prawo rzymskie - PAREMIE ŁACIŃSKIE

 0    58 speciālā zīme    kooksik
Drukāt spēlēt pārbaudiet sevi
 
jautājums atbilde
Ius est ars boni et aequi (Celsus -> Ulpian)
sākt mācīties
Prawo jest sztuką (stosowania) tego, co dobre i słuszne
Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem
sākt mācīties
Znać ustawy to nie trzymać się ich słów, ale rozumieć sens i znaczenie.
Quod initio vitiosum est non potest temporis tractu convalescere
sākt mācīties
To, co od początku jest wadliwe nie może być uzdrowione z upływem czasu
Nemo plus iuris ad alium transferre potest quam ipse haberet
sākt mācīties
Nikt nie może przenieść na innego więcej praw, niż ma sam
Ignorantia iuris nocet, ignorantia facti non nocet
sākt mācīties
Nieznajomość prawa szkodzi, nieznajomość faktów nie szkodzi.
Summum ius summa iniuria
sākt mācīties
Szczyt prawa to szczyt bezprawia
Dura lex sed lex
sākt mācīties
Twarde prawo, ale prawo.
Ius civile vigilantibus scriptum est
sākt mācīties
Prawo cywilne jest tworzone dla osób starannych.
Qui suo iure utitur neminem laedit
sākt mācīties
Kto korzysta ze swojego prawa, nikogo nie krzywdzi
Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribunendi
sākt mācīties
Sprawiedliwość jest niezmienną i trwałą wolą zagwarantowania każdemu jego prawa.
Lex retro non agit
sākt mācīties
Prawo nie działa wstecz
Mulier autem familiae suae et caput et finis est
sākt mācīties
Kobieta jest początkiem i końcem swojej rodziny.
Quot generationes, tot gradus
sākt mācīties
Ile urodzeń, tyle stopni.
Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur
sākt mācīties
Dziecko poczęte, ale jeszcze nie narodzone (nasciturus) uważa się za już narodzone, wtedy gdy chodzi o jego korzyść
Mater semper certa est, pater vero est, quem nuptiae demonstrant
sākt mācīties
Matka jest zawsze znana, ojcem jest ten, na kogo wskazuje związek małżeński.
Nuptias non concubitus sed consensus facit
sākt mācīties
Nie fakt współżycia, ale porozumienie czyni małżeństwo.
... [possessionem] enim rem facti, non iuris esse
sākt mācīties
Posiadanie jest rzeczą faktu, a nie prawa
Traditionibus et usucapionibus dominia rerum, non nudis pactis transferuntur.
sākt mācīties
Własność rzeczy przenosi się przez wręczenie i zasiedzenie, a nie wskutek samej umowy.
Accessio cedit principali
sākt mācīties
Przyrost przypada temu, co główne.
Superficies solo cedit
sākt mācīties
To, co znajduje się na powierzchni (gruntu), przypada gruntowi.
Neminem sibi ipsum causam possessionis mutare posse.
sākt mācīties
Nikt nie może sam sobie zmienić podstawy prawnej posiadania.
Ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat.
sākt mācīties
Ciężar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym, kto zaprzecza.
Vim vi repellere licet.
sākt mācīties
Siłę wolno odeprzeć siłą.
Servitus in faciendo consistere nequit.
sākt mācīties
Służebność nie może polegać na działaniu.
Servitus servitutis esse non potest
sākt mācīties
Nie można ustanowić służebności na służebności.
Nulli (nemini) res sua servit.
sākt mācīties
Nikt nie może mieć służebności na rzeczy własnej.
Servitutis causa debet (esse) perpetua.
sākt mācīties
Przyczyna ustanowienia służebności powinna być trwała.
(In aeguali iure) melior est condicio possidentis.
sākt mācīties
(Przy równych prawach) lepsza jest sytuacja posiadającego.
Prior tempore potior iure.
