ex nihilo
|
|
|
zwyczaj odziedziczony po przodkach sākt mācīties
|
|
mos maiorum
|
|
|
długotrwałe przyzwyczajenie; warunek, który musiał być spełniony, aby obyczaj został uznany za normę prawną sākt mācīties
|
|
longa consuetudo
|
|
|
zwyczaje obowiązujące na danym terenie sākt mācīties
|
|
consuetudines loci
|
|
|
zwyczaje przyjęte najpierw przez społeczeństwo sākt mācīties
|
|
consuetudines approbatae
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
consuetudines in scriptis redactae
|
|
|
prawo publiczne (jeden z dwóch działów prawa wg ogólnego podziału zaproponowanego przez Ulpiana) sākt mācīties
|
|
ius publicum
|
|
|
prawo prywatne (jeden z dwóch działów prawa wg ogólnego podziału zaproponowanego przez Ulpiana) sākt mācīties
|
|
ius privatum
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
ius civile
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
ius cononicum
|
|
|
prawo partykularne (nie obowiązuje powszechnie) sākt mācīties
|
|
ius particulare
|
|
|
prawo bezwzględnie wiążące (przepis prawny, który każdy z podmiotów musi w konkretnym przypadku bezwzględnie respektować, nie mając żadnej możliwości uchylenia jego zastosowania przez własne oświadczenie woli) sākt mācīties
|
|
ius cogens
|
|
|
prawo względnie wiążące (przepis prawny, którego zastosowanie może być w konkretnym przypadku wyłączone przez oświadczenie woli zainteresowanego podmiotu) sākt mācīties
|
|
ius dispositivum
|
|
|
chcącemu i wiedzącemu nie dzieje się krzywda sākt mācīties
|
|
volenti et scienti non fit iniuria
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
veniam legendi
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
veniam scribendi
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
ignorantia
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
error
|
|
|
nieznajomość prawa szkodzi (nieznajomość normy prawnej nie może być podstawą uchylenia się od odpowiedzialności prawnej) sākt mācīties
|
|
ignorantia iuris nocet
|
|
|
nieznajomość prawa nie uwalnia od winy sākt mācīties
|
|
ignorantia iuris non exculpat
|
|
|
nieznajomości faktów nie szkodzi (nieznajomość pewnych faktów przez podmiot może być podstawą uchylenia się od odpowiedzialności prawnej sākt mācīties
|
|
ignorantia facti non nocet
|
|
|
objaśnienia (glosy) umieszczane na marginesie sākt mācīties
|
|
glossa marginalis
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
objaśnienia (glosy) umieszczane między wierszami
|
|
|
zbiorowe dzieło obejmujące wszystkie glosy (tj. objaśnienia znaczeń poszczególnych wyrazów i zdań w Corpus iuris civilis), którego twórcą jest Accursius (XIIIw.) sākt mācīties
|
|
glossa ordinaria (Accursiusa)
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
ius ducale
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
dux
|
|
|
rynek, agora, miejsce zgromadzeń, zebrań wieców, także: sąd właściwy do rozpoznania sporu między stronami sākt mācīties
|
|
forum
|
|
|
centralne miejsce zgromadzeń obywateli rzymskich, centrum polityczne, gospodarcze i religijne Państwa Rzymskiego sākt mācīties
|
|
forum Romanum
|
|
|
miejsca, gdzie odbywają się procesy/ miejsca targowe sākt mācīties
|
|
loca forensia
|
|
|
sąd, który można wybrać/ rynek, który jest zwolniony z opłat sākt mācīties
|
|
forum liberum
|
|
|
wykaz sądów/ opłata targowa sākt mācīties
|
|
census fori
|
|
|
przywilej skorzystania ze szczególnego sądu sākt mācīties
|
|
privilegium fori
|
|
|
zarzut niewłaściwości sądu/ przedawnienie sākt mācīties
|
|
praescriptio fori
|
|
|
powód idzie na sąd pozwanego (właściwość sądu określana jest wg miejsca pochodzenia lub zamieszkania pozwanego) sākt mācīties
|
|
actor sequitur forum rei
|
|
|
formuła, sposób prowadzenia procesu sākt mācīties
|
|
formula processus
|
|
|
Kościół żyje prawem rzymskim (Kościół średniowieczny czerpał wiele wzorców z prawa rzymskiego) sākt mācīties
|
|
Ecclesia vivit lege Romana
|
|
|
spółka wszelkiego życia= małżeństwo sākt mācīties
|
|
consortium omnis vitae
|
|
|
sprawy duchowe, np. związane z grzechem, sakramentów; w średniowieczu sprawy te podlegały jurysdykcji sądów kościelnych sākt mācīties
|
|
causae spirituales
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
causae saeculares
|
|
|
|
sākt mācīties
|
 |
iustitia
|
|
|
ustawa opatrzona sankcją nieważności sākt mācīties
|
|
lex perfecta
|
|
|
ustawa przewidująca karę za dokonanie czynności prawnej wbrew przepisom ustawy sākt mācīties
|
|
lex minus quam perfecta
|
|
|
ustawa, której naruszenie nie powodowało żadnej sankcji, np. lex Cincia, która zakazywała nadmiernych darowizn sākt mācīties
|
|
lex imperfecta
|
|
|
sankcja opatrzona sankcją nieważności i sankcją karną, np. bigamia sākt mācīties
|
|
lex plus quam perfecta
|
|
|
|
sākt mācīties
|
|
pueri, sursum aves!
|
|
|