sākt mācīties
Pierwszy w czasie- lepszy w prawie.
Hereditas nihil aliud est,‭ ‬quam successio in universum ius quod defunctus habuerit.
sākt mācīties
Spadkobranie to nic innego, jak wejście w ogół praw, które posiadał zmarły.
... Neque enim idem pro parte testatus pro parte intestatus decedere potest
sākt mācīties
Nikt zaś sam nie może umrzeć, pozostawiając pozostawiając dziedzica do części spadku, część zaś beztestamentowo.
Praetor heredes facere non potest
sākt mācīties
Pretor nie może czynić (kreować) spadkobiercy.
(Testamentum) ambulatoria est enim voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum
sākt mācīties
Testament zmienną jest bowiem wolą zmarłego aż do samego kresu życia.
Semel heres semper heres.
sākt mācīties
Kto raz został spadkobiercą, jest nim na zawsze.
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere (Ulpian)
sākt mācīties
Nadrzędnymi zasadami prawa są: żyć szlachetnie, innym nie szkodzić, dać każdemu, co mu się należy
Iuris prudentia est divinarum atque humanarum rerum notitia, iusti atque iniusti scientia
sākt mācīties
Nauka prawa jest znajomością spraw boskich i ludzkich, wiedzą o tym, co słuszne i niesłuszne
Impossibilium nulla obligatio est/ Ad impossibilia nemo obligatur
sākt mācīties
Nikt nie jest zobowiązany do rzeczy niemożliwych
Genus perire non censetur
sākt mācīties
Uważa się, że gatunek nie ginie
Species perit ei cui debetur
sākt mācīties
Rzecz oznaczona indywidualnie przepada temu, komu się należy
Duae res sunt in obligatione,‭ ‬una in solutione
sākt mācīties
W treści zobowiązania istnieją dwa świadczenia, ale wykonanie może być tylko jedno (istota zobowiązania przemiennego = obligatio alternativa)
Una res est in obligatione,‭ ‬duae in solutione
sākt mācīties
W treści zobowiązania istnieje tylko jedno świadczenie, ale wykonane mogą być dwa (istota upoważnienia przemiennego = facultas alternativa)
Periculum est emptoris
sākt mācīties
Ryzyko ponosi kupujący
Commodum eius esse debet,‭ ‬cuius periculum est
sākt mācīties
Korzyść musi przypadać temu, kto ponosi ryzyko
Do ut des
sākt mācīties
Daję, abyś dał
Do ut facias
sākt mācīties
Daję, abyś coś uczynił
Facio ut des
sākt mācīties
Czynię, abyś coś dał
Facio ut facias
sākt mācīties
Czynię, abyś coś uczynił
Pacta conventa servabo
sākt mācīties
Zapowiedź uznania zawartych porozumień nieformalnych
Lis infitiando crescit in duplum
sākt mācīties
Sprzeciw/zaprzeczanie w sporze powoduje wzrost zasądzenia na podwojoną wartość
Dies interpellat pro homine
sākt mācīties
Termin wzywa za człowieka
Mora debitoris perpetuat obligationem
sākt mācīties
Zwłoka dłużnika utrwala zobowiązanie
Ne eat iudex ultra petita partium
sākt mācīties
Niech sędzia nie wychodzi ponad żądanie stron
Negantis probatio nulla est
sākt mācīties
Zaprzeczający nie musi nic udowadniać
Bona fides non patitur,‭ ‬ut bis idem exigatur (Gaius)
sākt mācīties
Dobra wiara nie pozwala występować dwukrotnie z tym samym żądaniem
Ne bis in idem
sākt mācīties
Nie dwa razy w tym samym (nie można orzekać dwa razy w tej samej sprawie)
Confessus pro iudicato est
sākt mācīties
Kto uznał powództwo, uważany jest za zasądzonego
Res iudicata pro veritate accipitur
sākt mācīties
(Prawomocny) wyrok przyjmuje się jako prawdę
Testis unus testis nullus
sākt mācīties
Jeden świadek, żaden świadek

Lai ievietotu komentāru, jums jāpiesakās.